[10%, Απρίλιος - Μάιος 2006]
Πήραν συνεντεύξεις με ασυνήθιστες ερωτήσεις από τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο («Μακαριώτατε, είμαι με το κορίτσι μου και φιλιόμαστε. Αμαρτάνω;»), τον Κωστή Στεφανόπουλο (“Έχετε σπάσει κανένα βάζο στο Προεδρικό Μέγαρο”;), τη Ντόρα Μπακογιάννη (“Πώς σας φαίνεται που τον πατέρα σας γκαντέμη τον ανεβάζουν, γκαντέμη τον κατεβάζουν;”), και άλλους. Οι «Schooligans – το περιοδικό των μαθητών του τελευταίου θρανίου» κυκλοφορούν τρεις φορές το χρόνο μαζί με την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία. Τα χώνουν στους ομοφοβικούς, τους ελληναράδες, τους πουριτανούς και τους θρησκόληπτους. Είναι το πιο ζωντανό ένθετο του κυριακάτικου τύπου.
Η ιστορία τους ξεκίνησε πριν εννιά χρόνια. Ο Χρήστος Ιωαννίδης, καθηγητής στο Μουσικό Λύκειο Ιλίου και περιστασιακά δημοσιογράφος, συνάντησε στα θρανία το μαθητή της Β’ Λυκείου, Μπάμπη Χαμαλίδη. Για να συζητάνε όσα δεν προφθαίνουν να συζητήσουν στο μάθημα, έφτιαξαν μαζί με άλλους μαθητές ένα περιοδικό. Το είπαν Φάλτσο. Αργότερα, ο Χρήστος άλλαξε επαγγελματική στέγη και ο τίτλος έγινε «Schoolήκι». Στην ομάδα προστέθηκε ο μαθητής Κώστας Σκαρμέας. Ήταν τέτοια η επιτυχία τους, που η Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία δέχτηκε να κυκλοφορήσει το περιοδικό σε ένθετο, με τον σημερινό του τίτλο.
Συναντήσαμε τον πυρήνα της ομάδας (το Χρήστο, καθηγητή και δημοσιογράφο· το Μπάμπη, φαντάρο και φοιτητή ΤΕΦΑΑ· και τον Κώστα, φοιτητή Νομικής), στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, εξαντλημένους μετά την ολοκλήρωση του τελευταίου τους τεύχους, και λίγο πριν αρχίσουν τις ετοιμασίες για το δεύτερο μαθητικό φεστιβάλ μουσικής που διοργανώνουν τον Ιούνιο στο Γκάζι, το Schoolwave.
____________
Το περιοδικό δεν μοιάζει με τα συνηθισμένα μαθητικά περιοδικά.
Αυτό θέλαμε και μεις. Το καταλαβαίνεις και από τους τίτλους. “Φάλτσο”, σ’ένα μουσικό σχολείο. “Schoolήκι – το underground περιοδικό ενός ιδιωτικού σχολείου”. “Schooligans – το περιοδικό των μαθητών του τελευταίου θρανίου».
Στα μαθητικά σας χρόνια εσείς καθόσασταν στο τελευταίο θρανίο;
Όχι, αλλά δεν έχει σημασία. H ματιά μας είναι του “τελευταίου θρανίου”. Με την έννοια του να έχεις την απόσταση που χρειάζεται από την έδρα ώστε να την κρίνεις ή να την κοροϊδεύεις.
Έχετε επαφή με πολλούς μαθητές;
Ναι, βέβαια. Συνεργαζόμαστε στενά με καμιά δεκαριά παιδιά, μιλάμε με πολύ περισσότερα, και λαμβάνουμε εκατοντάδες γράμματα απ'όλη την Ελλάδα.
Τους εκπροσωπείτε;
Αναλαμβάνουμε να μεταφέρουμε τις σκέψεις τους στο χαρτί. Είμαστε κάτι σαν αχθοφόροι. Ένα παιδί δεν γράφει συνήθως αυτό που σκέφτεται. Γράφει με τον τρόπο του σχολείου, σαν έκθεση ιδεών, σε μια γλώσσα που δεν του ανήκει. Γράφει αυτό που περιμένουν ν’ ακούσουν οι μεγάλοι.
Απευθύνεστε σε μια μειοψηφία;
Απευθυνόμαστε σε όλους. Μάλλον όμως εκφράζουμε μια μειοψηφία, με την οποία νιώθουμε ότι μας συνδέει μια στάση ζωής. Είναι τα παιδιά που όταν βγαίνουν για καφέ δεν μιλάνε συνέχεια για το τελευταίο βίντεο κλιπ της Μαντόνα· που δεν τρέχουν να χωθούν στις κομματικές νεολαίες· που δεν βιάζονται να μπουν σ’ ένα κουτάκι.
