[Εψιλον, 27/6/10]
Ο 47χρονος Πολ Ουέναμ-Κλαρκ (Paul Wenham-Clarke) ασχολείται από τα 24 του με τη διαφημιστική και την εμπορική φωτογραφία, αλλά πριν έξι χρόνια θέλησε να κάνει κάτι «με μεγαλύτερη αξία, νόημα και αντοχή στο χρόνο» και αποφάσισε να στραφεί στο φωτορεπορτάζ. Η πρώτη μεγάλη δουλειά του ήταν η έκθεση «Οταν οι ζωές συντρίβονται» (www.whenlives collide.co.uk). Υπό την αιγίδα της RoadPeace, της μεγαλύτερης βρετανικής φιλανθρωπικής οργάνωσης υποστήριξης θυμάτων τροχαίων, συνάντησε οικογένειες θυμάτων τροχαίων που δέχτηκαν να δείξουν στο φακό τα συναισθήματά τους για την απώλεια του συγγενή τους και διάνθισε τα πορτρέτα με φωτογραφίες των δρόμων όπου έγιναν τα τροχαία και με αναπαραστάσεις πραγματικών τροχαίων.
Ενα από τα πρώτα μαθήματα που διδάσκονται οι νέοι δημοσιογράφοι είναι η διάκριση μεταξύ «ατυχήματος» και «δυστυχήματος» στις περιγραφές των τροχαίων. «Ατύχημα» είναι το τροχαίο που δεν έχει νεκρούς, «δυστύχημα» αυτό που έχει. Στην πραγματικότητα, κανένας από τους δύο όρους δεν είναι ορθός ούτε και αθώος. Και οι δύο αναδεικνύουν σε κύριο παράγοντα των τροχαίων την τύχη, υπονοώντας ότι μια σύγκρουση οφείλεται μάλλον στην κακιά στιγμή παρά στη συμπεριφορά ανθρώπων που παραβιάζουν έναν κώδικα συνύπαρξης, τον ΚΟΚ. Αν δεν είναι «δυστύχημα» ο θάνατος ανθρώπων από κάποιον που πυροβολεί στα τυφλά, γιατί είναι «δυστύχημα» ο θάνατος ανθρώπων από κάποιον που παραβιάζει τυφλά όρια ταχύτητας και φωτεινούς σηματοδότες;
Αυτό είναι ένα από τα ερωτήματα που απασχολούν τα τελευταία χρόνια την οικογένεια του Γιώργου Κουβίδη. Στις 26 Απριλίου 2007 ο 30χρονος γιος του Κώστας, ντράμερ, λάτρης της τζαζ, συνοδηγός σ' ένα τζιπ που κινούνταν στο κέντρο της Αθήνας, σκοτώθηκε όταν νεαρός οδηγός ενός αυτοκινήτου παραβίασε κόκκινο σηματοδότη.
Οπως συμβαίνει κατά κανόνα στο δικαστικό σκέλος των τροχαίων στην Ελλάδα, η Δικαιοσύνη καταδίκασε το δράστη σε φόνο εξ αμελείας (εξαίρεση είναι τα πολύνεκρα τροχαία που απασχολούν τη δημοσιότητα, στα οποία ο δράστης καταδικάζεται για φόνο «με ενδεχόμενο δόλο») και του επέβαλε φυλάκιση 18 μηνών με τριετή αναστολή. Ο δράστης είχε στα χέρια του το δίπλωμα οδήγησης την επομένη του θανατηφόρου τροχαίου.
Ψάχνοντας να βρει μιαν άκρη στο δικαστικό σκέλος της υπόθεσης και, στη συνέχεια, να δώσει διέξοδο στη θλίψη και το θυμό του αναλαμβάνοντας δράση για τη μείωση των τροχαίων, ο Γ. Κουβίδης διαπίστωσε ότι η Ελλάδα είναι ουραγός στην προσπάθεια αυτή, αν και είναι από τους πρωταγωνιστές σε αντίστοιχους θανάτους, με περισ- σότερους από 1.500 νεκρούς και πολλαπλάσιους σοβαρά τραυματίες το χρόνο.
