29/2/12

"... απ’τα παράθυρα δε της γκαρσονιέρας του έβγαινε τακτικά λιβανωτός του καιομένου χασίς και οι του επάνω και των διπλανών διαμερισμάτων άκουαν βογγητά και αναφυλητά τρελλών από το πάθος ανθρώπων και σφαδασμούς των κυλισμένων εις το πάτωμα και τα ντιβάνια..."

Ι. Μέρμηγκας.
Πηγή: Η ιστορία αρχίζει από παλιά
"Αλλά τα όργια τα νυχτερινά του μεγαλοεπιχειρηματίου αυτού έγιναν αντιληπτά απ’ τη γειτονιά η οποία ανεστατώθη και απειλούσε λυντσάρισμα των θαμώνων του άντρου του. Εν τούτοις οι οργιασταί ολίγον ενδιαφέροντο. Μια βραδυά δε εβγήκαν ολόγυμνοι στην ταράτσα και υπό το καλοκαιρινό φεγγαρόφως έστησαν χορό. Αλλη μια βραδυά έβαλαν ένα πανί όπου επρόβαλαν κινηματογραφικές ταινίες όπου γυμνές γυναίκες και άντρες επεδίδοντο σ’ακατανόμαστα όργια. Έτσι γλεντούσε το πλήθος των ερωμένων και φίλων του έλληνος μαχαραγιά, απ’τα παράθυρα δε της γκαρσονιέρας του έβγαινε τακτικά λιβανωτός του καιομένου χασίς και οι του επάνω και των διπλανών διαμερισμάτων άκουαν βογγητά και αναφυλητά τρελλών από το πάθος ανθρώπων και σφαδασμούς των κυλισμένων εις το πάτωμα και τα ντιβάνια."

____________

"Η οργιώδης ζωή του άσσου των ελλήνων απατεώνων: Καταχρήσεων και οργίων τέλος - Η δράσις του Ι. Μέρμηγκα - Σειρά απατών. - Ο χορός των εκατομμυρίων. - Συμβάσεις, όργια, καταχρήσεις. - Πώς έγδυσε αγγλικάς εταιρίας. - 15 εκατομμυρίων καταχρήσεις.  - Το άντρον των οργίων. - Κοκαΐνη, ηρωίνη, χασίς και 1500 μποτίλιες σαμπάνιας. - Χορός ολογύμνων υπό το φεγγαρόφως εις την ταράτσαν. - Και τώρα: με αεροπλάνο προ το άγνωστο.", εφημερίδα Μακεδονία, Φεβρουάριος 1932


-*-

21/2/12

"Αυτοί είναι ζώα"


"Γ: [...] Είχαμε συλλάβει τρεις γυναίκες οι οποίες ήτανε λες και είχανε βγει από τα καλλιστεία. Πανέμορφες γυναίκες με τακούνια, δηλαδή φαινότανε ότι δεν είχανε περπατήσει καθόλου. Προφανώς περιμένανε κάποιους να έρθουν να τις πάρουνε και έτυχε να τις βρούμε εμείς. Αυτό που ακολουθούσε είναι αυτό που σου έλεγα. Τους πηγαίναμε στο φυλάκιο, όπου κάνανε όλες τις δουλειές. Άγραφος νόμος... Υπήρχανε και βιασμοί. Αυτές τις τρεις κοπέλες για παράδειγμα τις κατεβάσανε στο λόχο και έμαθα ότι τις είχανε βάλει στις τουαλέτες που πηγαίνανε οι φαντάροι, τις είχανε κλειδώσει εκεί μέσα και κάποιοι το βράδυ... πηγαίνανε και – τώρα δεν ξέρω τι ακριβώς κάνανε, αλλά είχα μάθει ότι είχε γίνει ιστορία. Αυτό ήτανε το καθεστώς σε όλα τα φυλάκια. Στα οποία δεν είχε πέσει κάποια γραμμή από το στρατό επίσημα ότι αν αντιληφθούμε κάτι, ότι οι στρατιώτες φέρονται άσχημα και τέτοια πράγματα, ότι θα φάει ποινές και τέτοια. Ήταν σα να σου έλεγε ο διοικητής σου ότι κάν’το. Συνήθως αυτό λέγανε. Ή ότι, «μην τους λυπάσαι», ότι «όπου τους βρείτε γαμήστε τους»... κανονικά, τέτοια λέγανε. Οι πιο βάρβαρες συνθήκες ήτανε στο λόγο, έτσι; Που ήτανε ένα μπουντρούμι...

Π: Απ’ ό,τι καταλαβαίνω ήταν κάτι σαν κρατητήριο, έτσι;