Έχετε βάλει στο στόχαστρο τους άλλους της πλειοψηφίας;
Όχι. Το μόνο που κάνουμε είναι να υπερασπιζόμαστε τη δική μας διαφορετικότητα. Και αντιδρούμε σε ο,τιδήποτε προσβάλει αυτόν που είναι διαφορετικός. Είτε είναι ομοφυλόφιλος είτε χοντρός είτε Αλβανός είτε περίεργα ντυμένος. Ο Χατζηδάκις το έλεγε ωραία: «Να μας συμπληρώνει το διαφορετικό· όχι να μας απωθεί».
Εσάς σας έχουν προσβάλει;
Φυσικά. Όλοι καταπιέζουμε χαρακτηριστικά που δεν αρέσουν στους άλλους. Ο Μπάμπης για ένα διάστημα απέφευγε να κάθεται σταυροπόδι. τον σχολίαζαν, επειδή το σταυροπόδι δεν θεωρείται αντρίκειο. Ένα άλλο παιδί, όταν γελάει, κρύβει με τα χέρια το στόμα, επειδή φοράει σιδεράκια. Στο προηγούμενο τεύχος είχαμε ένα παιδί, τον Απόλλωνα που η φωνή του ήταν ασυνήθιστα ψιλή και μαζί βραχνή. Τον πήγαν οι γονείς του σε γιατρό. Ε, ο γιατρός είπε ότι οι φωνητικές του χορδές δεν ήταν άρρωστες, ήταν διαφορετικές. Ξέρεις πόσα γράμματα παίρνουμε από παιδιά που νιώθουν διαφορετικά; «Επιτέλους», μας γράφουν, «νιώθω ότι δεν είμαι μόνος».
Ο Μπάμπης είναι φαντάρος. Πώς περνά ένας Schooligan στο στρατό;
Πώς να περνάει; Συγκατοικείς αναγκαστικά με το κάθε φρούτο που νομίζει ότι δικαιούται να παρεμβαίνει στη ζωή των άλλων. Στη μονάδα που υπηρετούσε ο Μπάμπης, υπήρχε ένα άλλο παιδί, πολύ ελεύθερο, έξω καρδιά, που δεν μπορούσε να μάθει να εκτελεί μια άσκηση. Για τιμωρία, οι ανώτεροι έβαλαν όλους τους άλλους να κάνουν την άσκηση ξανά και ξανά, μέχρι να την μάθει αυτός. Όταν τελείωσε το καψόνι, οι υπόλοιποι κάφροι τα βάλανε μαζί του. Τον προσέβαλαν άσχημα, πήγαν να τον χτυπήσουν.
Ο Μπάμπης τι έκανε;
Πήρε το μέρος του. Διαφορετικά, θα ντρεπόταν και για τον εαυτό του και γι’αυτά που γράφει. Θεωρούμε σημαντικότερο ένα περαστικό που βλέπει τον μπάτσο να δέρνει ένα μετανάστη και τον εμποδίζει, παρά κάποιον δημοσιογράφο που κάθεται στο γραφείο του και γράφει «κάτω οι μπάτσοι».
Για τα άλλα μαθητικά περιοδικά τι γνώμη έχετε;
Έχουν πέσει στα χέρια μας μερικά που έχουν ζωντάνια. Αλλά δυστυχώς τα περισσότερα τα γράφουν καθηγητές και μαθητές που αντιγράφουν άρθρα από εγκυκλοπαίδειες. Ασχολούνται με το πράσινο, τις φώκιες που εκλείπουν, και το πόσο κακά είναι τα ναρκωτικά. Τα προσεγγίζουν από μια τόσο ηθικοπλαστική σκοπιά, που είναι βαρετά.
Κάνατε ένα μεγάλο αφιέρωμα στο Summerhill, το αντιαυταρχικό σχολείο της Αγγλίας.
Εκεί συνειδητοποιείς ότι θα μπορούσες να έχεις μεγαλώσει διαφορετικά· να έχεις δημιουργήσει εσύ τον εαυτό σου, όχι να είσαι το προϊόν των άλλων. Όταν αρχίζεις να το υποψιάζεσαι αυτό, τρομάζεις.
Τόσο πολύ;
Ναι. Βλέπεις παιδιά 13 ετών με μια αντίληψη απίστευτη. Πατάνε γερά στα πόδια τους, είναι ευγενέστατα, και δεν έχουν απωθημένα. Είναι τα πιο φυσιολογικά παιδιά που έχουμε συναντήσει. Εκεί καταλαβαίνεις πόσο τραγικός είναι ο τρόπος που μεγαλώνουμε στην Ελλάδα. Με πολλά λάθη αγάπης. Και αδιαφορίας βέβαια, αλλά οι περισσότερες οικογένειες καταπιέζουν τα παιδιά από αγάπη. Έτσι κι αλλιώς, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: τα παιδιά στραπατσάρονται.
