[Εψιλον, 5/6/2011]
 |
| Πηγή: smh.com.au |
Η συνέντευξη για το «ΕΨΙΛΟΝ» έγινε με τη βοήθεια του κ. Taiji Igarashi, ο οποίος μετέφρασε από τα αγγλικά στα ιαπωνικά και αντίστροφα.
____________
Σε πόσα πυρηνικά εργοστάσια έχετε μπει;
«Εχω μπει στο κέντρο ελέγχου τριών πυρηνικών εργοστασίων. Το κέντρο ελέγχου είναι ένα δωμάτιο με υπολογιστές, χωρίς ραδιενεργή δραστηριότητα, καθαρό και ασφαλές. Συνήθως εκεί επιτρέπεται η είσοδος και μάλιστα οι φωτογραφίες από το δωμάτιο μπορεί να είναι καλή διαφήμιση για τις ιδιοκτήτριες εταιρείες, γιατί δείχνουν την καλή πλευρά των πυρηνικών εργοστασίων. Συνήθως απαγορεύεται να φωτογραφίσεις αλλού. Μόνο μια φορά κατάφερα να μπω σε άλλους χώρους πυρηνικού εργοστασίου, κατά τη διάρκεια του τακτικού ετήσιου ελέγχου. Ηταν το εργοστάσιο Τσουρούγκα της Ιαπωνικής Εταιρείας Ατομικής Ενέργειας».
Είδατε κάτι που δεν το περιμένατε;
www.manw.org
Το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου, μια οργάνωση που παρακολουθεί τις εξελίξεις των πυρηνικών σταθμών στη γειτονιά μας. Και όχι μόνο...
www.greenpeace.org/greece/el/campaigns/-/nuclear/
Η εκστρατεία της Greenpeace κατά της πυρηνικής ενέργειας.
www.eeae.gr/gr/
Η ιστοσελίδα της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ), του αρμόδιου φορέα για θέματα ακτινοπροστασίας και πυρηνικής ασφάλειας στην Ελλάδα.
-*-
Σε πόσα πυρηνικά εργοστάσια έχετε μπει;
«Εχω μπει στο κέντρο ελέγχου τριών πυρηνικών εργοστασίων. Το κέντρο ελέγχου είναι ένα δωμάτιο με υπολογιστές, χωρίς ραδιενεργή δραστηριότητα, καθαρό και ασφαλές. Συνήθως εκεί επιτρέπεται η είσοδος και μάλιστα οι φωτογραφίες από το δωμάτιο μπορεί να είναι καλή διαφήμιση για τις ιδιοκτήτριες εταιρείες, γιατί δείχνουν την καλή πλευρά των πυρηνικών εργοστασίων. Συνήθως απαγορεύεται να φωτογραφίσεις αλλού. Μόνο μια φορά κατάφερα να μπω σε άλλους χώρους πυρηνικού εργοστασίου, κατά τη διάρκεια του τακτικού ετήσιου ελέγχου. Ηταν το εργοστάσιο Τσουρούγκα της Ιαπωνικής Εταιρείας Ατομικής Ενέργειας».
Είδατε κάτι που δεν το περιμένατε;
«Με σόκαρε η εικόνα ενός ημίγυμνου εργάτη που εισέπνεε οξυγόνο από μάσκα μέσα σε μια διαφανή τέντα από βινύλιο, 1,5 x 1,5 μ., στο κέντρο ενός ωκεανού ραδιενέργειας. Σ' αυτές τις τέντες βάζουν τους εργάτες που δεν νιώθουν καλά και τους δίνουν οξυγόνο. Δεν είναι ασφαλής η ατμόσφαιρα μέσα στην τέντα, υπάρχει ραδιενέργεια. Εκανε, όμως, τόση ζέστη που ο εργάτης έβγαλε τα ρούχα του όσο εισέπνεε οξυγόνο. Υστερα λένε ότι τα πυρηνικά εργοστάσια είναι ασφαλή και καθαρά...»
Δεν φοβηθήκατε μήπως εκτεθείτε σε ραδιενέργεια εσείς ο ίδιος;
Δεν φοβηθήκατε μήπως εκτεθείτε σε ραδιενέργεια εσείς ο ίδιος;
«Θεώρησα δεδομένο ότι θα εκτιθόμουν σε ακτινοβολία. Είχα όμως αποφασίσει να βγάλω φωτογραφίες ό,τι και να γίνει, όποια και να είναι η κατάσταση, και προετοιμάστηκα για κάθε ενδεχόμενο. Εκανα μέτρηση Geiger κι έβαλα τη στολή που φορούν οι εργάτες».