Γ: Ήταν το κεντρικό, δηλαδή όσους μαζεύανε τα φυλάκια, τους κρατάγανε σε ένα μπουντρούμι που ήτανε γύρω στα πέντε επί πέντε. Εμένα ας πούμε το ταβάνι μου έφτανε μέχρι τον ώμο. Δηλαδή καθόσουνα σκυφτός εκεί μέσα, δεν μπορούσες να καθίσεις όρθιος και συν τοις άλλοις ήταν γύρω γύρω και σαν καταψύκτης. Είχε πιάσει πάγο. Τρεις μήνες το χρόνο είχε μόνιμα πάγο εκεί μέσα. Εκεί μέσα στοιβάζονταν... τι να σου πω; Έτσι όπως το φαντάζομαι εγώ, δέκα άτομα χωράνε-δε χωράνε. Εκεί μέσα βάζανε γύρω στα... εξήντα; Ο ένας πάνω στον άλλο. Και κάθε Παρασκευή πέρναγε η κλούβα της αστυνομίας. Αυτές ήταν οι συνθήκες. Καθόντουσαν μια βδομάδα εκεί μέσα και βγαίνανε για περίπου μισή ώρα με είκοσι λεπτά την ημέρα έξω. Τους βγάζαμε στον ήλιο. Είτε για να κατουρήσουν, να πάνε να κάνουν την ανάγκη τους οι άνθρωποι. Παράλληλα γι’αυτούς ήταν η ώρα του φαγητού. Όπως και για μας ήταν η ώρα του φαγητού. Και χαρακτηριστικά θυμάμαι ότι ήτανε μια Κυριακή που στο λόχο –είχα κάτσει δυο βδομάδες στο λόχο- είχαμε μπριζόλα. Καθόμουνα στο εστιατόριο και έτρωγα. Και έβλεπα το σκοπό που άνοιγε την πόρτα για να βγουν έξω από το μπουντρούμι οι Αλβανοί. Και είχαμε ένα σκύλο απ’ έξω δεμένο, ένα λυκόσκυλο, που έτρωγε μπριζόλες. Και οι Αλβανοί τρώγανε ψωμί σκέτο. Και το είδα αυτό το πράγμα από μέσα και τρελάθηκα. Και πήρα το φαΐ μου όπως ήμουνα, βγήκε έξω και το έδωσα. Στους Αλβανούς. Με είδε ο λοχαγός, ήτανε στο δικό του το σπιτάκι, εκεί που έμενε, και ήρθε τρέχοντας. Και κλώτησε το δίσκο. Τον κράταγε τον δίσκο ένας Αλβανός και του τον κλώτσησε από τα χέρια, έπεσε η μπριζόλα κάτω και την έφαγε κι αυτή ο σκύλος. Και οι Αλβανοί κοιτάγανε που έτρωγε ο σκύλος την μπριζόλα. Και μένα μου έριξε δέκα μέρες φυλακή με χριστοπαναγίες, «είσαι μαλάκας κι αυτά που κάνεις είναι μαλακίες» και τέτοια. «Αυτοί είναι ζώα»... και πάει λέγοντας. [...]"

____________

Από το ένθετο "Μαλάκα, εγώ έκανα μπίζνες εκεί πάνω": μια συνέντευξη από τα ελληνοαλβανικά σύνορα 1994-1995. Κυκλοφορεί με το τεύχος 29 της antifa - πόλεμος ενάντια στο φόβο (Φεβρουάριος 2012), σε βιβλιοπωλεία και περίπτερα των Eξαρχείων και σε αυτοδιαχειριζόμενους κοινωνικούς χώρους.

-*-

20/2/12

Ο διπλός δεσμός του φασισμού: "Είμαστε αντιφασίστες!"

Πηγή: static.hypervocal.com
"[...] όταν θεωρούμε φασίστες μόνον όσους επαγγέλλονται τον ολοκληρωτισμό προτού πάρουν την εξουσία, αφήνουμε απ'έξω τα πρώιμα στάδια των κινημάτων του Μουσσολίνι και του Χίτλερ` παρόμοια προβληματικό είναι το ν'αρνούμαστε να εξετάσουμε μήπως είναι φασίστες όχι μόνον εκείνα τα κινήματα που αυτοχαρακτηρίζονται έτσι, αλλά κι άλλα που ενώ αρνούνται τούτη την ετικέτα γενικά χαρακτηρίζονται έτσι από τους συγχρόνους τους.* [...]

* Όπως παρατηρήθηκε, είναι απίθανο τα εκατοντάδες μέλη της Γαλλικής Αλληλεγύης (Solidarite Francaise), σε μια συγκέντρωση της οργάνωσης το 1934, να έπαιρναν κατά γράμμα τον ηγέτη της που ωρυόταν "Είμαστε αντιφασίστες!" την ώρα που τα ίδια, φορώντας στρατιωτικές στολές, έδιναν όλα μαζί παραταγμένα τον φασιστικό χαιρετισμό: R. Soucy, French Fascism: The Second Wave, 1933-1939, [...], σ. 315. "

____________

Σπύρος Μαρκέτος, Πώς φίλησα τον Μουσσολίνι!: τα πρώτα βήματα του ελληνικού φασισμού, τόμος Ι, εκδ. Βιβλιόραμα, Αθήνα, 2006

-*-

2/2/12

Ιστορίες μισής ζωής

"I only wish my ghosts were happier today, after seventeen years of real life. Not that the moment of our meeting ever loses its shine, or the knowledge that one will never again have to make do with shadows. But the fevers are on me now, the virus mad to ravage my lst fifth T cells. It's hard to keep the memory at full dazzle, with so much loss to mock it. Roger gone, Craig gone, Cesar gone, Stevie gone. And this feeling that I'm the lst one left, in a world where only the ghosts still laugh. But at least they're the ghosts of full-grown men, proof that all of us got that far, free of the traps and the lies. And from that moment on the brink of summer's end, no one would ever tell me again that men like me couldn't love."
____________