Μια επιτυχία του περιοδικού ήταν η συνέντευξη με το Χριστόδουλο. Τον φέρατε σε πολύ δύσκολη θέση.
Το βασικό ερώτημα ήταν «Γιατί να ντρέπομαι γι’ αυτό που νιώθω;». Ο Κώστας ρώτησε “Είμαι με το κορίτσι μου και φιλιόμαστε. Αμαρτάνω;”. Κι ένας 15χρονος της ομάδας του είπε: «Εγώ μερικές φορές αυνανίζομαι. Αμαρτάνω»;
Πώς αντέδρασε;
Τά’ χασε. Έφερε ένα ατυχές παράδειγμα για να δείξει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Είπε ότι μπορεί σε κάποιον να αρέσει να κλέβει τράπεζες. «Μα» του είπαμε, «αυτό βλάπτει τους άλλους. Ενώ το να κάνω έρωτα με το κορίτσι μου, απ’ τη στιγμή που κι εκείνη θέλει, ποιον βλάπτει»; Παύση, χαμόγελο, αμηχανία. Και μετά από δέκα δευτερόλεπτα: «Βλάπτει, βλάπτει... Βλάπτει την ηθική υπόσταση του ανθρώπου».
Δεν σας είπε ότι η ομοφυλοφιλία είναι κουσούρι;
Όλα γι’ αυτόν είναι κουσούρι. Η ομοφυλοφιλία, το φιλί, ο αυνανισμός, το να πας με πόρνη. Αυτή είναι και η βασική μας ένσταση με τη θρησκεία: η ενοχή για το σώμα. Γιατί ο χριστιανισμός διδάσκει και ωραία πράγματα· το «αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν» είναι υπέροχη στάση.
Εντάξει, για τον Αρχιεπίσκοπο όλα είναι αμαρτία. Μας ενδιαφέρει η γνώμη του;
Μιλά όμως ως εκπρόσωπος του Θεού. Ή τουλάχιστον του Αποστόλου Παύλου. Η αλυσίδα ήταν: Χριστόδουλος, Απόστολος Παύλος, Θεός. Κάπου εκεί εμείς πιστεύουμε ότι υπάρχει ένα σπασμένο τηλέφωνο. Κάπου γίνεται μια υποκλοπή.
Επηρεάζει η Εκκλησία το σχολείο σήμερα;
Μα και μόνο ο τίτλος του Υπουργείου τα λέει όλα: Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Δες τι γίνεται με τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Η κ. Γιαννάκου μας είχε τάξει μέσω του εκπροσώπου τύπου συνέντευξη για το θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Μάλιστα, της είχαμε στείλει γραπτές ερωτήσεις. Έξι μήνες μετά, χωρίς καμία εξήγηση, μας είπε όχι. Ανεπίσημα ξέρουμε ότι δεν ήθελε να θίξει την Εκκλησία. Όταν ρωτήσαμε τον τότε εκπρόσωπο της Εκκλησίας, τον πατέρα Επιφάνιο, αν η Εκκλησία έχει πάρει επίσημα θέση για το μάθημα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, η πρώτη του ερώτηση, γεμάτη αγωνία, ήταν: «Γιατί; Ανέκυψε τέτοιο θέμα»;
Αλήθεια, ανέκυψε;
Πώς να ανακύψει; Κανείς δημοσιογράφος στην τηλεόραση δεν ρωτά την κ. Γιαννάκου γι' αυτό το θέμα, κι ας φωνάζουν οι επιστήμονες. Δεν υπάρχει καμία σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Τα περισσότερα παιδιά κάνουν σεξ πριν τελειώσουν το Λύκειο, χωρίς να ξέρουν τι κάνουν. Στα τυφλά. Μαθαίνουν από τσόντες ή από φίλους, που κι αυτοί έχουν μάθει από τσόντες.
Σας κατηγορούν ότι κάνετε τους επαναστάτες, ενώ στην πραγματικότητα ακολουθείτε το σύστημα. Μπαίνετε στο Προεδρικό Μέγαρο, στο Δημαρχείο...
Πηγαίνουμε παντού με τα τζην μας και τη γλώσσα μας. Εμείς έτσι κι αλλιώς δεν βρίζουμε. Ενοχλούμε, αλλά το κάνουμε με ευγένεια. Δεν θα τα βάλουμε ποτέ με κάποιον προσωπικά, θα τα βάλουμε με τις απόψεις του.
Δεν σας περιορίζει το γεγονός ότι είστε ένθετο σε μια maistream εφημερίδα με κυκλοφορία 200.000 φύλλα;
Όχι, καθόλου. Είναι ένας τρόπος να φτάνουμε σε πολύ κόσμο. Και η Ελευθεροτυπία είναι πολύ φιλόξενο σπίτι. Σέβεται απόλυτα τον όρο να μην παρεμβαίνει στα κείμενά μας.