Γιατί ήταν τόσο σημαντικό να μπείτε στο εργοστάσιο;
Γιατί ήταν τόσο σημαντικό να μπείτε στο εργοστάσιο;
«Σκέφτηκα ότι έπρεπε να έχω την ίδια εμπειρία με την εμπειρία που ζούσαν οι εργάτες του εργοστασίου. Αλλιώς δεν θα είχα το δικαίωμα ή την ικανότητα να ζητήσω από τα θύματα να μου μιλήσουν και να στηθούν στο φακό μου».
Τι απ' όσα έχετε δει και έχετε ακούσει όλα αυτά τα χρόνια σας έχει στοιχειώσει;
Τι απ' όσα έχετε δει και έχετε ακούσει όλα αυτά τα χρόνια σας έχει στοιχειώσει;
«Δύο φράσεις ξεχωρίζουν και με στοιχειώνουν: "Δούλευα ντυμένος σαν εξωγήινος" και "Είναι σαν ωκεανός ραδιενέργειας". Και δύο φωτογραφίες, βγαλμένες μέσα στο Τσουρούγκα. Η πρώτη έγινε μεγάλη επιτυχία και χρησιμοποιήθηκε για να διαλυθεί ο μύθος της ασφάλειας των πυρηνικών εργοστασίων. Δείχνει έναν εργάτη που κάνει μια εργασία συγκόλλησης μέσα σ' ένα μέρος γεμάτο με ραδιενεργή ουσία. Ο εργάτης φορά βαριά προστατευτική στολή και μάσκα. Ομως, όταν η μάσκα είναι πλήρης, γεμίζει υδρατμούς από τον ιδρώτα και δεν σ' αφήνει να δεις. Πρέπει να τη βγάλεις για να κάνεις τη δουλειά σου. Το αποτέλεσμα είναι να εισπνέεις ραδιενέργεια από το στόμα και τη μύτη και είναι αναπόφευκτο να εκτεθούν στη ραδιενέργεια τα εσωτερικά σου όργανα. Η δεύτερη φωτογραφία δείχνει τον τακτικό έλεγχο στην είσοδο του αντιδραστήρα. Η θερμοκρασία σε ορισμένα σημεία φτάνει τους 50 βαθμούς και η υγρασία είναι πολύ μεγάλη. Οι εργάτες πρέπει ν' αλλάζουν βάρδια ύστερα από μερικά λεπτά λόγω της υψηλής έκθεσης στην ακτινοβολία. Σ' αυτά τα σημεία δουλεύουν 1.000-1.500 υπενοικιαζόμενοι εργάτες».
Εσείς έχετε εκτεθεί σε ραδιενέργεια;
Εσείς έχετε εκτεθεί σε ραδιενέργεια;
«Στις 30 Σεπτεμβρίου του 1999 συνέβη στο πυρηνικό εργοστάσιο του Τοκάι ένα σοβαρό πυρηνικό ατύχημα. Την επομένη πήγα στην περιοχή για να αποτυπώσω την εικόνα της ερη- μωμένης πόλης. Δεν είχα πάρει, όμως, κανένα μέτρο προστασίας και εκτέθηκα σε ακτινοβολία. Υστερα από εφτά χρόνια η μύτη μου άρχισε να αιμορραγεί. Πήγα στο νοσοκομείο για εξετάσεις. Τα λευκά μου αιμοσφαίρια ήταν 2.400, πολύ λιγότερα από το κανονικό. Διαγνώστηκα με απλαστική αναιμία».
Γιατί διαλέξατε ν' ασχοληθείτε με το φωτορεπορτάζ, και μάλιστα κάνοντας κάτι τόσο επικίνδυνο; Ενα άλλο είδος φωτογραφίας ίσως θα ήταν πιο επικερδές και πιο βολικό.
Γιατί διαλέξατε ν' ασχοληθείτε με το φωτορεπορτάζ, και μάλιστα κάνοντας κάτι τόσο επικίνδυνο; Ενα άλλο είδος φωτογραφίας ίσως θα ήταν πιο επικερδές και πιο βολικό.
«Γεννήθηκα σε φτωχή αγροτική οικογένεια. Πριν ασχοληθώ με τη φωτογραφία, ήμουν αγρότης και έκανα χειρωνακτική δουλειά. Ηθελα να φωτογραφίσω τους εργαζόμενους που έκαναν χειρωνακτική εργασία όπως έκανα εγώ, αυτούς που ζούσαν στις ίδιες σκληρές συνθήκες όπως εγώ».