Σύμφωνα με την Εκθεση του Δείκτη Προόδου για την Οδική Ασφάλεια (Ιούνιος 2009), που καταγράφει το βαθμό προόδου 30 χωρών ως προς την επίτευξη του στόχου της Ε.Ε. να μειωθούν στο μισό οι θάνατοι από τροχαία τη 10ετία 2001-2010, η Ελλάδα το 2008 ήταν η 4η χώρα στην Ευρώπη σε θανάτους από τροχαία αναλογικά με τον πληθυσμό της, πίσω μόνο από τη Λιθουανία, την Πολωνία και τη Ρουμανία. Τα τροχαία στην Ελλάδα μειώθηκαν μόνο 15% από το 2001, ποσοστό που απέχει πολύ τόσο από τον ευρωπαϊκό στόχο τού 50% όσο και από τον ευρωπαϊκό μέσον όρο, που το 2008 βρισκόταν στο 28% (η Ελλάδα ήταν στην 23η θέση σε ποσοστό μείωσης θανάτων).
Ο Γ. Κουβίδης έκανε κι άλλες διαπιστώσεις για τη σημασία που δίνουν στα τροχαία το κράτος και η κοινωνία. Για το κράτος, η γνωστή αδιαφορία και αναποτελεσματικότητα. Στην Α' Παγκόσμια Διυπουργική Συνάντηση για την Οδική Ασφάλεια, που έγινε στη Μόσχα τον Νοέμβριο με την υποστήριξη του ΟΗΕ και του ΠΟΥ και την παρουσία υπουργών από 150 χώρες, η Ελλάδα δεν αντιπροσωπεύτηκε σε υπουργικό επίπεδο ούτε καταγράφηκε παρέμβασή της στις συζητήσεις. Εδώ και έξι μήνες η υπουργός Υγείας Μ. Ξενογιαννακοπούλου δεν έχει δώσει ούτε μία τυπική απάντηση σε κείμενο που της έστειλαν 420 γιατροί, που ζητούσαν δραστικότερη παρέμβαση του υπουργείου στο θέμα των τροχαίων και συνάντηση μαζί της. Και από τη διυπουργική Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας που συστάθηκε τον Ιανουάριο απουσιάζουν τα υπουργεία Δικαιοσύνης, Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, ενώ την αρμοδιότητα για τη σύγκληση της επιτροπής έχει το υπουργείο Μεταφορών, στο οποίο έχουν τοποθετηθεί σε νευραλγικές θέσεις άτομα που συνδέονται με κατασκευαστικές εταιρείες.
«Εμείς δεν πιστεύουμε ότι το θέμα των τροχαίων είναι θέμα σχεδιασμού των δρόμων, θέμα του υπ. Μεταφορών» μας λέει ο Γ. Κουβίδης. «Είναι πολύ περισσότερο θέμα δημόσιας υγείας και πολιτισμού. Οχι με την έννοια των πολιτιστικών εκδηλώσεων, αλλά με την έννοια της επαναϊεράρχησης των αναγκών μας. Αν δεν υπάρξει μια τελείως διαφορετική λογική σε σχέση με την κυκλοφορία, με προτεραιότητα στον πεζό, στον ποδηλάτη, στα δημόσια μέσα μεταφοράς, οι θάνατοι των τροχαίων θα εξακολουθούν να θεωρούνται παράπλευρη απώλεια της ανάπτυξης.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο το κράτος. Στη συνείδηση των Ελλήνων, τα τροχαία θεωρούνται μεμονωμένες περιπτώσεις, που οφείλονται στην κακιά στιγμή ή στην ασυνειδησία του συγκεκριμένου δράστη, και όχι κοινωνικό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί συλλογικά, με άσκηση κατάλληλης κοινωνικής πίεσης στο κράτος. Ενώ σε πολλές χώρες του εξωτερικού οι οικογένειες των θυμάτων συνασπίζονται και ζητούν ψυχολογική και οικονομική υποστήριξη, καλύτερη δικαστική αντιμετώπιση και μέτρα πρόληψης των τροχαίων, εδώ λίγες είναι οι σχετικές οργανώσεις - κυρίως στην επαρχία.
«Στην Ελλάδα το τροχαίο θεωρείται πρόβλημα των οικογενειών των θυμάτων» επισημαίνει ο Γ. Κουβίδης. «Οι οικογένειες κλείνονται στα σπίτια τους, δεν μιλάνε γι' αυτό γιατί το βιώνουν ενοχικά, θεωρούν ότι φταίνε που πήραν, για παράδειγμα, στο παιδί τους μια μηχανή. Το αποτέλεσμα είναι να απομονώνονται, να κουράζονται και, στην ουσία, να ενταφιάζονται μαζί με τα θύματα.