Αντιδράσεις σ'αυτά που γράφετε έχετε συναντήσει;
Δεν πρέπει να μας πολυγουστάρουν οι Χρυσαυγίτες, οι Κνίτες και η Espresso. Οι Χρυσαυγίτες, επειδή κάναμε ρεπορτάζ για τον ξυλοδαρμό μεταναστών στους πανηγυρισμούς του Euro. Oι Κνίτες έγραφαν στον Οδηγητή ότι προσπαθούμε να κατευθύνουμε το αυλάκι της επανάστασης αλλού. Είχαν έρθει στο Schoolwave για να ψαρέψουν κόσμο, και μετά έγραφαν για «φεστιβάλ του ιμπεριαλισμού». Και η Espresso γιατί βάλαμε κάτι στίχους του Αγγελάκα που προσβάλλουν το θρησκευτικό της συναίσθημα. Μην κοιτάς που σελίδα παρά σελίδα έχει τσόντα, κατά βάθος είναι θρησκευόμενη.
Αλήθεια, τον Αγγελάκα τι τον έχετε;
Είναι θείος μας!
Έτσι εξηγούνται οι συχνές αναφορές...
Πέρα από την πλάκα με το «θείος», έχουμε δυο εμμονές. Τον Αγγελάκα και το Χατζιδάκι. Τους αγαπάμε πολύ όχι μόνο για τη μουσική τους, αλλά για τη στάση ζωής τους.
Αντίθετα, το Θεοδωράκη δεν φαίνεται να τον πολυσυμπαθείτε. Το τελευταίο κείμενο που γράψατε για το Lifo ήταν μια μάλλον σκληρή κριτική.
Η κριτική μας στο Θεοδωράκη αφορούσε την αλαζονική στάση του σε μια συνέντευξη τύπου σε συνδυασμό με την τωρινή μουσική του· όχι το παρελθόν του που τιμάμε και μας συγκινεί. Μα μπορεί ένας άνθρωπος με την προσφορά του Θεοδωράκη, να βγαίνει και να λέει ότι, αν οι νέοι είναι ζωντανοί και έχουν αυτιά, θα αγκαλιάσουν το δίσκο του; Δηλαδή, αν δεν τον αγκαλιάσουν, είναι νεκροί και κουφοί; Έπειτα, είναι δυνατόν να παραπονιέται ότι δεν προβάλλεται, όταν καθημερινά στα ΜΜΕ έχουμε overdose Θεοδωράκη; Και είπε κι ένα άλλο φοβερό, ότι σήμερα, πέρα από τον ίδιο και τη γενιά του, δεν υπάρχει τίποτα, ερημιά. Μα δεν έχει ακούσει τίποτα καλό; Βγαίνουν καλά και κακά έργα, όπως πάντοτε. Είναι σαν να βλέπεις τον παππού σου να εκτίθεται. Θα έπρεπε κάποιος δικός του να τον προφυλάξει. Αλλά, βλέπεις, ο Χατζιδάκις δεν ανεχόταν τις κολακείες. άνθρωποι σαν τον Θεοδωράκη, τις δέχονται και παραπονιούνται κιόλας.
Eίχατε αντιδράσεις σ'αυτό το άρθρο;
Είχαμε, αλλά δεν το μετανιώσαμε. Το να θάψεις την Πέγκυ Ζήνα είναι εύκολο. Το δύσκολο είναι να κάνεις κριτική με επιχειρήματα στο Θεοδωράκη. Ξέρεις πόσοι δημοσιογράφοι, και υψηλά ιστάμενοι, οι ίδιοι που τον προβάλλουν, μας είπαν μπράβο;
Αφιερώνετε πολύ χρόνο για τους Schooligans;
Ναι, πολύ. Η αγωνία μας είναι να εκφραστούμε με ακρίβεια. Για μια λεζάντα ή έναν τίτλο αφιερώνουμε ώρες, μην σου πω και μέρες. Γι'αυτό και λέμε ότι το περιοδικό είναι ο καλύτερός μας εαυτός.
Το 10% πώς σας φαίνεται;
Καταλαβαίνουμε την αναγκαιότητα να υπάρχει. Γίνεται όμως υπερβολικά επιθετικό. Σαν να απευθύνεται σε ένα γκετοποιημένο κοινό. Όλα τα κείμενα στρέφονται γύρω από την ομοφυλοφιλία και το σεξ. Κατανοητό βέβαια, αλλά φαίνεται λίγο περιοριστικό.
Ίσως αν υπήρχαν δέκα περιοδικά σαν τους Schooligans, που αγκαλιάζουν το διαφορετικό, να μην υπήρχε η ανάγκη να υπάρχουν γκέι περιοδικά σαν το 10%.
Μπορεί. Από την άλλη, αν υπήρχαν δέκα 10%, θα μας έκαναν 100%; Να ένα ερώτημα για σας.
