3/7/11

Δημήτρης Γέρος: «Δεν ντρέπομαι να πω ότι εικονογραφώ τα ποιήματα του Καβάφη»

[Εψιλον, 5/12/10]

Εικονογραφείται η ποίηση; Οπτικοποιείται το έργο του Καβάφη; Εδώ και δέκα χρόνια, ο Δημήτρης Γέρος έβγαζε φωτογραφίες που απεικόνιζαν τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες της καβαφικής ποίησης, χρησιμοποιώντας προσωπικότητες των παγκόσμιων γραμμάτων και τεχνών (ανάμεσά τους, ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, ο Κάρλος Φουέντες, ο Ζαν Μποντριγιάρ, ο Τζεφ Κουνς, ο Γκορ Βιντάλ) αλλά και καλλίγραμμα μοντέλα. Η δουλειά ολοκληρώθηκε και παρουσιάστηκε στο βιβλίο «Shades of Love» (εκδ. Insight, San Francisco): 70 και πλέον ασπρόμαυρες φωτογραφίες και 69 ποιήματα του Καβάφη, μεταφρασμένα ειδικά για την έκδοση από τον Ντέιβιντ Κόνολι, με πρόλογο του αμερικανού δραματουργού Εντουαρντ Αλμπι, με αναλυτική εισαγωγή του ποιητή και τεχνοκριτικού Τζον Γουντ και με επίλογο του ίδιου του εικαστικού. Το βιβλίο κυκλοφορεί και στην Ελλάδα. Τριάντα πέντε από αυτές τις φωτογραφίες, μαζί με ορισμένα βίντεο προσωπικοτήτων που απαγγέλλουν ποιήματα του Καβάφη, θα παρουσιαστούν στην ομώνυμη έκθεση στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.

____________

Πώς προέκυψε η ιδέα του βιβλίου; 

Ενας έλληνας εκδότης μού είχε προτείνει να κάνουμε μια έκδοση με ποιήματα του Καβάφη, συνοδευμένα από ζωγραφιές δικές μου, εμπνευσμένες από τα ποιήματα. Προτίμησα τη φωτογραφία. Ξεκίνησα να φωτογραφίζω φίλους μου, το έργο των οποίων έχει κάποια σχέση με τον Καβάφη. Τι καλύτερη περίπτωση, ας πούμε, για να εικονογραφηθεί το ποίημα "Φωνές" από τον Ρίτσαρντ Χάουαρντ, έναν διάσημο (βραβευμένο με Πούλιτζερ) αμερικανό ποιητή; Μάλιστα, όταν πήγα να τον φωτογραφίσω, είχα πάρει μαζί μου φωτογραφίες γνωστών μας νεκρών ανθρώπων για να τις χρησιμοποιήσουμε σαν ντεκόρ. Και μου λέει, "Ελα να δεις το μπάνιο μου". Είχε γεμίσει τους τοίχους με φωτογραφίες διάσημων νεκρών,ανάμεσά τους και του Καβάφη.

Πώς διαλέξατε τα ποιήματα; 

Διάλεξα όσα προσφέρονταν για εικονογράφηση ή αυτά για τα οποία είχα στη διάθεσή μου τα κατάλληλα για τη φωτογράφηση πρόσωπα.Εικονογραφώ τα ποιήματα. Και δεν ντρέπομαι να το πω, γιατί κάπου διάβασα κάποιον να αναρωτιέται αν εικονογραφείται η ποίηση. Εγώ, λοιπόν, εικονογραφώ τα ποιήματα και, όπως λέει ο Τζον Γουντ στην εισαγωγή του βιβλίου, επιλέγω να εικονογραφήσω την πιο λαμπερή στιγμή τους. Την πιο καίρια.

Εκτός από την πλοκή, οι φωτογραφίες αναδεικνύουν άλλα στοιχεία της καβαφικής ποίησης; 

Είναι φανερή η ποίηση του Καβάφη. Δεν κρύβει κάτι. Αν μη τι άλλο, οι φωτογραφίες κάνουν τα ποιήματα ακόμα πιο ξεκάθαρα. Κάποιος που θα νόμιζε ότι ένα ερωτικό ποίημα του Καβάφη αναφέρεται σε ένα ανδρόγυνο· εγώ του δείχνω τι ζευγάρι είχε στο μυαλό του ο ποιητής.

Τα ποιήματα και οι φωτογραφίες απαντούν σ'αυτό που λένε οι πουριτανοί για τους ομοφυλόφιλους, «δεν με νοιάζει τι κάνουν στο κρεβάτι τους, αρκεί να μην εκδηλώνονται δημοσίως και να μην προκαλούν»; 

Εμένα δεν με προκαλεί να μου πει κάποιος τι κάνει στο κρεβάτι του. Αλήθεια, μετά απ' όλα όσα έχουμε δει, υπάρχει ακόμα κάτι που προκαλεί;

Γιατί τότε δεν έχετε συμπεριλάβει τις ολόγυμνες φωτογραφίες στην εδώ έκθεση; 

Λόγω έλλειψης χώρου, επέλεξα τις φωτογραφίες που έκρινα ότι έπρεπε να παρουσιαστούν οπωσδήποτε. Αλλωστε, έπρεπε να μπορούν να επισκέπτονται την έκθεση σχολεία - μέτρησε κι αυτό.

Χρησιμοποιείτε στις φωτογραφίες αγόρια clean cut. Θα φανταζόταν κανείς ότι τα αγόρια της καβαφικής ποίησης προέρχονται από χαμηλά κοινωνικά στρώματα. 

Διάλεξα μοντέλα με βάση το γούστο μου. Αλλωστε, έχουν αλλάξει οι εποχές. Οταν μεγάλωνα, τα παιδιά στο δρόμο που προσφέρονταν ήταν λούμπεν. Τώρα τα παιδιά που προσφέρονται είναι call boys, και πολλά έχουν πάει πανεπιστήμιο.

Τα παιδιά που προσφέρονται γύρω από την Ομόνοια έχουν πάει πανεπιστήμιο; 

Μα... εάν έχω τη δυνατότητα να έχω για μοντέλο τον μίστερ Πάναμα, γιατί να πάρω τον λούμπεν από την Ομόνοια; Παίρνω μοντέλα από ένα μεγάλο νεοϋορκέζικο πρακτορείο. Μην ξεχνάτε ότι το βιβλίο έγινε για το αμερικανικό κοινό. Εκεί αυτά τα μοντέλα είναι γνωστά.

Διαφέρει το αμερικανικό από το ελληνικό κοινό; 

Το θέμα δεν είναι το κοινό. Το θέμα είναι ότι εγώ κάνω καριέρα στην Αμερική και θα βοηθούσε την καριέρα μου να κάνω το βιβλίο με μοντέλα που είναι γνωστά εκεί και με τους αμερικανούς φίλους μου. Η διαφορά με την Αμερική είναι ότι εκεί το βιβλίο θα διαφημιστεί χωρίς ταμπού· ο δημοσιογράφος δεν θα μου πει, όπως μία συνάδελφός σας εδώ, «το βρήκα λίγο τολμηρό», δεν θα έχω περιορισμούς στο τι να δείξω.

-*-