Μενέλας Σιαφάκας: Από τη Γλασκώβη με αγάπη

[10%, Φεβρουάριος - Μάρτιος 2010]

Επέστρεψε για τα καλά στην Ελλάδα πέρσι το καλοκαίρι, ύστερα από 15 χρόνια ζωής στη Γλασκώβη της Σκοτίας, κι ανακάλυψε ότι σε σχέση με τους Βρετανούς οι Έλληνες γκέι είναι πιο εκδηλωτικοί στο σεξ, αλλά πιο μαζεμένοι και υποκριτές στην κοινωνική τους ζωή. O Μενέλας Σιαφάκας έφυγε στα 19 του για τη Γλασκώβη, όπου σπούδασε αθλητικές επιστήμες, ειδικεύτηκε στην αθλητική ψυχολογία, δούλεψε καθηγητής σε κολέγιο και προετοίμασε την εθνική ομάδα γυναικών για το παγκόσμιο πρωτάθλημα νέτμπολ, ένα νέο άθλημα, παραλλαγή του μπάσκετ. Εκεί στα ξένα, χώρισε με την ελληνίδα κοπέλα του και άρχισε να εξερευνά την γκέι πλευρά του, την οποία γνώριζε και αποδεχόταν από πάντα, αλλά δεν ένιωθε άνετα να εκδηλώσει.

____________

Ήμουν πάντα σίγουρος για τη σεξουαλικότητά μου. Δεν με θυμάμαι ν' αμφισβητώ ποτέ ότι μου αρέσουν οι άντρες, ούτε να έχω ιδιαίτερες ενοχές ή να έχω ευχηθεί να μην είμαι γκέι. Αυτό δεν σημαίνει ότι ήμουν πάντα άνετος. Γνώριζα ότι αυτό που είμαι δεν είναι αποδεκτό. Πίστευα βέβαια πάντα ότι το πρόβλημα το έχει ο κόσμος και όχι εγώ, αλλά δεν αισθανόμουν άνετα εξαρχής ν' αντιμετωπίσω τον κόσμο. Έπρεπε να περιμένω την κατάλληλη στιγμή.

***

Στο σχολείο με τραβούσαν σεξουαλικά οι άντρες, αλλά ερωτευόμουν κυρίως γυναίκες. Δεν είχα κάνει όμως τίποτα. Όταν τελείωσα το σχολείο, πήγα σ' ένα θεατρικό εργαστήρι για έξι μήνες, πριν πάω στο Κολέγιο όπου θα προετοιμαζόμουν για να φύγω στη Γλασκώβη. Ήμουν 17 χρονών και μου την έπεφταν πολλοί, γεγονός που μου δημιουργούσε έντονο άγχος. Ήταν κάτι που ήθελα πολύ και συγχρόνως ήξερα ότι πρέπει να μείνει κρυφό. Το μόνο που έκανα ήταν μια φάση, η πρώτη και για πολύ καιρό η τελευταία μου.

***

Το καλοκαίρι πριν φύγω για τη Γλασκώβη, στα 19 μου, γνώρισα μια κοπέλα και κάναμε σχέση. Μεγάλος έρωτας. Όταν ήταν να προχωρήσουμε σεξουαλικά, της είπα: «Πρέπει να ξέρεις ότι μου αρέσουν οι άντρες. Μου αρέσεις όμως κι εσύ πολύ. Αν θέλεις, συνεχίζουμε. Αν σου δημιουργεί πρόβλημα, τα χαλάμε. Το σκέφτηκε δυο τρεις μέρες και μου απάντησε ότι δεν την ενοχλεί.

***

Η σχέση άρχισε να μην πηγαίνει καλά, αλλά τον πρώτο χειμώνα στη Γλασκώβη δεν έκανα κάτι. Ήμουν σε ξένη χώρα, με μια δύσκολη προφορά, και σπούδαζα για ένα πολύ ενδιαφέρον πτυχίο. Και όχι μόνο αυτό. Δεν ήθελα να κάνω κάτι χωρίς να τα έχω χαλάσει με την κοπέλα μου. Έτσι, παρόλο που το βλέμμα μου έπαιζε στα ντους των αποδυτηρίων του γυμναστηρίου, όπου γινόταν της Πόπης, δεν έκανα τίποτα πριν το επόμενο φθινόπωρο, όταν τα χαλάσαμε.

***

Τότε ήταν που πήγα πρώτη φορά με άντρα και, χωρίς ακόμη να το πω σε κανέναν, άρχισα να βγαίνω σε γκέι μέρη. Αν στο εξωτερικό το γεγονός ότι ζεις μακριά από την οικογένειά σου διευκολύνει τα πράγματα, παραμένει η δυσκολία ότι οι φίλοι σου είναι στρέιτ και στην ουσία είσαι μόνος σου. Ψυχολογικά μου ήταν πολύ δύσκολο, είχα ζαλάδες και πονοκεφάλους. Σήμερα το Ίντερνετ δίνει στους νέους έναν τρόπο επικοινωνίας και αλληλοϋποστήριξης, αλλά τότε, το '93-'94, το Ίντερνετ είχε μόλις αρχίσει να μπαίνει σε κάποια πανεπιστημιακά εργαστήρια.