Paul Monette, Becoming a Man: Half a Life Story, Harper Perennial Modern Classics, 2004 [1993] - παρατίθεται στο Κώστας Κανάκης (επ.), Γλώσσα και Σεξουαλικότητα: Γλωσσολογικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2011

-*-

21/1/12

Ερικ Χόμπσμπάουμ: η βραχύτητα της μνήμης των θιασωτών της ελεύθερης αγοράς και η ανάγκη για ιστορικούς

Πηγή: vintagevivant.com
"Οι οικονομολόγοι, οι οποίοι συμβούλευαν ότι έπρεπε κανείς να αφήσει την οικονομία στην ησυχία της, και οι κυβερνήσεις που ενστικτωδώς επέμεναν, εκτός από το μέλημά τους να προστατεύσουν τον κανόνα χρυσού με αντιπληθωριστική πολιτική, στη δημοσιονομική ορθοδοξία, τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και τη μείωση του κόστους, προφανώς σε τίποτε δε βελτίωναν την κατάσταση. Πράγματι, καθώς η ύφεση συνεχιζόταν, υποστηρίχτηκε με σημαντική έμφαση, κι όχι μόνο από τον J.M. Keynes, ο οποίος στη συνέχεια έγινε ο οικονομολόγος με τη μεγαλύτερη επιρροή στα επόμενα σαράντα χρόνια, ότι αυτή η πολιτική επιδείνωσε την ύφεση. Όσοι από μας ζήσαμε στα χρόνια της Μεγάλης Ύφεσης, είναι αδύνατο ακόμα να καταλάβουμε πώς οι ορθοδοξίες της καθαρόαιμης ελεύθερης αγοράς, που τότε είχαν σαφέστατα χάσει κάθε ίχνος αξιοπιστίας, για μια ακόμη φορά έφτασαν να κυριαρχούν σε μια περίοδο παγκόσμιας ύφεσης στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και του ’90. Αλλά για μια ακόμη φορά στάθηκαν ανίκανες να την κατανοήσουν ή να την αντιμετωπίσουν. Κι όμως, αυτό το περίεργο φαινόμενο θα έπρεπε να μας υπενθυμίσει τα μείζονα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ιστορίας που παραδειγματοποιεί: την απίστευτη βραχύτητα της μνήμης και των θεωρητικών οικονομολόγων και όσων εφαρμόζουν τις θεωρίες αυτές. Μας δείχνει επίσης ανάγλυφα τη ζωτική ανάγκη της κοινωνίας για ιστορικούς που κατ’ επάγγελμα πρέπει να θυμίζουν στους συμπολίτες τους αυτά που λησμονούν."
____________

Eric Hobsbawm, Η εποχή των άκρων: ο σύντομος εικοστός αιώνας 1914 - 1991, μτφ. Βασίλης Καπετανγιάννης, εκδ. Θεμέλιο, 1999

-*-

13/1/12

Ομοφυλοφιλία και Φασισμός: Οι Ναζί καταστρέφουν το Ινστιτούτο Σεξουαλικών Ερευνών Χίρσφελντ


Το "Δωμάτιο των Ηδονοβλεψιών" - από το αρχείο του Χίρσφελντ
Πηγή: Ινστιτούτο Χίρσφελντ
Η γραμματέας του βερολινέζικου Ινστιτούτου Σεξουαλικών Ερευνών του γιατρού Χίρσφελντ θυμάται ύστερα από 40 χρόνια την καταστροφή του Ινστιτούτου  από τους Ναζί τον Μάιο του 1933. 

[Το πρόσωπο της αφηγήτριας είναι δημιούργημα της φαντασίας του γάλλου θεωρητικού Γκυ Όκενγκεμ (Guy Hocquenghem). Η αφήγηση περιλαμβάνεται στο βιβλίο του   «Ιστορική εικόνα της ομοφυλοφιλίας», εκδ. Νεφέλη, 1983.]

8/1/12

Η αίσθηση του χρόνου στην ανεργία

"[...] Everywhere, of course, there were hidden costs in terms of deteriorating physical and psychological health. 'Inter-war unemployment bred in the poor the fear that they might be left on the margins,' recalls Dimitri Kazamias, who grew up in the refugee quarters of 1930s Athens. 'You saw the "bum" fear he was losing his worth, and the "scab" his faith in the law and justice.' The slump changed the very rhythms of social and family life. Men out of work walked more slowly than women, who still had housework to do, and stood around aimlessly. 'Nothing is urgent anymore; they have forgotten how to hurry,' noted observers of the unemployed in one German town. 'For the men, the division of the days into hours has long since lost its meaning. Of one hundred men, eighty-eight were not wearing a watch and only thirty-one had a watch at home. Getting up, the midday meal, going to bed, are the only remaining points of reference. In between, time elapses without anyone really knowing what has taken place.' * [...]"

14/12/11

Η ιστορία του προφυλακτικού

[Εψιλον, 11/12/11]

Αν εξαιρέσουμε τη δεκαετία του ’80 με τη ραγδαία εξάπλωση του HIV-AIDS, η περίοδος στην οποία διαδόθηκε κατεξοχήν το προφυλακτικό στη Δύση ήταν ο μεσοπόλεμος. Πολλοί είναι οι λόγοι: η έντονη σεξουαλική συμπεριφορά των στρατιωτών στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η σεξουαλική απελευθέρωση μετά τον πόλεμο, η έξαρση των αφροδίσιων, η βελτίωση των υλικών και των μεθόδων παραγωγής των προφυλακτικών και οι νέες εκστρατείες εμπορικής προώθησης.