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι τα πυρηνικά εργοστάσια είναι ασφαλή, αν ληφθούν όλα τα μέτρα ασφαλείας. Τι πιστεύετε;
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι τα πυρηνικά εργοστάσια είναι ασφαλή, αν ληφθούν όλα τα μέτρα ασφαλείας. Τι πιστεύετε;
«Η πιθανότητα ατυχήματος ή ολικής βλάβης δεν μπορεί να αποφευχθεί, ακόμα κι αν ληφθούν όλα τα μέτρα ασφαλείας. Δεν υπάρχει απόλυτη ασφάλεια για πυρηνικά εργοστάσια τόσο μεγάλης κλίμακας. Το Τσερνομπίλ και η Φουκουσίμα μας έχουν δείξει ότι ο κίνδυνος της καταστροφής είναι υπαρκτός».
Στη Φουκουσίμα δεν είχαν ληφθεί τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας. Πώς το εξηγείτε, από τη στιγμή που ο κίνδυνος είναι τόσο μεγάλος;
Στη Φουκουσίμα δεν είχαν ληφθεί τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας. Πώς το εξηγείτε, από τη στιγμή που ο κίνδυνος είναι τόσο μεγάλος;
«Οι μεγάλες ιαπωνικές εταιρείες δεν ξοδεύουν χρήματα σε κάτι που δεν τους εξασφαλίζει κέρδος. Μ' αυτόν τον τρόπο προσπαθούν να πετύχουν την οικονομική τους ανάπτυξη. Γι' αυτό δεν πήραν όλα τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας στη Φουκουσίμα».
Πώς σας φάνηκαν οι φωτογραφίες στελεχών της TEPCO που υποκλίνονταν στους κατοίκους της Φουκουσίμα για να τους ζητήσουν συγγνώμη;
Πώς σας φάνηκαν οι φωτογραφίες στελεχών της TEPCO που υποκλίνονταν στους κατοίκους της Φουκουσίμα για να τους ζητήσουν συγγνώμη;
«Αν οι υποκλίσεις μπορούσαν να λύσουν κάτι, θα είχαμε λύσει όλα τα προβλήματα. Κανείς στην Ιαπωνία δεν έχει πάρει την ευθύνη για ό,τι συνέβη. Οποιος βλέπει αυτήν την κατάσταση από το εξωτερικό σχηματίζει την εντύπωση ότι η Ιαπωνία είναι χώρα χαμηλού επιπέδου».
Τα πυρηνικά εργοστάσια φέρνουν στο μυαλό μας εικόνες τεχνολογικού θαύματος, όμως έχετε πει ότι στην πραγματικότητα οι συνθήκες εργασίας εκεί είναι προ-νεωτερικές. Τι εννοείτε;
Τα πυρηνικά εργοστάσια φέρνουν στο μυαλό μας εικόνες τεχνολογικού θαύματος, όμως έχετε πει ότι στην πραγματικότητα οι συνθήκες εργασίας εκεί είναι προ-νεωτερικές. Τι εννοείτε;
«Κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας αν νομίζουμε ότι τα πυρηνικά εργοστάσια λειτουργούν με υπολογιστές. Λειτουργούν, στην πραγματικότητα, με τη χειρωνακτική εργασία υπενοικιαζόμενων εργατών· χωρίς αυτήν δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ούτε μέρα. Καθημερινά γίνονται εργασίες ρουτίνας: σφουγγάρισμα του δαπέδου για να απομακρυνθεί η ακτινοβολία, καθαρισμός του νερού που έχει διαρρεύσει, μερικές φορές ακόμη και συγκολλήσεις σωλήνων την ώρα που λειτουργεί το εργοστάσιο. Και όποτε συμβαίνει ατύχημα ή όποτε γίνεται ο ετήσιος προγραμματισμένος έλεγχος, περίπου 1.000 με 2.000 υπενοικιαζόμενοι εργάτες κάνουν επιθεωρήσεις, επιδιορθώσεις, συγκολλήσεις σωληνώσεων, σφουγγάρισμα ραδιενεργού μάζας, μεταφορές μηχανών και άλλες χειρωνακτικές εργασίες, που φτάνουν συνολικά τις 300.
