[10%, Φεβρουάριος - Μάρτιος 2007]
Κοντεύει χρόνο στην Αθήνα, αλλά τα μόνα έπιπλα στο διαμέρισμα είναι το κρεβάτι και μια πλαστική καρέκλα, που για την περίσταση μετατρέπεται σε τραπέζι για το τασάκι και τη μπίρα. Αυτά προς το παρόν του φτάνουν. Έχει ζήσει σε χειρότερες συνθήκες, κι άλλωστε τα έπιπλα κάπως δεσμεύουν. Eυκολότερα την κάνεις από ένα άδειο διαμέρισμα παρά από ένα επιπλωμένο. Κι ο Στέφανος, 34 ετών, θέλει να μπορεί να την κάνει. Όπως την έκανε πάντα. Μεγάλωσε σ’ ένα χωριό στις Σέρρες, έφυγε για σπουδές στη Θεσσαλονίκη, κι από κει για τη Ζάμπια και τη Νότια Αφρική με μια Μη Κυβερνητική Οργάνωση. Γύρισε πέρσι, φέρνοντας μαζί του εικόνες από έναν κόσμο διαφορετικό. Θέλει να ξαναπάει για να βοηθήσει ν’ αλλάξει αυτός ο κόσμος. Μέχρι τότε, συμμετέχει στη διοργάνωση του γκέι πράιντ στην Αθήνα, μήπως αλλάξουν μερικά πράγματα εδώ.
____________
Ξέρεις, μόλις βγω από την Ελλάδα, βρίσκω κάποιον για σχέση. Στην Ελλάδα μόνο δεν μου κάθεται. Δεν ξέρω τι φταίει. Ίσως εδώ ο κόσμος δεν θέλει να δεσμευτεί. Θυμάμαι ένα φίλο που μου είχε πει το εξής φρικιαστικό: το σεξ το ομοφυλοφιλικό είναι κάτι βρώμικο, κακό, κάτι που κάνεις με αγνώστους και φεύγεις. Τότε το είχα βρει πολύ ακραίο. Τώρα πια νομίζω ότι σε ένα βαθμό αυτή η σκέψη παίζει υποσυνείδητα σε όλους μας. Ζούμε την ομοφυλοφιλία κάπως ενοχικά.
***
Κοντεύει χρόνο στην Αθήνα, αλλά τα μόνα έπιπλα στο διαμέρισμα είναι το κρεβάτι και μια πλαστική καρέκλα, που για την περίσταση μετατρέπεται σε τραπέζι για το τασάκι και τη μπίρα. Αυτά προς το παρόν του φτάνουν. Έχει ζήσει σε χειρότερες συνθήκες, κι άλλωστε τα έπιπλα κάπως δεσμεύουν. Eυκολότερα την κάνεις από ένα άδειο διαμέρισμα παρά από ένα επιπλωμένο. Κι ο Στέφανος, 34 ετών, θέλει να μπορεί να την κάνει. Όπως την έκανε πάντα. Μεγάλωσε σ’ ένα χωριό στις Σέρρες, έφυγε για σπουδές στη Θεσσαλονίκη, κι από κει για τη Ζάμπια και τη Νότια Αφρική με μια Μη Κυβερνητική Οργάνωση. Γύρισε πέρσι, φέρνοντας μαζί του εικόνες από έναν κόσμο διαφορετικό. Θέλει να ξαναπάει για να βοηθήσει ν’ αλλάξει αυτός ο κόσμος. Μέχρι τότε, συμμετέχει στη διοργάνωση του γκέι πράιντ στην Αθήνα, μήπως αλλάξουν μερικά πράγματα εδώ.
____________
Ξέρεις, μόλις βγω από την Ελλάδα, βρίσκω κάποιον για σχέση. Στην Ελλάδα μόνο δεν μου κάθεται. Δεν ξέρω τι φταίει. Ίσως εδώ ο κόσμος δεν θέλει να δεσμευτεί. Θυμάμαι ένα φίλο που μου είχε πει το εξής φρικιαστικό: το σεξ το ομοφυλοφιλικό είναι κάτι βρώμικο, κακό, κάτι που κάνεις με αγνώστους και φεύγεις. Τότε το είχα βρει πολύ ακραίο. Τώρα πια νομίζω ότι σε ένα βαθμό αυτή η σκέψη παίζει υποσυνείδητα σε όλους μας. Ζούμε την ομοφυλοφιλία κάπως ενοχικά.