Ο μεταμοντερνισμός στο μουσείο

[Εψιλον, 20/11/11]

Ζαν Πολ Γουντ και Αντόνιο Λόπεζ:
Φόρεμα εγκυμοσύνης σχεδιασμένο για τη Γκρέις Τζόουνς, 1979
Με αφορμή την έκθεση «Μεταμοντερνισμός: Στυλ και Ανατροπή 1970-1990», που παρουσιάζεται στο Μουσείο Βικτόρια και Αλμπερτ του Λονδίνου από τα τέλη Σεπτεμβρίου μέχρι τις 15 Ιανουαρίου, ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Χάρι Κούνζρου διαπίστωσε στην Γκάρντιαν το τέλος του μεταμοντερνισμού. Το άρθρο του, με τον εύγλωττο τίτλο «Μεταμοντερνισμός: Από την πρωτοπορία στο μουσείο», ανήγγειλλε, με μια κάπως ασαφή διατύπωση, «το τέλος του μεταμοντερνισμού και την αυγή της μετανεωτερικότητας».


Ασλεϊ Φρόλεϊ: Μήπως τα λεφτά φέρνουν την ευτυχία;

[Εψιλον, 13/11/11]

Πηγή: adiaforia.pblogs.gr  
Πρόσφατα, σ' ένα πάνελ ομιλητών στην Ελληνοαμερικανική Ενωση (στο πλαίσιο των διεθνών εκδηλώσεων του ετήσιου βρετανικού φεστιβάλ συζητήσεων Battle of Ideas), τέθηκε το προκλητικό ερώτημα: «Η Ελλάδα είναι έτοιμη για μια δόση ευτυχίας;». Εμμέσως πλην σαφώς, το ερώτημα αναφερόταν στην έκτη δόση του δανείου που αναμένουμε στην Ελλάδα σαν μάννα εξ ουρανού και παρέπεμπε στο γνωστό φιλοσοφικό ερώτημα «τα λεφτά φέρνουν την ευτυχία;». Ή αλλιώς, όπως επισημάνθηκε στη συζήτηση, υπενθυμίζοντας γνωστό σλόγκαν τράπεζας που γνώρισε δόξες και ως γκράφιτι στους τοίχους της Αθήνας: «Η ευτυχία γράφεται με ε(υρώ)»;. Οι ερωτήσεις αυτές δεν είναι αθώες. Μας το θυμίζει μια ομιλήτρια από το πάνελ της συζήτησης, η Ασλεϊ Φρόλεϊ, ερευνήτρια του Πανεπιστημίου του Κεντ, ειδικευμένη στον τομέα της προβληματοποίησης των εννοιών «ευτυχία» και «ευημερία». Η Φρόλεϊ έχει μελετήσει πώς η έννοια της ευτυχίας έχει χρησιμοποιηθεί τα τελευταία 150 χρόνια στον αγγλικό τύπο και σε ορισμένες αμερικανικές εφημερίδες, μας προειδοποιεί για τις συνέπειες της περίεργης συνάντησης της ευτυχίας με την πολιτική.

Λε Κορμπιζιέ: Το ταξίδι στην Ανατολή

[Εψιλον, 16/10/11]

Φωτογραφία του Λε Κορμπιζιέ στην Ακρόπολη
Εφοδιασμένος με τον ταξιδιωτικό οδηγό Baedeker, την καινούργια του φωτογραφική μηχανή Cupido 80 και τον φίλο του Αύγουστο Κλινστάιν, φοιτητή Ιστορίας της Τέχνης, ο αρχιτέκτονας που επηρέασε όσο λίγοι τη δυτική αρχιτεκτονική του 20ού αιώνα έκανε το 1911, ένα μεγάλο ταξίδι για να μελετήσει από κοντά την αρχιτεκτονική της νότιας και ανατολικής Ευρώπης. Τότε ακόμη λεγόταν Σαρλ Εντουάρ Ζανερέ (το ψευδώνυμο Λε Κορμπιζιέ το υιοθέτησε αργότερα) και ήταν 24 χρονών. Τέσσερα χρόνια νωρίτερα είχε αποφοιτήσει από τη Σχολή Εφαρμοσμένης Τέχνης της γενέτειράς του, της ελβετικής πόλης Λα Σο ντε Φον, και στο μεσοδιάστημα είχε ταξιδέψει στη βόρεια Ιταλία και τη Γερμανία, είχε σπουδάσει αρχιτεκτονική στη Βιέννη και είχε κάνει την πρακτική του άσκηση σε σπουδαία αρχιτεκτονικά γραφεία στο Παρίσι και στο Βερολίνο.

"Γλυκειά μου Αγάπη": Επιστολές του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ στη γυναίκα του, Βέρα

[Εψιλον, 9/10/11]

Βέρα και Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ
(Πηγή: vlah-dee-mer)
Το φθινόπωρο του 1942, όταν ο Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ έγραψε στη γυναίκα του τις επιστολές που δημοσιεύει την επόμενη εβδομάδα, πρώτη φορά στην Ελλάδα, το περιοδικό Δέκατα, λίγοι είχαν ακούσει στην Αμερική το όνομα του συγγραφέα που θα σφράγιζε όσο λίγοι την αμερικανική λογοτεχνία και ακόμη λιγότεροι είχαν διαβάσει τα βιβλία του.