»Οι εργάτες αυτοί βρίσκονται στον πάτο της κοινωνικής διαστρωμάτωσης του πυρηνικού εργοστασίου. Πριν απ' αυτούς βρίσκονται, από την κορυφή προς τα κάτω: τα πυρηνικά εργοστάσια που ανήκουν σε εννέα εταιρείες ηλεκτρισμού· οι μεγαλοεργολάβοι, δηλαδή μεγάλες εταιρείες, όπως η Τοσίμπα, η Χιτάτσι και η Μιτσουμπίσι, που κατασκευάζουν το εργοστάσιο· οι υπεργολάβοι· οι υπεργολάβοι των υπεργολάβων· οι υπεργολάβοι των υπεργολάβων των υπεργολάβων· οι μεσάζοντες που βρίσκουν εργάτες και τους στέλνουν στα εργοστάσια, κάτι που μερικές φορές το κάνει η Γιακούζα, η γιαπωνέζικη μαφία. Αυτή η δουλειά απαιτεί μόνο φυσική δύναμη, δεν χρειάζονται εξειδικευμένοι εργάτες. Οι χειρώνακτες εργάτες βρίσκονται στον πάτο της διαστρωμάτωσης όχι μόνο του πυρηνικού εργοστασίου, αλλά ολόκληρης της κοινωνίας. Είναι αγρότες, ψαράδες, χωρικοί που τους έχουν κάνει στην άκρη, πρώην ανθρακωρύχοι, άνεργοι από μεγάλες πόλεις, άστεγοι. Αντιμετωπίζουν, επομένως, πολλές διακρίσεις. Αυτό σημαίνει η φράση "προνεωτερικές συνθήκες εργασίας" σήμερα στην Ιαπωνία».
Δεν υπάρχουν καλοπληρωμένοι εργαζόμενοι στα πυρηνικά εργοστάσια;
»Οι εργάτες αυτοί βρίσκονται στον πάτο της κοινωνικής διαστρωμάτωσης του πυρηνικού εργοστασίου. Πριν απ' αυτούς βρίσκονται, από την κορυφή προς τα κάτω: τα πυρηνικά εργοστάσια που ανήκουν σε εννέα εταιρείες ηλεκτρισμού· οι μεγαλοεργολάβοι, δηλαδή μεγάλες εταιρείες, όπως η Τοσίμπα, η Χιτάτσι και η Μιτσουμπίσι, που κατασκευάζουν το εργοστάσιο· οι υπεργολάβοι· οι υπεργολάβοι των υπεργολάβων· οι υπεργολάβοι των υπεργολάβων των υπεργολάβων· οι μεσάζοντες που βρίσκουν εργάτες και τους στέλνουν στα εργοστάσια, κάτι που μερικές φορές το κάνει η Γιακούζα, η γιαπωνέζικη μαφία. Αυτή η δουλειά απαιτεί μόνο φυσική δύναμη, δεν χρειάζονται εξειδικευμένοι εργάτες. Οι χειρώνακτες εργάτες βρίσκονται στον πάτο της διαστρωμάτωσης όχι μόνο του πυρηνικού εργοστασίου, αλλά ολόκληρης της κοινωνίας. Είναι αγρότες, ψαράδες, χωρικοί που τους έχουν κάνει στην άκρη, πρώην ανθρακωρύχοι, άνεργοι από μεγάλες πόλεις, άστεγοι. Αντιμετωπίζουν, επομένως, πολλές διακρίσεις. Αυτό σημαίνει η φράση "προνεωτερικές συνθήκες εργασίας" σήμερα στην Ιαπωνία».
Δεν υπάρχουν καλοπληρωμένοι εργαζόμενοι στα πυρηνικά εργοστάσια;
«Αυτοί που πληρώνονται καλά είναι οι υπάλληλοι των εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας και των κατασκευαστικών εταιρειών. Οι εργάτες που δουλεύουν μέσα στο εργοστάσιο και εκτίθενται στη ραδιενέργεια παίρνουν κάπου 10 χιλιάδες γεν τη μέρα (σ.σ.: γύρω στα 85 ευρώ), περίπου όσα θα έπαιρναν δουλεύοντας οκτάωρο σε ένα εστιατόριο. Μάλιστα, ένα μέρος από τα ημερομίσθιά τους παρακρατείται ως προμήθεια προς τους υπεργολάβους. Το κυριότερο, δεν έχουν καμία ασφάλιση. Οταν αρρωστήσουν, τους πετάνε σαν τα σκουπίδια».
Γιατί πάνε σ' αυτήν τη δουλειά;
Γιατί πάνε σ' αυτήν τη δουλειά;
«Διότι, παρόλο που η Ιαπωνία θεωρείται πλούσια χώρα, ύστερα από την ύφεση του 1991 δεν υπάρχει δουλειά στις μικρές πόλεις. Η δουλειά στο πυρηνικό εργοστάσιο είναι απλή, χειρωνακτική εργασία, που μπορεί να κάνει ο καθένας. Δεν έχουν, άλλωστε, την κατάλληλη ενημέρωση και δεν γνωρίζουν τον κίνδυνο».