***

Την επόμενη χρονιά, στα είκοσί μου, το είπα στους κοντινούς μου φίλους. Το καλοκαίρι είχαν σειρά τα δύο ξαδέρφια μου, που τα επισκέφτηκα στην Αμερική, και όταν πήγα στην Ελλάδα για διακοπές, το είπα στις άλλες ξαδέλφες μου, στην αδελφή μου και στη μητέρα μου. Οι αντιδράσεις ήταν πολύ θετικές. Μόνο η μητέρα μου έκλαψε λίγο, και, απ' ό,τι έμαθα, της πήρε λίγο καιρό να το ξεπεράσει. Στον πατέρα μου το είπα αργότερα, όταν είχε πια χωρίσει με τη μητέρα μου, σε μια περίοδο που ένιωθα άσχημα μετά από ένα δικό μου χωρισμό και ήθελα να ξέρει. Ήταν κι αυτός πολύ θετικός. Αλλά η ωραιότερη αντίδραση ήταν της ογδονταπεντάχρονης γιαγιάς μου. Είχαμε αποφασίσει στην οικογένεια να μην της το πούμε, το έμαθε όμως τυχαία από μια αφηρημένη θεία μου, κι όταν την είδα στις διακοπές των Χριστουγέννων, μου λέει: «Έμαθα για την ειδικότητά σου. Λέω: «Τι, τα αθλητικά;. Λέει: «Όχι παιδί μου, την ιδιαιτερότητά σου. Και μη νομίζεις, και στην εποχή μας πολλοί ήτανε. Απλά δεν το ήξερε κανείς. Διατήρησε μόνο την αξιοπρέπειά σου, αυτό σου ζητώ.

***

Την τρίτη χρονιά στη σχολή πήγα σε μια συνάντηση της ΛΟΑΔ φοιτητικής ένωσης. Δεν μου έδωσαν σημασία, ήταν κι ένας άλλος καινούργιος, πιο ωραίος, και τράβηξε όλη την προσοχή πάνω του. Την επόμενη χρονιά, που είχαν αποφοιτήσει τα περισσότερα μέλη της ένωσης, αποφάσισα να φτιάξω την ένωση όπως ήθελα να είναι και όπως νόμιζα ότι άξιζε να μου συμπεριφερθούν την πρώτη φορά, κι έγινε ενεργό μέλος. Συνέχισα αυτή τη δραστηριότητα και την επόμενη χρονιά, στο μεταπτυχιακό, ως υπεύθυνος για θέματα ΛΟΑΔ του φοιτητικού συμβουλίου. Κάναμε ενημερωτικές εκστρατείες, βάζαμε πόστερ με θέμα την ομοφοβία, διοργανώσαμε εβδομάδα πράιντ, εκθέσεις φωτογραφίας, βραδιές βίντεο και ποίησης. Και αργότερα, όταν έγινα ο ίδιος καθηγητής, μετά το πρώτο διάστημα που ήμουν γενικά κάπως κουμπωμένος μέχρι να εγκλιματιστώ στη δουλειά, αντιμετώπισα το θέμα του σεξουαλικού μου προσανατολισμού πολύ απλά, ως μια πλευρά της ταυτότητάς μου. Είχα αποκτήσει πια την άνεση με τον κόσμο που δεν είχα παλιότερα.

***

Αυτό που μου έλειπε στη Γλασκώβη ήταν η ανθρώπινη επαφή. Είναι κάπως κρύοι οι Βρετανοί. Δεν ακουμπάνε ο ένας τον άλλο. Δεν είναι χαδιάρηδες. Δεν φλερτάρουν. Πίεζα τους φίλους μου να γίνουν έτσι - πρέπει να μαθαίνεις τον κόσμο να σου δίνει αυτά που θέλεις, όσο μπορείς κι όσο μπορούν κι αυτοί. Ένα πράγμα που μου αρέσει στην Ελλάδα είναι ότι είμαστε πιο βρώμικοι στο σεξ, άνετοι στο βρίσιμο και σε κίνκι καταστάσεις. Ίσως επειδή εδώ η ζωή είναι κλειστή και όλη αυτή την ενέργεια πρέπει να την βγάλεις κάπου. Από την άλλη, οι Αθηναίοι είναι εγωιστές σε υπερβολικό βαθμό, στέκονται στο κλαμπ μ' ένα ποτό και δεν μιλάνε σε κανέναν. Είμαστε επίσης πιο μαζεμένοι και πιο υποκριτές. Μου φαίνεται αφύσικο να φτάσει κάποιος στα 35 του και η οικογένειά του να μην ξέρει για τη σεξουαλικότητά του. Με παραξενεύει που πολλοί το κρύβουν στη δουλειά τους. Θα 'θελα να 'μαστε λίγο πιο τσαμπουκάδες. Να υποστηρίζουμε τη γνώμη μας. Να υποστηρίζουμε αυτό που είμαστε και να μπορούμε να πούμε στον άλλο να πάει να γαμηθεί, αν δεν του αρέσει.

-*-