Κάνοντας Focus στο "Τώρα"

[Εψιλον, 2/10/11]

Η αρχή έγινε τον περασμένο Απρίλιο, στα μέσα του εξαμήνου, όταν η υπεύθυνη φωτογραφικού τμήματος του «ΕΨΙΛΟΝ» επισκέφθηκε τη σχολή φωτογραφίας, βίντεο και νέων τεχνολογιών Focus, καλεσμένη του φωτογράφου Παύλου Φυσάκη, που διδάσκει στη σχολή τα μαθήματα «Καλλιτεχνική φωτογραφία» και «Ρεπορτάζ». Εκεί που η Νικάνδρη Κουκουλιώτη μιλούσε με τους σπουδαστές για τη φύση της συνεργασίας φωτογράφων και περιοδικών, δηλαδή τις αναθέσεις θεμάτων, τις αισθητικές απαιτήσεις των υπευθύνων των περιοδικών, τις σφιχτές και αυστηρές προθεσμίες, της ήρθε η ιδέα: γιατί να μη δουλέψουν τα παιδιά -όσα θέλουν- ένα φωτογραφικό πρότζεκτ σε συνεργασία με το «ΕΨΙΛΟΝ», με σκοπό το πρότζεκτ να δημοσιευτεί στο περιοδικό;

Μαρίνα Λεγάκη - Τάσος Γκαϊντατζής: Πάθος για τις εκδόσεις


Κάποτε υπήρχαν μόνο τα φανζίν (fanzine, από το fan [: οπαδός] και magazine [: περιοδικό]· ο όρος πρωτοχρησιμοποιήθηκε το 1940 από ένα περιοδικό επιστημονικής φαντασίας), αυτοσχέδιες εκδόσεις, τυπωμένες με φτηνά μέσα, που αντανακλούσαν το πάθος των δημιουργών τους για ένα συγκρότημα, ένα λογοτεχνικό είδος, μια πολιτική ιδεολογία, ένα κίνημα τέχνης, ο,τιδήποτε. Τα λιγοστά τεύχη τους χαρίζονταν ή ανταλλάσσονταν με άλλα φανζίν ή πωλούνταν χέρι με χέρι, διακινούνταν πάντως έξω από τις καθιερωμένες δομές διακίνησης.

20/10/11

Κένζι Χιγκούτσι: «Πίσω από την ωραία φράση "ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας" υπάρχουν εργάτες που υποφέρουν»

[Εψιλον, 5/6/2011]

Πηγή: smh.com.au 
Ο Κένζι Χιγκούτσι (Kenji Higuchi) αφιέρωσε τη ζωή του φωτογραφίζοντας εργαζόμενους στα πυρηνικά εργοστάσια της Ιαπωνίας. Κατάφερε να μπει σε χώρους που οι εταιρείες πυρηνικής ενέργειας απαγορεύουν την φωτογράφιση. Το έργο του παρουσιάζει τη φριχτή πραγματικότητα που κρύβεται πίσω από τη βιτρίνα του ιαπωνικού οικονομικού θαύματος:  δεν τηρούνται βασικά μέτρα ασφαλείας, οι συνθήκες εργασίας είναι άθλιες, και η υγεία των χαμηλότερων τάξεων θυσιάζεται στο βωμό της οικονομικής ανάπτυξης.

Ρούντολφ Μπράζντα: Από το ροζ τρίγωνο στο χρίσμα του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής

[Εψιλον, 5/6/11]


Πηγή: tetu.com
Τον Απρίλιο, η Γαλλία απένειμε το χρίσμα του Ιππότη του Τάγματος της Λεγεώνας της Τιμής στον τελευταίο, όπως γνωρίζουμε, άνθρωπο στη ζωή που φόρεσε στο πέτο του ροζ τρίγωνο, το διακριτικό σημάδι που φορούσαν οι ομοφυλόφιλοι στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Λέγεται Ρούντολφ Μπράζντα και είναι 98 χρονών, αλλά φαίνεται τουλάχιστον είκοσι χρόνια νεώτερος.  Μετακινείται με αναπηρικό καροτσάκι και μιλά αργά, αλλά με ειρμό, σχεδόν πάντα στα γερμανικά. Έγινε γνωστός πριν τρία χρόνια, όταν αποφάσισε να μιλήσει δημόσια για όσα φοβερά έζησε πριν επτά δεκαετίες.

Θία Χάλο: Η μνήμη του ξεριζωμού και ο ξεριζωμός της μνήμης


[Έψιλον, 29/5/11]

Πηγή: press-gr.blogspot.com
Οταν το βιβλίο «Ούτε το όνομά μου - Γενοκτονία και επιβίωση: μια αληθινή ιστορία του Πόντου» τοποθετήθηκε στα ράφια των αμερικανικών βιβλιοπωλείων το 2000, ήταν το πρώτο βιβλίο που υπήρχε στην Αμερική για το θέμα, σύμφωνα με τη συγγραφέα του, και ο αντίκτυπός του ήταν τεράστιος. Το βιβλίο συνέβαλε στην αναγνώριση της γενοκτονίας των Ποντίων από την πολιτεία της Νέας Υόρκης (αναφέρεται στο βιβλίο η σχετική διακήρυξη, με υπογραφή τού τότε κυβερνήτη Τζορτζ Πατάκι (ουγγρικής καταγωγής, κι ας μοιάζει με ελληνικό το όνομά του) και αργότερα από άλλες πολιτείες.