Ενα βήμα εξόδου από τον φαύλο κύκλο της ενοχής και της σιωπής είναι η έκθεση του Πολ Ουέναμ-Κλαρκ «Οταν οι ζωές συντρίβονται. Την έκθεση φέρνει στην Ελλάδα η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία «You are what u do - Κώστας Κουβίδης» (www.kostas kouvidis.com), που ίδρυσαν η οικογένεια και οι φίλοι του Κ. Κουβίδη στη μνήμη του, με στόχο τη δημιουργία μιας μαζικής οργάνωσης θυμάτων τροχαίων και στη χώρα μας. Η έκθεση εντάσσεται στην προσπάθεια να δημιουργηθεί στην Ελλάδα ένα ισχυρό κοινωνικό κίνημα πίεσης και δράσης για την ουσιαστική πρόληψη των τροχαίων, που δεν μπορεί να θεωρούνται ζήτημα τύχης.
Ο 47χρονος Πολ Ουέναμ-Κλαρκ (Paul Wenham-Clarke) ασχολείται από τα 24 του με τη διαφημιστική και την εμπορική φωτογραφία, αλλά πριν έξι χρόνια θέλησε να κάνει κάτι «με μεγαλύτερη αξία, νόημα και αντοχή στο χρόνο» και αποφάσισε να στραφεί στο φωτορεπορτάζ. Η πρώτη μεγάλη δουλειά του ήταν η έκθεση «Οταν οι ζωές συντρίβονται» (www.whenlives collide.co.uk). Υπό την αιγίδα της RoadPeace, της μεγαλύτερης βρετανικής φιλανθρωπικής οργάνωσης υποστήριξης θυμάτων τροχαίων, συνάντησε οικογένειες θυμάτων τροχαίων που δέχτηκαν να δείξουν στο φακό τα συναισθήματά τους για την απώλεια του συγγενή τους και διάνθισε τα πορτρέτα με φωτογραφίες των δρόμων όπου έγιναν τα τροχαία και με αναπαραστάσεις πραγματικών τροχαίων.
____________
Γιατί ασχολήθηκες με τα τροχαία;
Γιατί ασχολήθηκες με τα τροχαία;
Επειδή το θεωρώ σημαντικό θέμα. Στη Βρετανία περίπου 3.500 άνθρωποι πεθαίνουν σε τροχαίο κάθε χρόνο και περίπου 35.000 τραυματίζονται σοβαρά. Είναι σαν ένας μεγάλος πόλεμος διαρκείας. Δεν είμαι, βέβαια, ακτιβιστής της οδικής ασφάλειας. Είμαι φωτογράφος και ως φωτογράφος προσέγγισα το θέμα. Είχα πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μου τη σκέψη ότι τα μέσα ενημέρωσης δεν καλύπτουν το θέμα όπως πρέπει, δεν δείχνουν τα συναισθήματα όσων επηρεάζονται από ένα τροχαίο.
Πόσο χρόνο ασχολήθηκες με το θέμα;
Πόσο χρόνο ασχολήθηκες με το θέμα;
Περίπου δύο χρόνια. Το πιο δύσκολο ήταν να βρω ανθρώπους να δεχτούν να φωτογραφηθούν. Πρέπει να μίλησα με περισσότερους από εκατό ανθρώπους που είχαν τρομερές ιστορίες να διηγηθούν. Στο τέλος, μόνο οι δεκαπέντε οικογένειες του βιβλίου δέχτηκαν να ξεγυμνώσουν τα συναισθήματά τους μπροστά στο φακό, καθώς μου διηγούνταν τι τους συνέβη και πώς ένιωσαν.
Πώς τους προσέγγισες;
Πώς τους προσέγγισες;
Ανέπτυξα σιγά σιγά μια τεχνική. Τους πρωτογνώριζα στις ομάδες συναντήσεων της RoadPeace και περνούσα δυο-τρεις ώρες μαζί τους κουβεντιάζοντας. Στη συνέχεια, τους ξανασυναντούσα σε κάποιες εκδηλώσεις όπου ήξερα ότι θα παρευρίσκονταν. Και, μετά, την τρίτη φορά που τους συναντούσα, ήταν πια ευκολότερο να τους φωτογραφίσω.