Πήραν συνεντεύξεις με ασυνήθιστες ερωτήσεις από τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο («Μακαριώτατε, είμαι με το κορίτσι μου και φιλιόμαστε. Αμαρτάνω;»), τον Κωστή Στεφανόπουλο (“Έχετε σπάσει κανένα βάζο στο Προεδρικό Μέγαρο”;), τη Ντόρα Μπακογιάννη (“Πώς σας φαίνεται που τον πατέρα σας γκαντέμη τον ανεβάζουν, γκαντέμη τον κατεβάζουν;”), και άλλους. Οι «Schooligans – το περιοδικό των μαθητών του τελευταίου θρανίου» κυκλοφορούν τρεις φορές το χρόνο μαζί με την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία. Τα χώνουν στους ομοφοβικούς, τους ελληναράδες, τους πουριτανούς και τους θρησκόληπτους. Είναι το πιο ζωντανό ένθετο του κυριακάτικου τύπου.
Η ιστορία τους ξεκίνησε πριν εννιά χρόνια. Ο Χρήστος Ιωαννίδης, καθηγητής στο Μουσικό Λύκειο Ιλίου και περιστασιακά δημοσιογράφος, συνάντησε στα θρανία το μαθητή της Β’ Λυκείου, Μπάμπη Χαμαλίδη. Για να συζητάνε όσα δεν προφθαίνουν να συζητήσουν στο μάθημα, έφτιαξαν μαζί με άλλους μαθητές ένα περιοδικό. Το είπαν Φάλτσο. Αργότερα, ο Χρήστος άλλαξε επαγγελματική στέγη και ο τίτλος έγινε «Schoolήκι». Στην ομάδα προστέθηκε ο μαθητής Κώστας Σκαρμέας. Ήταν τέτοια η επιτυχία τους, που η Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία δέχτηκε να κυκλοφορήσει το περιοδικό σε ένθετο, με τον σημερινό του τίτλο.
Συναντήσαμε τον πυρήνα της ομάδας (το Χρήστο, καθηγητή και δημοσιογράφο· το Μπάμπη, φαντάρο και φοιτητή ΤΕΦΑΑ· και τον Κώστα, φοιτητή Νομικής), στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, εξαντλημένους μετά την ολοκλήρωση του τελευταίου τους τεύχους, και λίγο πριν αρχίσουν τις ετοιμασίες για το δεύτερο μαθητικό φεστιβάλ μουσικής που διοργανώνουν τον Ιούνιο στο Γκάζι, το Schoolwave.
____________
Το περιοδικό δεν μοιάζει με τα συνηθισμένα μαθητικά περιοδικά.
Αυτό θέλαμε και μεις. Το καταλαβαίνεις και από τους τίτλους. “Φάλτσο”, σ’ένα μουσικό σχολείο. “Schoolήκι – το underground περιοδικό ενός ιδιωτικού σχολείου”. “Schooligans – το περιοδικό των μαθητών του τελευταίου θρανίου».
Στα μαθητικά σας χρόνια εσείς καθόσασταν στο τελευταίο θρανίο;
Όχι, αλλά δεν έχει σημασία. H ματιά μας είναι του “τελευταίου θρανίου”. Με την έννοια του να έχεις την απόσταση που χρειάζεται από την έδρα ώστε να την κρίνεις ή να την κοροϊδεύεις.
Έχετε επαφή με πολλούς μαθητές;
Ναι, βέβαια. Συνεργαζόμαστε στενά με καμιά δεκαριά παιδιά, μιλάμε με πολύ περισσότερα, και λαμβάνουμε εκατοντάδες γράμματα απ'όλη την Ελλάδα.
Τους εκπροσωπείτε;
Αναλαμβάνουμε να μεταφέρουμε τις σκέψεις τους στο χαρτί. Είμαστε κάτι σαν αχθοφόροι. Ένα παιδί δεν γράφει συνήθως αυτό που σκέφτεται. Γράφει με τον τρόπο του σχολείου, σαν έκθεση ιδεών, σε μια γλώσσα που δεν του ανήκει. Γράφει αυτό που περιμένουν ν’ ακούσουν οι μεγάλοι.
Απευθύνεστε σε μια μειοψηφία;
Απευθυνόμαστε σε όλους. Μάλλον όμως εκφράζουμε μια μειοψηφία, με την οποία νιώθουμε ότι μας συνδέει μια στάση ζωής. Είναι τα παιδιά που όταν βγαίνουν για καφέ δεν μιλάνε συνέχεια για το τελευταίο βίντεο κλιπ της Μαντόνα· που δεν τρέχουν να χωθούν στις κομματικές νεολαίες· που δεν βιάζονται να μπουν σ’ ένα κουτάκι.