Τι εννοείτε; Δεν τους ενημερώνουν για τον κίνδυνο; Δεν τους εκπαιδεύουν πώς να προφυλάσσονται;
Τι εννοείτε; Δεν τους ενημερώνουν για τον κίνδυνο; Δεν τους εκπαιδεύουν πώς να προφυλάσσονται;
«Για να δουλέψεις σε πυρηνικό εργοστάσιο, πρέπει να πάρεις μαθήματα ασφαλείας. Ωστόσο, αν οι εργαζόμενοι μάθουν για την ακτινοβολία και τους κινδύνους της, οι περισσότεροι δεν θα πάνε να δουλέψουν στα πυρηνικά εργοστάσια. Γι' αυτό και τα μαθήματα αφορούν γενικά ζητήματα ασφαλείας ενός κανονικού εργοστασίου, όχι ενός πυρηνικού εργοστασίου. Προβλέπονται επίσης κάποια μέτρα προστασίας της υγείας των υπενοικιαζόμενων εργαζομένων. Ομως, οι περισσότερες υπεργολαβικές εταιρείες είναι μικρές επιχειρήσεις και δεν υπάρχει περίπτωση να πάρουν τέτοια μέτρα».
Τα ανώτερα στελέχη της βιομηχανίας πυρηνικών πώς διασφαλίζουν ότι δεν θα μολυνθούν;
Τα ανώτερα στελέχη της βιομηχανίας πυρηνικών πώς διασφαλίζουν ότι δεν θα μολυνθούν;
«Σας βεβαιώνω ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μπουν στο πυρηνικό εργοστάσιο τα κορυφαία στελέχη της βιομηχανίας πυρηνικών. Αν έμπαιναν, θα έπαιρναν υπόψη τους την πραγματικότητα των χειρώνακτων εργατών που εκτίθενται στην ακτινοβολία».
Εχετε συγκρίνει τα θύματα της ατομικής βόμβας στο Ναγκασάκι και στη Χιροσίμα με τα θύματα των πυρηνικών εργοστασίων. Είναι το ίδιο;
Εχετε συγκρίνει τα θύματα της ατομικής βόμβας στο Ναγκασάκι και στη Χιροσίμα με τα θύματα των πυρηνικών εργοστασίων. Είναι το ίδιο;
«Η έκθεση στην ακτινοβολία της ατομικής βόμβας κατά τη διάρκεια του πολέμου και η έκθεση στην ακτινοβολία των πυρηνικών εργοστασίων σε περίοδο ειρήνης έχουν τα ίδια ποιοτικά χαρακτηριστικά. Οι άνθρωποι στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι υποφέρουν ακόμη και σήμερα. Αλλά και πίσω από τις λέξεις που σχηματίζουν την ωραία φράση "ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας" υπάρχουν εργάτες που υποφέρουν».
Γιατί είναι δύσκολο να αποδειχτεί στο δικαστήριο η άμεση σύνδεση των ιατρικών συμπτωμάτων των εργαζομένων στα πυρηνικά εργοστάσια και της έκθεσής τους στη ραδιενέργεια;
Γιατί είναι δύσκολο να αποδειχτεί στο δικαστήριο η άμεση σύνδεση των ιατρικών συμπτωμάτων των εργαζομένων στα πυρηνικά εργοστάσια και της έκθεσής τους στη ραδιενέργεια;
«Γιατί η πυρηνική ενέργεια αποτελεί εθνική πολιτική της Ιαπωνίας. Αν το δικαστήριο αποδεχόταν τη σύνδεση, το πιθανότερο είναι ότι θα έπρεπε να μπει τέλος στην πολιτική της πυρηνικής ενέργειας. Η λέξη "δημοκρατία" δεν υπάρχει στην Ιαπωνία».
Τα πυρηνικά εργοστάσια έχουν γίνει σύμβολο της οικονομικής ανάπτυξης της Ιαπωνίας. Τι αποδεικνύουν για την οικονομική ανάπτυξη τα θύματα των πυρηνικών εργοστασίων;
Τα πυρηνικά εργοστάσια έχουν γίνει σύμβολο της οικονομικής ανάπτυξης της Ιαπωνίας. Τι αποδεικνύουν για την οικονομική ανάπτυξη τα θύματα των πυρηνικών εργοστασίων;
«Τα πυρηνικά εργοστάσια δεν ήταν η μόνη πηγή της ιαπωνικής οικονομικής ανάπτυξης. Η Ιαπωνία έγινε η χώρα με το δεύτερο ΑΕΠ στον κόσμο όταν η οικονομία της βασιζόταν ακόμη στο πετρέλαιο. Βέβαια, η με- τάβαση από το πετρέλαιο στην πυρηνική ενέργεια έφερε ακόμη περισσότερα κέρδη. Το πρόβλημα είναι ότι η Ιαπωνία έχει βάλει πρώτη της προτεραιότητα τον πλούτο και αγνοεί τις συνέπειες. Οι ελίτ παίρνουν τα κέρδη και οι εργάτες, στα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα, θυσιάζονται.