Μοντερνισμός: μια ιστορική αναδρομή


[Εψιλον, 8/5/11]

Οτο Νόιρατ: Isotypes (πηγή: swisslegacy.com)
Ο 20ός αιώνας βρήκε την Ευρώπη στο μέσο τεράστιων αλλαγών. Τις προηγούμενες δεκαετίες είχαν έρθει τα πάνω κάτω στις επιστήμες, την οικονομία, τις κοινωνικές σχέσεις και την πολιτική: εκβιομηχάνιση, καπιταλισμός, κυριαρχία της αστικής τάξης, δημιουργία προλεταριάτου, σύγχρονες μεγαλουπόλεις, σιδηρόδρομος, τηλέγραφος, κοινή ώρα σε κάθε χρονική ζώνη, κοινωνικές και πολιτικές επαναστάσεις, εθνικιστικά κινήματα, αποικιοκρατία. Η κοσμοαντίληψη που συνόδευσε αυτές τις αλλαγές ονομάστηκε νεωτερικότητα. Τη χαρακτήριζε η πεποίθηση των ανθρώπων ότι ζουν σε μια κοινωνία διαφορετική, καλύτερη από την προηγούμενη.

Η ιδιαίτερη ευαισθησία των παιδικών εκδόσεων της Νοεμί Σματζά


[Εψιλον, 30/4/11]

Πριν ένα χρόνο, η Νοεμί Σματζά έλεγε σε φίλους και γνωστούς της στην
Καλαμάτα την ιδέα της να δημιουργήσει, παρά την οικονομική κρίση, έναν
εκδοτικό οίκο που θα εκδίδει παιδικά βιβλία απ'αυτά που τόσο της
άρεσαν όσο ζούσε στη Γαλλία. Οι περισσότεροι την αποθάρρυναν. Φοβόνταν
μήπως το ελληνικό κοινό βρει τα συγκεκριμένα βιβλία πολύ ευαίσθητα και
διακριτικά και δεν τα προτιμήσει. <<Οκέι, θα το δούμε>>, είπε η Νοεμί. Η
ανταπόκριση που έχει, έχοντας εκδώσει από το Νοέμβριο έξι βιβλία κι
ένα βιβλίο - σιντί με 23 νανουρίσματα από διάφορες χώρες, την έχει
εντυπωσιάσει. Έχει μάλιστα διαπιστώσει ότι τα πιο ευαίσθητα και
διακριτικά βιβλία είναι αυτά που κινούνται περισσότερο.

18/10/11

Δημήτρης Χριστοδούλου: «Να προσηλωθούμε σ' έναν ανώτερο σκοπό - να επενδύσουμε στη βιομηχανία και στη γεωργία, στην εκπαίδευση, στην έρευνα»


[Εψιλον, 23/4/11]

Δείχνει να χαίρεται περισσότερο τον ενθουσιασμό των μαθητών που άκουσαν πρόσφατα μια ομιλία του για τον Ευκλείδη, τον Αρχιμήδη και τα Μαθηματικά της αρχαίας Αλεξάνδρειας (κυκλοφορεί στις εκδόσεις Ευρασία), παρά τα βραβεία που έχει πάρει, ακόμα και το κορυφαίο βραβείο Bocher της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρείας, που πήρε το 1999 (το Bocher και ορισμένα άλλα βραβεία Μαθηματικών θεωρούνται αντίστοιχα του Νόμπελ, το οποίο δεν απονέμεται στα Μαθηματικά). Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους μαθηματικούς στον κόσμο στον κλάδο με τον οποίο ασχολείται (θεωρία των μη γραμμικών συστημάτων μερικών διαφορικών εξισώσεων υπερβολικού τύπου, σε συνδυασμό με τη γεωμετρική ανάλυση, και με εφαρμογή στη γενική θεωρία της σχετικότητας και στη μηχανική των ρευστών). Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1951. Εγινε δεκτός στο Πρίνστον για μεταπτυχιακές σπουδές στη Φυσική πριν κλείσει τα 17 και μέσα σε τρία χρόνια ολοκλήρωσε το διδακτορικό του. Λίγο αργότερα ανακάλυψε ότι η κλίση του δεν ήταν η Φυσική, αλλά τα Μαθηματικά. Οντας καθηγητής στο Πανεπιστήμιο των Συρακουσών, διδάχτηκε Γεωμετρία κοντά στον κινέζο μαθηματικό Γιάου και στη συνέχεια πήγε καθηγητής Μαθηματικών στο φημισμένο Ινστιτούτο Κουράντ, στη Νέα Υόρκη. Το 1991, 40 χρονών, έγινε καθηγητής Μαθηματικών στο Πρίνστον, το κορυφαίο ίδρυμα παγκοσμίως στα Μαθηματικά, όπου έμεινε δέκα χρόνια. Από το 2001 περνά ένα μέρος του χρόνου του στην Ελλάδα και το υπόλοιπο στη Ζυρίχη, όπου είναι καθηγητής Μαθηματικών και Φυσικής στο Ομοσπονδιακό Πολυτεχνείο της Ελβετίας (ΕΤΗ). [Ο Δημήτρης Χριστοδούλου, μαθηματικός, καθηγητής στο Ομοσπονδιακό Πολυτεχνείο της Ελβετίας (ΕΤΗ), απαντά στις ερωτήσεις του Εψιλον για το επετειακό τεύχος των 20 χρόνων του περιοδικού με θέμα "Ανάσταση - Αισιοδοξία"]