Πώς έγιναν οι φωτογραφήσεις των συγκρούσεων;
Πώς έγιναν οι φωτογραφήσεις των συγκρούσεων;
Οταν τελείωσα τα πορτρέτα κι έκανα μια πρώτη έκθεση, συνειδητοποίησα ότι αυτή μιλούσε περισσότερο για το πένθος και τη θλίψη, όχι όμως αναγκαστικά για τα τροχαία. Επρεπε, λοιπόν, να συμπεριλάβω εικόνες τροχαίων που να δείχνουν τι προκαλούσε όλην αυτή τη θλίψη. Σκέφτηκα να ακολουθήσω ένα σωστικό συνεργείο της πυροσβεστικής, αλλά δεν αισθανόμουν καθόλου άνετα. Τι θα πήγαινα να πω στους συγγενείς; Ξέρετε, φωτογράφισα χτες τον άντρα σας τέσσερα λεπτά πριν πεθάνει και χρειάζομαι την άδειά σας να χρησιμοποιήσω τη φωτογραφία; Ετσι, σκέφτηκα να αναπαραστήσω ιστορίες τροχαίων που μου είχαν διηγηθεί. Δεν θα ήταν απλώς κατασκευασμένες φωτογραφίες, θα ήταν οι αναπαραστάσεις πραγματικών συγκρούσεων. Τις γυρίσαμε σε έναν ιδιωτικό αυτοκινητόδρομο που χρησιμοποιούν για να δοκιμάζουν αυτοκίνητα.
Πρόκειται για ακριβείς αναπαραστάσεις;
Πρόκειται για ακριβείς αναπαραστάσεις;
Οχι. Πρόκειται για μια γενική εικόνα του τροχαίου. Δεν ήθελα να αναπαραγάγω ό,τι θα έβλεπε ένας αυτόπτης μάρτυρας ή οι πυροσβέστες που κατέφτασαν επί τόπου. Διαφο- ρετικά, οι φωτογραφίες θα είχαν έναν βαθμό φρίκης που δεν θα αντεχόταν για πολύ και το κοινό θα ήταν πολύ περιορισμένο. Αποφάσισα να χρησιμοποιήσω μια κινηματογραφική προσέγγιση. Είναι σαν πλάνα από ταινία, έτσι φωτισμένα και συντεθειμένα, που μπορείς να τις κοιτάξεις αρκετό χρόνο και να σκεφτείς τι κοιτάζεις. Στην αρχή ο κόσμος νομίζει ότι είναι αληθινές και σταδιακά συνειδητοποιεί πως όχι. Υπάρχει, ξέρετε, στη φωτογραφία ένας άγραφος νόμος, ότι οι εικόνες του φωτορεπορτάζ δεν μπαίνουν δίπλα σε στημένες φωτογραφίες. Ηξερα ότι θα γίνει θέμα συζήτησης και σκέφτηκα, τόσο το καλύτερο, θα τις δει περισσότερος κόσμος.
Γιατί συμπεριέλαβες και φωτογραφίες έρημων δρόμων;
Γιατί συμπεριέλαβες και φωτογραφίες έρημων δρόμων;
Πρόκειται για τους πραγματικούς τόπους όπου συνέβησαν τροχαία. Ηθελα να δείξω πόσο συνηθισμένοι είναι οι δρόμοι αυτοί στους οποίους συνέβησαν φριχτά πράγματα. Σε ορισμένα από τα μέρη των τροχαίων φωτογραφίζονται εκεί οι συγγενείς των θυμάτων.
Είδαν πολλοί την έκθεση;
Είδαν πολλοί την έκθεση;
Η έκθεση γύρισε όλη τη χώρα σε ενάμιση χρόνο. Στο Λονδίνο μόνο την επισκέφθηκαν 8.000 άνθρωποι. Και έπαιξε σε όλα τα μέσα ενημέρωσης, που έθεσαν το ερώτημα: "Μπορείς να κάνεις τέχνη από ένα τροχαίο;" Ηταν όλη αυτή η συζήτηση για το φωτορεπορτάζ και τις στημένες φωτογραφίες. Τους εξήγησα το λόγο. Σ' έναν τηλεοπτικό σταθμό που έκανε ένα άτυπο γκάλοπ μεταξύ των τηλεθεατών, το 94% των τηλεθεατών που τηλεφώνησαν συμφώνησαν με την ιδέα μου.