»Η τραγική πραγματικότητα της οικονομικής ανάπτυξης είναι η νόσος της Μιναμάτα, μια νευρολογική ασθένεια που προκλήθηκε στην περιοχή Μιναμάτα λόγω των αποβλήτων υδραργύρου που έριχνε στη θάλασσα για λόγους οικονομίας μια βιομηχανική μονάδα, και η νόσος Ιτάι Ιτάι, που προσβάλλει τα οστά και τις αρθρώσεις και προκαλείται από δηλητηρίαση από κάδμιο. Το ίδιο συμβαίνει και με τη βιομηχανία των πυρηνικών. Από τη στιγμή που οι εταιρείες δεν κάθισαν να σκεφτούν σχετικά με το παρελθόν και δεν διδάχτηκαν τίποτα, η ζημιά στην περιοχή Τοχόκου τον περασμένο Μάρτιο ήταν, κατά κάποιον τρόπο, αναπόφευκτη».
Εγιναν δύο αντιπυρηνικές διαδηλώσεις στο Τόκιο τον Απρίλιο, αμέσως μετά τη Φουκουσίμα. Συγκέντρωσαν και οι δύο μαζί 10 χιλιάδες διαδηλωτές. Δεν είναι πολύ μικρός αριθμός για μια πόλη 13 εκατομμυρίων τη συγκεκριμένη στιγμή;
»Η τραγική πραγματικότητα της οικονομικής ανάπτυξης είναι η νόσος της Μιναμάτα, μια νευρολογική ασθένεια που προκλήθηκε στην περιοχή Μιναμάτα λόγω των αποβλήτων υδραργύρου που έριχνε στη θάλασσα για λόγους οικονομίας μια βιομηχανική μονάδα, και η νόσος Ιτάι Ιτάι, που προσβάλλει τα οστά και τις αρθρώσεις και προκαλείται από δηλητηρίαση από κάδμιο. Το ίδιο συμβαίνει και με τη βιομηχανία των πυρηνικών. Από τη στιγμή που οι εταιρείες δεν κάθισαν να σκεφτούν σχετικά με το παρελθόν και δεν διδάχτηκαν τίποτα, η ζημιά στην περιοχή Τοχόκου τον περασμένο Μάρτιο ήταν, κατά κάποιον τρόπο, αναπόφευκτη».
Εγιναν δύο αντιπυρηνικές διαδηλώσεις στο Τόκιο τον Απρίλιο, αμέσως μετά τη Φουκουσίμα. Συγκέντρωσαν και οι δύο μαζί 10 χιλιάδες διαδηλωτές. Δεν είναι πολύ μικρός αριθμός για μια πόλη 13 εκατομμυρίων τη συγκεκριμένη στιγμή;
«Είναι, πράγματι, μικρός ο αριθμός. Οι Ιάπωνες έχουν προσαρμοστεί σ' έναν πανομοιότυπο τρόπο ζωής και δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν όλοι μαζί για να διαμαρτυρηθούν εναντίον της κυβέρνησης ή εναντίον των εταιρειών. Πιστεύω, όμως, ότι το κίνημα διαμαρτυρίας εναντίον των πυρηνικών θα μεγαλώνει σταδιακά από δω και πέρα. Πρέπει να ξαναδούμε το ζήτημα της πυρηνικής ενέργειας και ν' αρχίσουμε να ζούμε πιο απλά. Πρέπει να μας απασχολήσει η καθαρή ενέργεια, όχι η πυρηνική. Ο άνθρωπος και τα πυρηνικά δεν μπορούν να συνυπάρξουν, γιατί δεν υπάρχει τρόπος η πυρηνική ενέργεια να χρησιμοποιηθεί ειρηνικά, χωρίς θύματα».