Κώστας Τσιαμπάος: «Να πάρουμε πρωτοβουλίες, να εμπιστευτούμε τον εαυτό μας, να βρούμε τι θέλουμε και να το κάνουμε πράξη»


[Εψιλον, 23/4/11]

Πώς ο τρόπος που ζω και εργάζομαι επηρεάζει τους άλλους; Τι μπορώ ν' αλλάξω για να βελτιώσω τα πράγματα; Πώς το αρχιτεκτονικό έργο αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του; Με μια φράση: πώς η μονάδα επηρεάζει το σύνολο; Μ' αυτά τα ερωτήματα στο μυαλό, ο νέος αρχιτέκτονας Κώστας Τσιαμπάος, διδάκτορας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (με μάστερ από το Columbia της Νέας Υόρκης), προσέρχεται στην αρχιτεκτονική, δημιουργώντας τόσο στο πεδίο της θεωρίας όσο και σ' αυτό της πράξης. Στους καρπούς της εργασίας του περιλαμβάνονται η πρόσφατη μελέτη «Κατασκευές της όρασης: Από τη θεωρία του Δοξιάδη στο έργο του Πικιώνη» (εκδ. Ποταμός, 2010) και όχι λίγες κατασκευές χώρων και κτηρίων: κατοικίες, καταστήματα, καφέ, βιβλιοπωλεία κ.ά. [Ο αρχιτέκτονας Κώστας Τσιαμπάος απαντά στις ερωτήσεις του Εψιλον για το επετειακό τεύχος των 20 χρόνων του περιοδικού με θέμα: Ανάσταση - Αισιοδοξία]

Intelligence Report: το περιοδικό που ξεσκεπάζει την αμερικανική ακροδεξιά


[Εψιλον, 17/4/11]

Αν η επιτυχία ενός περιοδικού που έχει στόχο να ξεσκεπάσει τις ακροδεξιές οργανώσεις μπορεί να κριθεί από τον αριθμό των ακροδεξιών επιθέσεων που έχει δεχτεί, τότε το «Intelligence Report», που εκδίδεται στις ΗΠΑ από τη μη κερδοσκοπική οργάνωση Southern Poverty Law Center (SPLC), είναι εξαιρετικά επιτυχημένο. Τα παλιά γραφεία της οργάνωσης στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμας καταστράφηκαν το 1983 από φωτιά που έβαλαν μέλη της Κου Κλουξ Κλαν (ΚΚΚ). Εξω από τα τωρινά γραφεία, σε άλλη περιοχή της πόλης, έχουν διαδηλώσει κατά καιρούς ναζιστικές ομάδες, ομάδες της Κου Κλουξ Κλαν και άλλες ακροδεξιές οργανώσεις. Περισσότεροι από είκοσι άνθρωποι έχουν συνωμοτήσει κατά της οργάνωσης και το έχουν πληρώσει με φυλάκιση.

Γιάννης Ευσταθιάδης: «Λατρεύω τη μνήμη, απεχθάνομαι τη νοσταλγία»


[Εψιλον, 3/4/11]

Δεν είναι πολλοί αυτοί που κάνουν εύκολα τη σύνδεση ανάμεσα στον Γιάννη Ευσταθιάδη και τις πολλαπλές δραστηριότητές του· ίσως επειδή και ο ίδιος κατάφερε να κρατήσει για πολύ καιρό αυτές τις δραστηριότητες χωριστές, αν και σε όλες έχει γνωρίσει εξαιρετικές διακρίσεις. Λογοτεχνία, βεβαίως: το πρώτο βιβλίο -ποίηση- το έβγαλε 15 χρόνων (το αποκήρυξε μαζί με τα δύο επόμενα)· συνέχισε με ποιητικές συλλογές έως το 1998 κι έκτοτε με βιβλία πεζογραφίας (πιο πρόσφατο «Ο Καθρέφτης»), που γνώρισαν κριτικό έπαινο και απέκτησαν φανατικούς αναγνώστες. Διαφήμιση: κειμενογράφος από τα 20 του, υπεύθυνος Δημιουργικού, συνιδρυτής μεγάλης διαφημιστικής εταιρείας και δημιουργός σλόγκαν που έχουν περάσει στο λεξιλόγιο: «Μόνος ή Μάνος», «Ο επιμένων Ελληνικά», «Κουτί κουτί», «Εργο Τρίτση» ή το τραγούδι της Σερενάτας (του ωδείου, των δύο, του ενός, του μηνός, του οίκου, του ανηλίκου...) και άλλων. Γαστρονομία: κείμενα για την πνευματική και την κοινωνική πλευρά της τροφής, υπογεγραμμένα με το ψευδώνυμο Απίκιος, που άφησαν εποχή στη γαστρονομική γραφή. Και μουσική: κείμενα για την κλασική μουσική και την τέχνη της ακρόασης στην παλιά στήλη «Αντιστίξεις» της «Καθημερινής»· μια τεράστια και σημαντική συλλογή δίσκων και σπάνιου ηχητικού υλικού· και σημαντικές εκπομπές στο Τρίτο Πρόγραμμα. Είδωλα όλα αυτά ενός και μόνου ανθρώπου που, εδώ και πενήντα χρόνια, από τα μέσα της εφηβείας του, καθρεφτίζεται συνεχώς στη γραφή, φωτισμένος απαλά από μια λάμπα γραφείου.