Είναι «ατύχημα» ένα τροχαίο;
Είναι «ατύχημα» ένα τροχαίο;
Στη Βρετανία προτιμάμε να μιλάμε για "συμβάν" (incident) , όχι για ατύχημα (accident). Οταν μιλάς για ατύχημα, είναι σαν να λες ότι δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά, ότι κανείς δεν έχει την ευθύνη. Να το δεχτώ στην περίπτωση που οδηγείς και σου σκάσει λάστιχο. Γνωρίζω, όμως, πολλές άλλες περιπτώσεις στις οποίες κάποιοι έχουν την ευθύνη: αν οδηγείς με 160 χλμ. την ώρα και σκοτώσεις κάποιον, αυτό δεν είναι ατύχημα.
____________
Τροχαία εγκλήματα
Αυτό είναι ένα από τα ερωτήματα που απασχολούν τα τελευταία χρόνια την οικογένεια του Γιώργου Κουβίδη. Στις 26 Απριλίου 2007 ο 30χρονος γιος του Κώστας, ντράμερ, λάτρης της τζαζ, συνοδηγός σ' ένα τζιπ που κινούνταν στο κέντρο της Αθήνας, σκοτώθηκε όταν νεαρός οδηγός ενός αυτοκινήτου παραβίασε κόκκινο σηματοδότη.
Οπως συμβαίνει κατά κανόνα στο δικαστικό σκέλος των τροχαίων στην Ελλάδα, η Δικαιοσύνη καταδίκασε το δράστη σε φόνο εξ αμελείας (εξαίρεση είναι τα πολύνεκρα τροχαία που απασχολούν τη δημοσιότητα, στα οποία ο δράστης καταδικάζεται για φόνο «με ενδεχόμενο δόλο») και του επέβαλε φυλάκιση 18 μηνών με τριετή αναστολή. Ο δράστης είχε στα χέρια του το δίπλωμα οδήγησης την επομένη του θανατηφόρου τροχαίου.
Ψάχνοντας να βρει μιαν άκρη στο δικαστικό σκέλος της υπόθεσης και, στη συνέχεια, να δώσει διέξοδο στη θλίψη και το θυμό του αναλαμβάνοντας δράση για τη μείωση των τροχαίων, ο Γ. Κουβίδης διαπίστωσε ότι η Ελλάδα είναι ουραγός στην προσπάθεια αυτή, αν και είναι από τους πρωταγωνιστές σε αντίστοιχους θανάτους, με περισ- σότερους από 1.500 νεκρούς και πολλαπλάσιους σοβαρά τραυματίες το χρόνο.
Σύμφωνα με την Εκθεση του Δείκτη Προόδου για την Οδική Ασφάλεια (Ιούνιος 2009), που καταγράφει το βαθμό προόδου 30 χωρών ως προς την επίτευξη του στόχου της Ε.Ε. να μειωθούν στο μισό οι θάνατοι από τροχαία τη 10ετία 2001-2010, η Ελλάδα το 2008 ήταν η 4η χώρα στην Ευρώπη σε θανάτους από τροχαία αναλογικά με τον πληθυσμό της, πίσω μόνο από τη Λιθουανία, την Πολωνία και τη Ρουμανία. Τα τροχαία στην Ελλάδα μειώθηκαν μόνο 15% από το 2001, ποσοστό που απέχει πολύ τόσο από τον ευρωπαϊκό στόχο τού 50% όσο και από τον ευρωπαϊκό μέσον όρο, που το 2008 βρισκόταν στο 28% (η Ελλάδα ήταν στην 23η θέση σε ποσοστό μείωσης θανάτων).