Βγάλατε φωτογραφίες από το ατύχημα στη Φουκουσίμα;
Βγάλατε φωτογραφίες από το ατύχημα στη Φουκουσίμα;
«Ο γιατρός μού είχε απαγορεύσει να πάω στο εργοστάσιο. Πήγα σε ένα από τα μέρη συγκέντρωσης των ανθρώπων που είχαν εκκενώσει την περιοχή για να τους φωτογραφίσω και να μιλήσω μαζί τους. Θα είναι το θέμα του επόμενου βιβλίου μου».
Μετά τη Φουκουσίμα, άλλαξε ο τρόπος που αντιμετωπίζουν τη δουλειά σας στην Ιαπωνία;
Μετά τη Φουκουσίμα, άλλαξε ο τρόπος που αντιμετωπίζουν τη δουλειά σας στην Ιαπωνία;
«Στο παρελθόν με αποκαλούσαν αντικοινωνικό φωτογράφο, αντεθνικό στοιχείο, ακραίο και άλλα τέτοια. Μου έκαναν υβριστικά και απειλητικά τηλεφωνήματα, μου έστελναν υβριστικές επιστολές, ό,τι μπορείτε να φανταστείτε. Μετά τη Φουκουσίμα, ευτυχώς ή δυστυχώς, οι παρενοχλήσεις σταμάτησαν και άρχισαν τα μηνύματα από τα μέσα ενημέρωσης για να δώσω συνεντεύξεις και να παρουσιάσω τη δουλειά μου, που, σημειωτέον, κάνω εδώ και 38 χρόνια. Το βρίσκω λίγο θλιβερό. Πρέπει να κατακρίνω τα μέσα ενημέρωσης που έδειξαν το ενδιαφέρον τους τόσο αργά. Από την άλλη, με ευχαριστεί που τώρα επιτέλους δίνεται κάποια προσοχή στους εργάτες των πυρηνικών εργοστασίων που εκτίθενται σε ακτινοβολία. Τέσσερα σχετικά βιβλία θα εκδοθούν φέτος. Τελικά, είναι σημαντικό να ψάχνεις την αλήθεια».
____________
Ποιος είναι
Ο Κένζι Χιγκούτσι γεννήθηκε το 1937 σε αγροτική οικογένεια. Δούλεψε στα 22 του ως χειριστής μηχανών σε χαλυβουργία, μέχρι που έτυχε να δει μια έκθεση φωτογραφίας του διάσημου πολεμικού φωτορεπόρτερ Ρόμπερτ Κάπα. Ανακάλυψε σ' αυτή την έκθεση το νόημα της ζωής του και γράφτηκε σε σχολή φωτορεπορτάζ. Μετά την αποφοίτησή του, έμαθε για έναν άντρα που αυτοκτόνησε διαμαρτυρόμενος για τη μόλυνση της πόλης Γιοκαΐτσι από τα πετροχημικά εργοστάσια της περιοχής. Πήγε στην πόλη και φωτογράφισε τα θύματα της μόλυνσης. Ηταν οι πρώτες του φωτογραφίες. Ακολούθησαν κι άλλες τέτοιες: μιας κοπέλας που είχε μολυνθεί με τη νόσο της Μιναμάτα, μια νευρολογική ασθένεια που προκλήθηκε από μόλυνση από βιομηχανικά απόβλητα υδραργύρου· από τη διαρροή μιας πετρελαιοκηλίδας στη θάλασσα· από τη συλλογική κηδεία 86 ανθρακωρύχων που κάηκαν σε πυρκαγιά· από τον δικαστικό αγώνα του Καζουγιούκι Ιγουάζα, του πρώτου εργαζόμενου σε πυρηνικό εργοστάσιο που ζήτησε να αποζημιωθεί επειδή εκτέθηκε σε ραδιενέργεια. Ερευνώντας την ιστορία του Ιγουάζα, ο Χιγκούτσι κατάφερε να μπει στο εργοστάσιο της Τσουρούγκα, όπου δούλευε ο Ιγουάζα, και να φωτογραφίσει τις σκληρές και επικίνδυνες συνθήκες εργασίας. Οι φωτογραφίες του κυκλοφόρησαν το 1977 κι έκαναν αίσθηση. Ο Χιγκούτσι συνέχισε να φωτογραφίζει την αθέατη, δολοφονική πλευρά της οικονομικής ανάπτυξης.
Σήμερα διδάσκει στο Ινστιτούτο Φωτογραφίας της Ιαπωνίας και αλλού. Εχει δημοσιεύσει 19 βιβλία. Το 1995 συμμετείχε σ' ένα συγκλονιστικό μισάωρο ντοκιμαντέρ, το Nuclear Ginza (σε σκηνοθεσία Nicholas Rohl), στο οποίο μίλησε με μολυσμένους από ραδιενέργεια εργαζόμενους σε πυρηνικά εργοστάσια.