***
Άρχισα να υποψιάζομαι ότι μου αρέσουν τα αγόρια όταν ήμουν στο Λύκειο, αλλά δεν έδωσα μεγάλη σημασία. Ζούσα σ’ ένα χωριό στις Σέρρες και με απασχολούσαν άλλα. Ξέρεις πώς είναι η εφηβεία σ’ ένα μέρος κλειστό, συντηρητικό, θεοφοβούμενο. Ήθελα να φύγω, να ταξιδέψω, να δω τον κόσμο. Όταν πέρασα στο πανεπιστήμιο στη Θεσσαλονίκη, αισθάνθηκα ελεύθερος. Εκεί συνειδητοποίησα ότι είμαι ομοφυλόφιλος.
***
***
Στις αρχές των ’90s, η Θεσσαλονίκη βρισκόταν στις πρώτες παγκόσμιες θέσεις στην παραγωγή ενδύματος. Έπαιζε πολύ χρήμα κι από κίνηση γινόταν της τρελής. Τα μπαράκια ήταν γεμάτα. Από το πάρκο του Ναβαρίνου και την παραλία δεν χωρούσες να περάσεις. Κάθε τετράγωνο είχε κι ένα ροκ συγκρότημα. Ωραία φοιτητικά χρόνια.
***
***
Έμεινα στη Θεσσαλονίκη 13 χρόνια. To πρωί δούλευα λογιστής, το βράδυ σερβιτόρος σε μπαρ και ταβέρνες. Όταν έφυγα από μια εταιρεία, μου μπήκε η ιδέα να ταξιδέψω. Είχα διαβάσει τα φυλλάδια μιας ΜΚΟ που συμπαθούσα πολιτικά. Τους πήρα τηλέφωνο. Υπήρχε μια θέση στη Ζάμπια. Μου λένε «θέλεις να πας;». Λέω «θέλω». Μέχρι τότε είχα ταξιδέψει από το χωριό στη Θεσσαλονίκη και δυο τρεις φορές στην Αθήνα. Πρώτη φορά θα έβγαινα από την Ελλάδα.
***
***
Στην Ελλάδα πατάς ένα κουμπί και η νύχτα γίνεται μέρα, πατάς ένα άλλο κι έχεις μουσική, ζεστό νερό, εικόνα απ’ όλο τον κόσμο. Αυτό δεν συμβαίνει παντού. Αν το σκεφτείς, δεν συμβαίνει στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου. Στη Ζάμπια το 90% του πληθυσμού ζει με λιγότερο από ένα δολάριο τη μέρα. Το 65% δεν έχει πόσιμο νερό. Στην πρωτεύουσα βλέπεις κάποια κτίρια μεγάλα, μπετόν αρμέ, αυτά τα πολύ κομμουνιστικά, και δίπλα είναι οι παράγκες, η μία πάνω στην άλλη, χωρίς ύδρευση, αποχέτευση, συνθήκες υγιεινής. Το λεγόμενο «κομπάουντ». Κι εκεί μέσα, χολέρα, λέπρα, AIDS, ελονοσία.
***
***
Ανακάλυψα μέσα στο κομπάουντ ένα γκέι μπαρ. Στη Ζάμπια η ομοφυλοφιλία τιμωρείται με 20 χρόνια φυλάκιση, αλλά αυτός που το είχε ήταν γκέι και μάζευε κάποιους που το έλεγε η καρδούλα τους. Πήγα μία, πήγα δύο, την τρίτη πλάκωσαν οι μπάτσοι. Προφανώς κάποιος τους είχε σφυρίξει ότι ένας λευκός βρίσκεται εκεί. Αν με πιάνανε, ή θα έπρεπε να απελαθώ ή θα με εκβίαζαν για λεφτά. Με φυγάδευσαν από την πίσω πόρτα σε κάτι στενά.
***
***
Όταν ολοκληρώθηκε η αποστολή, γύρισα στην Ελλάδα για δυο μήνες και έφυγα για τη Σαουθάφρικα. Αν σου δοθεί η ευκαιρία, να πας. Είναι πανέμορφη χώρα και πολύ ενδιαφέρουσα. Η ομοφυλοφιλία είναι δικαίωμα κατοχυρωμένο στο Σύνταγμα. Το γκέι κίνημα πολέμησε το απαρτχάιντ μαζί με τους άλλους και στη νέα κατάσταση οι γκέι απέκτησαν δικαιώματα. Εκεί καταλαβαίνεις πραγματικά τι σημαίνει ελευθερία για τους ομοφυλόφιλους. Σε δέχονται. Η οικογένειά σου δεν προσπαθεί να σε αλλάξει. Οι Σαουθαφρικανοί έχουν ζήσει στο πετσί τους τις διακρίσεις. Δεν τις θέλουν για κανέναν, μαύρο ή ομοφυλόφιλο.