Ο Γ. Κουβίδης έκανε κι άλλες διαπιστώσεις για τη σημασία που δίνουν στα τροχαία το κράτος και η κοινωνία. Για το κράτος, η γνωστή αδιαφορία και αναποτελεσματικότητα. Στην Α' Παγκόσμια Διυπουργική Συνάντηση για την Οδική Ασφάλεια, που έγινε στη Μόσχα τον Νοέμβριο με την υποστήριξη του ΟΗΕ και του ΠΟΥ και την παρουσία υπουργών από 150 χώρες, η Ελλάδα δεν αντιπροσωπεύτηκε σε υπουργικό επίπεδο ούτε καταγράφηκε παρέμβασή της στις συζητήσεις. Εδώ και έξι μήνες η υπουργός Υγείας Μ. Ξενογιαννακοπούλου δεν έχει δώσει ούτε μία τυπική απάντηση σε κείμενο που της έστειλαν 420 γιατροί, που ζητούσαν δραστικότερη παρέμβαση του υπουργείου στο θέμα των τροχαίων και συνάντηση μαζί της. Και από τη διυπουργική Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας που συστάθηκε τον Ιανουάριο απουσιάζουν τα υπουργεία Δικαιοσύνης, Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, ενώ την αρμοδιότητα για τη σύγκληση της επιτροπής έχει το υπουργείο Μεταφορών, στο οποίο έχουν τοποθετηθεί σε νευραλγικές θέσεις άτομα που συνδέονται με κατασκευαστικές εταιρείες.
«Εμείς δεν πιστεύουμε ότι το θέμα των τροχαίων είναι θέμα σχεδιασμού των δρόμων, θέμα του υπ. Μεταφορών» μας λέει ο Γ. Κουβίδης. «Είναι πολύ περισσότερο θέμα δημόσιας υγείας και πολιτισμού. Οχι με την έννοια των πολιτιστικών εκδηλώσεων, αλλά με την έννοια της επαναϊεράρχησης των αναγκών μας. Αν δεν υπάρξει μια τελείως διαφορετική λογική σε σχέση με την κυκλοφορία, με προτεραιότητα στον πεζό, στον ποδηλάτη, στα δημόσια μέσα μεταφοράς, οι θάνατοι των τροχαίων θα εξακολουθούν να θεωρούνται παράπλευρη απώλεια της ανάπτυξης.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο το κράτος. Στη συνείδηση των Ελλήνων, τα τροχαία θεωρούνται μεμονωμένες περιπτώσεις, που οφείλονται στην κακιά στιγμή ή στην ασυνειδησία του συγκεκριμένου δράστη, και όχι κοινωνικό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί συλλογικά, με άσκηση κατάλληλης κοινωνικής πίεσης στο κράτος. Ενώ σε πολλές χώρες του εξωτερικού οι οικογένειες των θυμάτων συνασπίζονται και ζητούν ψυχολογική και οικονομική υποστήριξη, καλύτερη δικαστική αντιμετώπιση και μέτρα πρόληψης των τροχαίων, εδώ λίγες είναι οι σχετικές οργανώσεις - κυρίως στην επαρχία.
«Στην Ελλάδα το τροχαίο θεωρείται πρόβλημα των οικογενειών των θυμάτων» επισημαίνει ο Γ. Κουβίδης. «Οι οικογένειες κλείνονται στα σπίτια τους, δεν μιλάνε γι' αυτό γιατί το βιώνουν ενοχικά, θεωρούν ότι φταίνε που πήραν, για παράδειγμα, στο παιδί τους μια μηχανή. Το αποτέλεσμα είναι να απομονώνονται, να κουράζονται και, στην ουσία, να ενταφιάζονται μαζί με τα θύματα.
Ενα βήμα εξόδου από τον φαύλο κύκλο της ενοχής και της σιωπής είναι η έκθεση του Πολ Ουέναμ-Κλαρκ «Οταν οι ζωές συντρίβονται. Την έκθεση φέρνει στην Ελλάδα η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία «You are what u do - Κώστας Κουβίδης» (www.kostas kouvidis.com), που ίδρυσαν η οικογένεια και οι φίλοι του Κ. Κουβίδη στη μνήμη του, με στόχο τη δημιουργία μιας μαζικής οργάνωσης θυμάτων τροχαίων και στη χώρα μας. Η έκθεση εντάσσεται στην προσπάθεια να δημιουργηθεί στην Ελλάδα ένα ισχυρό κοινωνικό κίνημα πίεσης και δράσης για την ουσιαστική πρόληψη των τροχαίων, που δεν μπορεί να θεωρούνται ζήτημα τύχης.
-*-