___________
Διαβάστε
Γκίντερ Βάλραφ (Gunter Wallraff), «Στο περιθώριο», μτφρ. Γ. Πατσικαθεοδώρου, εκδόσεις Στάχυ, Κολονία, 1986
Ο ερευνητικός ρεπόρτερ μεταμφιέζεται σε Τούρκο μετανάστη και διεισδύει στις πιο βρόμικες δουλειές της γερμανικής βιομηχανίας, μία εκ των οποίων είναι και αναλώσιμοι εργάτες σε γερμανικούς πυρηνικούς σταθμούς.
____________
Ποιος είναι
Ο Κένζι Χιγκούτσι γεννήθηκε το 1937 σε αγροτική οικογένεια. Δούλεψε στα 22 του ως χειριστής μηχανών σε χαλυβουργία, μέχρι που έτυχε να δει μια έκθεση φωτογραφίας του διάσημου πολεμικού φωτορεπόρτερ Ρόμπερτ Κάπα. Ανακάλυψε σ' αυτή την έκθεση το νόημα της ζωής του και γράφτηκε σε σχολή φωτορεπορτάζ. Μετά την αποφοίτησή του, έμαθε για έναν άντρα που αυτοκτόνησε διαμαρτυρόμενος για τη μόλυνση της πόλης Γιοκαΐτσι από τα πετροχημικά εργοστάσια της περιοχής. Πήγε στην πόλη και φωτογράφισε τα θύματα της μόλυνσης. Ηταν οι πρώτες του φωτογραφίες. Ακολούθησαν κι άλλες τέτοιες: μιας κοπέλας που είχε μολυνθεί με τη νόσο της Μιναμάτα, μια νευρολογική ασθένεια που προκλήθηκε από μόλυνση από βιομηχανικά απόβλητα υδραργύρου· από τη διαρροή μιας πετρελαιοκηλίδας στη θάλασσα· από τη συλλογική κηδεία 86 ανθρακωρύχων που κάηκαν σε πυρκαγιά· από τον δικαστικό αγώνα του Καζουγιούκι Ιγουάζα, του πρώτου εργαζόμενου σε πυρηνικό εργοστάσιο που ζήτησε να αποζημιωθεί επειδή εκτέθηκε σε ραδιενέργεια. Ερευνώντας την ιστορία του Ιγουάζα, ο Χιγκούτσι κατάφερε να μπει στο εργοστάσιο της Τσουρούγκα, όπου δούλευε ο Ιγουάζα, και να φωτογραφίσει τις σκληρές και επικίνδυνες συνθήκες εργασίας. Οι φωτογραφίες του κυκλοφόρησαν το 1977 κι έκαναν αίσθηση. Ο Χιγκούτσι συνέχισε να φωτογραφίζει την αθέατη, δολοφονική πλευρά της οικονομικής ανάπτυξης.
Σήμερα διδάσκει στο Ινστιτούτο Φωτογραφίας της Ιαπωνίας και αλλού. Εχει δημοσιεύσει 19 βιβλία. Το 1995 συμμετείχε σ' ένα συγκλονιστικό μισάωρο ντοκιμαντέρ, το Nuclear Ginza (σε σκηνοθεσία Nicholas Rohl), στο οποίο μίλησε με μολυσμένους από ραδιενέργεια εργαζόμενους σε πυρηνικά εργοστάσια.
___________
Διαβάστε
Γκίντερ Βάλραφ (Gunter Wallraff), «Στο περιθώριο», μτφρ. Γ. Πατσικαθεοδώρου, εκδόσεις Στάχυ, Κολονία, 1986
Ο ερευνητικός ρεπόρτερ μεταμφιέζεται σε Τούρκο μετανάστη και διεισδύει στις πιο βρόμικες δουλειές της γερμανικής βιομηχανίας, μία εκ των οποίων είναι και αναλώσιμοι εργάτες σε γερμανικούς πυρηνικούς σταθμούς.
___________
Πληκτρολογήστε
Πληκτρολογήστε
www.manw.org
Το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου, μια οργάνωση που παρακολουθεί τις εξελίξεις των πυρηνικών σταθμών στη γειτονιά μας. Και όχι μόνο...
www.greenpeace.org/greece/el/campaigns/-/nuclear/
Η εκστρατεία της Greenpeace κατά της πυρηνικής ενέργειας.
www.eeae.gr/gr/
Η ιστοσελίδα της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ), του αρμόδιου φορέα για θέματα ακτινοπροστασίας και πυρηνικής ασφάλειας στην Ελλάδα.
-*-