Τζον Γκαλιάνο: Όταν ο αντισημιτισμός έρχεται στη μόδα


[Εψιλον, 27/3/11]

Τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης επέλεξαν να παρουσιάσουν τα μεθυσμένα αντισημιτικά και αντιασιατικά λόγια που κατηγορείται ότι απηύθυνε σε τρεις περιπτώσεις ο Τζον Γκαλιάνο σε αγνώστους σ' ένα μπαρ του Παρισιού («Τον Χίτλερ τον αγαπώ, άνθρωποι σαν εσάς θα ήταν σήμερα νεκροί, οι μανάδες σας, οι παππούδες σας θα ήταν νεκροί στους θαλάμους αερίων» είπε την τελευταία φορά σ' ένα ζευγάρι που τον κατέγραφε σε βίντεο) σαν μια ιστορία αυτοκαταστροφής, απ' αυτές που δίνουν τροφή στα ντοκιμαντέρ για τη ζωή διασημοτήτων του Ε-Channel.

Τυνησία: Οάσεις δημοκρατίας στην έρημο της ανελευθερίας


[Εψιλον, 20/3/11]

Για κάποιες σύντομες περιόδους στη σύγχρονη ιστορία της, αυτή η χώρα, που κατέληξε να την κυβερνά ένα από τα πιο ανελεύθερα καθεστώτα, ήταν πρότυπο δημοκρατίας για τον ισλαμικό κόσμο: το πρώτο ισλαμικό κράτος που απαγόρευσε την πολυγαμία και θέσπισε έναν από τους πιο φιλελεύθερους κώδικες οικογενειακού δικαίου· η χώρα που ίδρυσε την πρώτη οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αφρική και τον αραβικό κόσμο· η χώρα όπου είχε αναπτυχθεί συνδικαλιστικό κίνημα ήδη από τις αρχές του 20ού αιώνα και που έχει πλούσια ιστορία κοινωνικών και οικονομικών διεκδικήσεων.

Οταν οι πολίτες κηρύσσουν στάση πληρωμών

[Εψιλον, 20/2/11]

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πλευρές του κινήματος για την κατάργηση της αύξησης του εισιτηρίου στα μέσα μαζικής μεταφοράς, που έγινε γνωστό ως Κίνημα «Δεν πληρώνω» (τίτλος εμπνευσμένος από το θεατρικό έργο του Ντάριο Φο «Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω»), ήταν ο τρόπος που παρουσίασαν το κίνημα τα περισσότερα φιλοκυβερνητικά μέσα μαζικής ενημέρωσης.

16/10/11

ΜΙΕΤ: Οι ξεχωριστές εκδόσεις ενός τραπεζικού ιδρύματος

[Εψιλον, 13/3/11]

Τα ονόματα Φερνάντ Μπροντέλ, Ερικ Χομπσμπάουμ και Ερνστ Γκόμπριτς είναι σήμερα πασίγνωστα σε όσους έχουν μιαν επαφή με τα γράμματα και τις τέχνες στην Ελλάδα· όταν όμως το Μορφωτικό Ιδρυμα της Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) πρωτοκυκλοφόρησε κορυφαία έργα τους στα ελληνικά (του Χομπσμπάουμ το «Εποχή του κεφαλαίου 1848-1875» το 1994, μέρος της περίφημης τριλογίας του, του Μπροντέλ το «Μεσόγειος και ο μεσογειακός κόσμος την εποχή του Φιλίππου Β' της Ισπανίας» το 1991 και του Γκόμπριτς το «Χρονικό της Τέχνης» το 1998), λίγοι τούς ήξεραν, εκτός από τους ειδικούς.

Αντζελα Ισμαήλος: Για την μπαναλιτέ του Χόλιγουντ και το παιδικό ριζόγαλο στον Πειραιά

[w/e, Δεκέμβριος 2010]

Τελευταία, η Άντζελα Ισμαήλος μοιράζει το χρόνο της ανάμεσα στην Νέα Υόρκη και την Ελλάδα, προετοιμάζοντας το σενάριο και τα γυρίσματα της νέας της ταινίας που ξεκινούν το Μάρτιο στην Πάτμο. Στην προηγούμενη ταινία της, το ντοκιμαντέρ Μεγάλοι Σκηνοθέτες (Great Directors), μίλησε με δέκα σκηνοθέτες της Ευρώπης και της Αμερικής, που σφράγισαν την ιστορία αυτού που πολλοί κριτικοί αποκαλούν κινηματογράφο τέχνης. Η ταινία συμμετείχε στα Φεστιβάλ Κανών και Βενετίας και σύστησε την Άντζελα Ισμαήλος (κόρη ενός Έλληνα εφοπλιστή της παλιάς γενιάς και σύζυγος ενός εφοπλιστή της νεώτερης) στο σινεφίλ κοινό και στους δημοσιογράφους. Κάποιοι από αυτούς ανακάλυψαν όχι μόνο μια γυναίκα δοσμένη στην τέχνη από μικρή αλλά και μια γυναίκα που ζει στους υψηλούς καλλιτεχνικούς και κοσμικούς κύκλους της Νέας Υόρκης.