Ερικ Χόμπσμπάουμ: η βραχύτητα της μνήμης των θιασωτών της ελεύθερης αγοράς και η ανάγκη για ιστορικούς

Πηγή: vintagevivant.com

"Οι οικονομολόγοι, οι οποίοι συμβούλευαν ότι έπρεπε κανείς να αφήσει την οικονομία στην ησυχία της, και οι κυβερνήσεις που ενστικτωδώς επέμεναν, εκτός από το μέλημά τους να προστατεύσουν τον κανόνα χρυσού με αντιπληθωριστική πολιτική, στη δημοσιονομική ορθοδοξία, τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και τη μείωση του κόστους, προφανώς σε τίποτε δε βελτίωναν την κατάσταση. Πράγματι, καθώς η ύφεση συνεχιζόταν, υποστηρίχτηκε με σημαντική έμφαση, κι όχι μόνο από τον J.M. Keynes, ο οποίος στη συνέχεια έγινε ο οικονομολόγος με τη μεγαλύτερη επιρροή στα επόμενα σαράντα χρόνια, ότι αυτή η πολιτική επιδείνωσε την ύφεση. Όσοι από μας ζήσαμε στα χρόνια της Μεγάλης Ύφεσης, είναι αδύνατο ακόμα να καταλάβουμε πώς οι ορθοδοξίες της καθαρόαιμης ελεύθερης αγοράς, που τότε είχαν σαφέστατα χάσει κάθε ίχνος αξιοπιστίας, για μια ακόμη φορά έφτασαν να κυριαρχούν σε μια περίοδο παγκόσμιας ύφεσης στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και του ’90. Αλλά για μια ακόμη φορά στάθηκαν ανίκανες να την κατανοήσουν ή να την αντιμετωπίσουν. Κι όμως, αυτό το περίεργο φαινόμενο θα έπρεπε να μας υπενθυμίσει τα μείζονα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ιστορίας που παραδειγματοποιεί: την απίστευτη βραχύτητα της μνήμης και των θεωρητικών οικονομολόγων και όσων εφαρμόζουν τις θεωρίες αυτές. Μας δείχνει επίσης ανάγλυφα τη ζωτική ανάγκη της κοινωνίας για ιστορικούς που κατ’ επάγγελμα πρέπει να θυμίζουν στους συμπολίτες τους αυτά που λησμονούν."

____________

Eric Hobsbawm, Η εποχή των άκρων: ο σύντομος εικοστός αιώνας 1914 - 1991, μτφ. Βασίλης Καπετανγιάννης, εκδ. Θεμέλιο, 1999

-*-

Ομοφυλοφιλία και Φασισμός: Οι Ναζί καταστρέφουν το Ινστιτούτο Σεξουαλικών Ερευνών Χίρσφελντ

Το "Δωμάτιο των Ηδονοβλεψιών" - από το αρχείο του Χίρσφελντ
Πηγή: Ινστιτούτο Χίρσφελντ

Η γραμματέας του βερολινέζικου Ινστιτούτου Σεξουαλικών Ερευνών του γιατρού Χίρσφελντ θυμάται ύστερα από 40 χρόνια την καταστροφή του Ινστιτούτου  από τους Ναζί τον Μάιο του 1933. 

[Το πρόσωπο της αφηγήτριας είναι δημιούργημα της φαντασίας του γάλλου θεωρητικού Γκυ Όκενγκεμ (Guy Hocquenghem). Η αφήγηση περιλαμβάνεται στο βιβλίο του   «Ιστορική εικόνα της ομοφυλοφιλίας», εκδ. Νεφέλη, 1983.]

Η αίσθηση του χρόνου στην ανεργία

"[...] Everywhere, of course, there were hidden costs in terms of deteriorating physical and psychological health. 'Inter-war unemployment bred in the poor the fear that they might be left on the margins,' recalls Dimitri Kazamias, who grew up in the refugee quarters of 1930s Athens. 'You saw the "bum" fear he was losing his worth, and the "scab" his faith in the law and justice.' The slump changed the very rhythms of social and family life. Men out of work walked more slowly than women, who still had housework to do, and stood around aimlessly. 'Nothing is urgent anymore; they have forgotten how to hurry,' noted observers of the unemployed in one German town. 'For the men, the division of the days into hours has long since lost its meaning. Of one hundred men, eighty-eight were not wearing a watch and only thirty-one had a watch at home. Getting up, the midday meal, going to bed, are the only remaining points of reference. In between, time elapses without anyone really knowing what has taken place.' * [...]"