Έχετε βάλει στο στόχαστρο τους άλλους της πλειοψηφίας;
Όχι. Το μόνο που κάνουμε είναι να υπερασπιζόμαστε τη δική μας διαφορετικότητα. Και αντιδρούμε σε ο,τιδήποτε προσβάλει αυτόν που είναι διαφορετικός. Είτε είναι ομοφυλόφιλος είτε χοντρός είτε Αλβανός είτε περίεργα ντυμένος. Ο Χατζηδάκις το έλεγε ωραία: «Να μας συμπληρώνει το διαφορετικό· όχι να μας απωθεί».
Εσάς σας έχουν προσβάλει;
Φυσικά. Όλοι καταπιέζουμε χαρακτηριστικά που δεν αρέσουν στους άλλους. Ο Μπάμπης για ένα διάστημα απέφευγε να κάθεται σταυροπόδι. τον σχολίαζαν, επειδή το σταυροπόδι δεν θεωρείται αντρίκειο. Ένα άλλο παιδί, όταν γελάει, κρύβει με τα χέρια το στόμα, επειδή φοράει σιδεράκια. Στο προηγούμενο τεύχος είχαμε ένα παιδί, τον Απόλλωνα που η φωνή του ήταν ασυνήθιστα ψιλή και μαζί βραχνή. Τον πήγαν οι γονείς του σε γιατρό. Ε, ο γιατρός είπε ότι οι φωνητικές του χορδές δεν ήταν άρρωστες, ήταν διαφορετικές. Ξέρεις πόσα γράμματα παίρνουμε από παιδιά που νιώθουν διαφορετικά; «Επιτέλους», μας γράφουν, «νιώθω ότι δεν είμαι μόνος».
Ο Μπάμπης είναι φαντάρος. Πώς περνά ένας Schooligan στο στρατό;
Πώς να περνάει; Συγκατοικείς αναγκαστικά με το κάθε φρούτο που νομίζει ότι δικαιούται να παρεμβαίνει στη ζωή των άλλων. Στη μονάδα που υπηρετούσε ο Μπάμπης, υπήρχε ένα άλλο παιδί, πολύ ελεύθερο, έξω καρδιά, που δεν μπορούσε να μάθει να εκτελεί μια άσκηση. Για τιμωρία, οι ανώτεροι έβαλαν όλους τους άλλους να κάνουν την άσκηση ξανά και ξανά, μέχρι να την μάθει αυτός. Όταν τελείωσε το καψόνι, οι υπόλοιποι κάφροι τα βάλανε μαζί του. Τον προσέβαλαν άσχημα, πήγαν να τον χτυπήσουν.
Ο Μπάμπης τι έκανε;
Πήρε το μέρος του. Διαφορετικά, θα ντρεπόταν και για τον εαυτό του και γι’αυτά που γράφει. Θεωρούμε σημαντικότερο ένα περαστικό που βλέπει τον μπάτσο να δέρνει ένα μετανάστη και τον εμποδίζει, παρά κάποιον δημοσιογράφο που κάθεται στο γραφείο του και γράφει «κάτω οι μπάτσοι».
Για τα άλλα μαθητικά περιοδικά τι γνώμη έχετε;
Έχουν πέσει στα χέρια μας μερικά που έχουν ζωντάνια. Αλλά δυστυχώς τα περισσότερα τα γράφουν καθηγητές και μαθητές που αντιγράφουν άρθρα από εγκυκλοπαίδειες. Ασχολούνται με το πράσινο, τις φώκιες που εκλείπουν, και το πόσο κακά είναι τα ναρκωτικά. Τα προσεγγίζουν από μια τόσο ηθικοπλαστική σκοπιά, που είναι βαρετά.
Κάνατε ένα μεγάλο αφιέρωμα στο Summerhill, το αντιαυταρχικό σχολείο της Αγγλίας.
Εκεί συνειδητοποιείς ότι θα μπορούσες να έχεις μεγαλώσει διαφορετικά· να έχεις δημιουργήσει εσύ τον εαυτό σου, όχι να είσαι το προϊόν των άλλων. Όταν αρχίζεις να το υποψιάζεσαι αυτό, τρομάζεις.
Τόσο πολύ;
Ναι. Βλέπεις παιδιά 13 ετών με μια αντίληψη απίστευτη. Πατάνε γερά στα πόδια τους, είναι ευγενέστατα, και δεν έχουν απωθημένα. Είναι τα πιο φυσιολογικά παιδιά που έχουμε συναντήσει. Εκεί καταλαβαίνεις πόσο τραγικός είναι ο τρόπος που μεγαλώνουμε στην Ελλάδα. Με πολλά λάθη αγάπης. Και αδιαφορίας βέβαια, αλλά οι περισσότερες οικογένειες καταπιέζουν τα παιδιά από αγάπη. Έτσι κι αλλιώς, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: τα παιδιά στραπατσάρονται.