***
***
Στη Σαουθάφρικα γνώρισα έναν πολύ δυνατό έρωτα. Είχα πάει για Σαββατοκύριακο στο Ντέρμπαν, τέσσερις ώρες με το αυτοκίνητο από το δικό μου χωριό. Περπατούσα στο δρόμο, αυτός καθόταν στο μπαλκόνι ενός καφέ. Μου φωνάζει «hey, you are gorgeous!». Περάσαμε το Σαββατοκύριακο μαζί κι από τότε βρισκόμασταν κάθε Σαββατοκύριακο. Με γνώρισε στους φίλους του, τον γνώρισα στους συναδέλφους μου. Ταιριάξαμε πολύ.
***
***
Δεν ήθελα να τον αποχωριστώ. Όταν η αποστολή έφτανε στο τέλος της, σκέφτηκα μήπως μείνω. Αλλά η Σαουθάφρικα έχει και την άσχημη πλευρά της. Η οικονομική ανισότητα είναι τεράστια, το ίδιο και η εγκληματικότητα - τα καλά που άφησε η αποικιοκρατία στην Αφρική. Στο χωριό που ζούσα με έβλεπαν ως τον πλούσιο λευκό που πήγε να τους πάρει τις δουλειές. Εισέπραττα μίσος από το πρωί ως το βράδυ. Δεν άντεχα άλλο. Μετά από δυο χρόνια στην Αφρική, ήθελα να αισθανθώ λίγο την επιπόλαια πλευρά της ζωής. Να πηγαίνω στα μπαρ, να έχω πλυντήριο, τηλεόραση, DVD, ρούχα. Έφυγα με μισή καρδιά.
***
***
Γύρισα στο χωριό μου στην Ελλάδα. Εκεί μου βγήκαν όλα – η εμπειρία των κομπάουντ, ο έρωτας που έχασα. Σε ποιον να τα πω; Αυτά είναι εικόνες. Δεν μπορεί ο άλλος να καταλάβει εύκολα, ούτε και θέλει να ακούσει. Αισθανόμουν ένα πλάκωμα. Κλείστηκα στο δωμάτιό μου τρεις μήνες. Κάποια στιγμή, είπα, τι θα γίνει, θα τα δώσω στους ψυχίατρους; Άρχισα να ψάχνω για δουλειά.
***
***
Τώρα δουλεύω λογιστής σε μια άλλη ΜΚΟ. Το λογιστήριο είναι δίπλα στο τμήμα των αποστολών. Κάθε φορά που επιστρέφει μια αποστολή, κάτι με τρώει. Είναι άλλο να δουλεύεις για να κάνεις έναν πλούσιο πλουσιότερο και άλλο η δουλειά σου να έχει αντίκτυπο στους ανθρώπους που έχουν πραγματική ανάγκη. Όχι μόνο από την ανθρωπιστική πλευρά, αλλά και από την πολιτική. Εξισορροπείς την κατάσταση. Βέβαια, πολλά λεφτά δεν θα κάνεις. Αλλά μαθαίνεις να εκτιμάς την αξία ενός κουμπιού που κάνει τη νύχτα μέρα. Είσαι σε καλύτερη θέση από κάποιον που θεωρεί δεδομένη την ύπαρξη αυτού του κουμπιού.
***
***
Στη Σαουθάφρικα ό,τι κατακτήθηκε, κατακτήθηκε με αγώνες. Γι’ αυτό το φετινό γκέι πράιντ της Αθήνας πρέπει να είναι ακόμη μεγαλύτερο. Πρέπει να καταλάβουν ότι δεν είμαστε μόνο αυτό που δείχνει η τηλεόραση. Ότι είμαστε παντού, συνάδελφοί τους στη δουλειά, αδέλφια τους στα σπίτια, ακόμα κι αν δεν το ξέρουν. Να καταλάβουν ότι δεν είμαστε εξωτικό φρούτο. Χρειαζόμαστε ανθρώπους να ασχοληθούν. Γιατί να μην φτιάξουμε ένα δίκτυο στήριξης των ανθρώπων της επαρχίας που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα; Γιατί να μην κάνουμε κάτι για τους γκέι μετανάστες; Ιδέες υπάρχουν. Ανθρώπους χρειαζόμαστε. Αν εμείς δεν αγωνιστούμε, πώς θα αλλάξουν τα πράγματα;
-*-