Μια επιτυχία του περιοδικού ήταν η συνέντευξη με το Χριστόδουλο. Τον φέρατε σε πολύ δύσκολη θέση.
Το βασικό ερώτημα ήταν «Γιατί να ντρέπομαι γι’ αυτό που νιώθω;». Ο Κώστας ρώτησε “Είμαι με το κορίτσι μου και φιλιόμαστε. Αμαρτάνω;”. Κι ένας 15χρονος της ομάδας του είπε: «Εγώ μερικές φορές αυνανίζομαι. Αμαρτάνω»;
Πώς αντέδρασε;
Τά’ χασε. Έφερε ένα ατυχές παράδειγμα για να δείξει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Είπε ότι μπορεί σε κάποιον να αρέσει να κλέβει τράπεζες. «Μα» του είπαμε, «αυτό βλάπτει τους άλλους. Ενώ το να κάνω έρωτα με το κορίτσι μου, απ’ τη στιγμή που κι εκείνη θέλει, ποιον βλάπτει»; Παύση, χαμόγελο, αμηχανία. Και μετά από δέκα δευτερόλεπτα: «Βλάπτει, βλάπτει... Βλάπτει την ηθική υπόσταση του ανθρώπου».
Δεν σας είπε ότι η ομοφυλοφιλία είναι κουσούρι;
Όλα γι’ αυτόν είναι κουσούρι. Η ομοφυλοφιλία, το φιλί, ο αυνανισμός, το να πας με πόρνη. Αυτή είναι και η βασική μας ένσταση με τη θρησκεία: η ενοχή για το σώμα. Γιατί ο χριστιανισμός διδάσκει και ωραία πράγματα· το «αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν» είναι υπέροχη στάση.
Εντάξει, για τον Αρχιεπίσκοπο όλα είναι αμαρτία. Μας ενδιαφέρει η γνώμη του;
Μιλά όμως ως εκπρόσωπος του Θεού. Ή τουλάχιστον του Αποστόλου Παύλου. Η αλυσίδα ήταν: Χριστόδουλος, Απόστολος Παύλος, Θεός. Κάπου εκεί εμείς πιστεύουμε ότι υπάρχει ένα σπασμένο τηλέφωνο. Κάπου γίνεται μια υποκλοπή.
Επηρεάζει η Εκκλησία το σχολείο σήμερα;
Μα και μόνο ο τίτλος του Υπουργείου τα λέει όλα: Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Δες τι γίνεται με τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Η κ. Γιαννάκου μας είχε τάξει μέσω του εκπροσώπου τύπου συνέντευξη για το θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Μάλιστα, της είχαμε στείλει γραπτές ερωτήσεις. Έξι μήνες μετά, χωρίς καμία εξήγηση, μας είπε όχι. Ανεπίσημα ξέρουμε ότι δεν ήθελε να θίξει την Εκκλησία. Όταν ρωτήσαμε τον τότε εκπρόσωπο της Εκκλησίας, τον πατέρα Επιφάνιο, αν η Εκκλησία έχει πάρει επίσημα θέση για το μάθημα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, η πρώτη του ερώτηση, γεμάτη αγωνία, ήταν: «Γιατί; Ανέκυψε τέτοιο θέμα»;
Αλήθεια, ανέκυψε;
Πώς να ανακύψει; Κανείς δημοσιογράφος στην τηλεόραση δεν ρωτά την κ. Γιαννάκου γι' αυτό το θέμα, κι ας φωνάζουν οι επιστήμονες. Δεν υπάρχει καμία σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Τα περισσότερα παιδιά κάνουν σεξ πριν τελειώσουν το Λύκειο, χωρίς να ξέρουν τι κάνουν. Στα τυφλά. Μαθαίνουν από τσόντες ή από φίλους, που κι αυτοί έχουν μάθει από τσόντες.
Σας κατηγορούν ότι κάνετε τους επαναστάτες, ενώ στην πραγματικότητα ακολουθείτε το σύστημα. Μπαίνετε στο Προεδρικό Μέγαρο, στο Δημαρχείο...
Πηγαίνουμε παντού με τα τζην μας και τη γλώσσα μας. Εμείς έτσι κι αλλιώς δεν βρίζουμε. Ενοχλούμε, αλλά το κάνουμε με ευγένεια. Δεν θα τα βάλουμε ποτέ με κάποιον προσωπικά, θα τα βάλουμε με τις απόψεις του.
Δεν σας περιορίζει το γεγονός ότι είστε ένθετο σε μια maistream εφημερίδα με κυκλοφορία 200.000 φύλλα;
Όχι, καθόλου. Είναι ένας τρόπος να φτάνουμε σε πολύ κόσμο. Και η Ελευθεροτυπία είναι πολύ φιλόξενο σπίτι. Σέβεται απόλυτα τον όρο να μην παρεμβαίνει στα κείμενά μας.
Αντιδράσεις σ'αυτά που γράφετε έχετε συναντήσει;
Δεν πρέπει να μας πολυγουστάρουν οι Χρυσαυγίτες, οι Κνίτες και η Espresso. Οι Χρυσαυγίτες, επειδή κάναμε ρεπορτάζ για τον ξυλοδαρμό μεταναστών στους πανηγυρισμούς του Euro. Oι Κνίτες έγραφαν στον Οδηγητή ότι προσπαθούμε να κατευθύνουμε το αυλάκι της επανάστασης αλλού. Είχαν έρθει στο Schoolwave για να ψαρέψουν κόσμο, και μετά έγραφαν για «φεστιβάλ του ιμπεριαλισμού». Και η Espresso γιατί βάλαμε κάτι στίχους του Αγγελάκα που προσβάλλουν το θρησκευτικό της συναίσθημα. Μην κοιτάς που σελίδα παρά σελίδα έχει τσόντα, κατά βάθος είναι θρησκευόμενη.
Αλήθεια, τον Αγγελάκα τι τον έχετε;
Είναι θείος μας!
Έτσι εξηγούνται οι συχνές αναφορές...
Πέρα από την πλάκα με το «θείος», έχουμε δυο εμμονές. Τον Αγγελάκα και το Χατζιδάκι. Τους αγαπάμε πολύ όχι μόνο για τη μουσική τους, αλλά για τη στάση ζωής τους.
Αντίθετα, το Θεοδωράκη δεν φαίνεται να τον πολυσυμπαθείτε. Το τελευταίο κείμενο που γράψατε για το Lifo ήταν μια μάλλον σκληρή κριτική.
Η κριτική μας στο Θεοδωράκη αφορούσε την αλαζονική στάση του σε μια συνέντευξη τύπου σε συνδυασμό με την τωρινή μουσική του· όχι το παρελθόν του που τιμάμε και μας συγκινεί. Μα μπορεί ένας άνθρωπος με την προσφορά του Θεοδωράκη, να βγαίνει και να λέει ότι, αν οι νέοι είναι ζωντανοί και έχουν αυτιά, θα αγκαλιάσουν το δίσκο του; Δηλαδή, αν δεν τον αγκαλιάσουν, είναι νεκροί και κουφοί; Έπειτα, είναι δυνατόν να παραπονιέται ότι δεν προβάλλεται, όταν καθημερινά στα ΜΜΕ έχουμε overdose Θεοδωράκη; Και είπε κι ένα άλλο φοβερό, ότι σήμερα, πέρα από τον ίδιο και τη γενιά του, δεν υπάρχει τίποτα, ερημιά. Μα δεν έχει ακούσει τίποτα καλό; Βγαίνουν καλά και κακά έργα, όπως πάντοτε. Είναι σαν να βλέπεις τον παππού σου να εκτίθεται. Θα έπρεπε κάποιος δικός του να τον προφυλάξει. Αλλά, βλέπεις, ο Χατζιδάκις δεν ανεχόταν τις κολακείες. άνθρωποι σαν τον Θεοδωράκη, τις δέχονται και παραπονιούνται κιόλας.
Eίχατε αντιδράσεις σ'αυτό το άρθρο;
Είχαμε, αλλά δεν το μετανιώσαμε. Το να θάψεις την Πέγκυ Ζήνα είναι εύκολο. Το δύσκολο είναι να κάνεις κριτική με επιχειρήματα στο Θεοδωράκη. Ξέρεις πόσοι δημοσιογράφοι, και υψηλά ιστάμενοι, οι ίδιοι που τον προβάλλουν, μας είπαν μπράβο;
Αφιερώνετε πολύ χρόνο για τους Schooligans;
Ναι, πολύ. Η αγωνία μας είναι να εκφραστούμε με ακρίβεια. Για μια λεζάντα ή έναν τίτλο αφιερώνουμε ώρες, μην σου πω και μέρες. Γι'αυτό και λέμε ότι το περιοδικό είναι ο καλύτερός μας εαυτός.
Το 10% πώς σας φαίνεται;
Καταλαβαίνουμε την αναγκαιότητα να υπάρχει. Γίνεται όμως υπερβολικά επιθετικό. Σαν να απευθύνεται σε ένα γκετοποιημένο κοινό. Όλα τα κείμενα στρέφονται γύρω από την ομοφυλοφιλία και το σεξ. Κατανοητό βέβαια, αλλά φαίνεται λίγο περιοριστικό.
Ίσως αν υπήρχαν δέκα περιοδικά σαν τους Schooligans, που αγκαλιάζουν το διαφορετικό, να μην υπήρχε η ανάγκη να υπάρχουν γκέι περιοδικά σαν το 10%.
Μπορεί. Από την άλλη, αν υπήρχαν δέκα 10%, θα μας έκαναν 100%; Να ένα ερώτημα για σας.
-*-
