23/6/11

Μάρτιν Λίμπσερ: Οι φωτογραφίες μου δεν είναι σκλάβοι της πραγματικότητας

[Εψιλον, 31/1/10]

Αυτοδίδακτος φωτογράφος, με σπουδές στο σχέδιο και τις καλές τέχνες, ο Μάρτιν Λίμπσερ (Martin Liebscher) ξεκίνησε με μια σειρά φωτογραφιών του εαυτού του σε εκατοντάδες πόζες το 1993. Πριν από δώδεκα χρόνια μπήκε στο βιβλίο Γκίνες ως ο δημιουργός της μεγαλύτερης σε μήκος φωτογραφίας με έναν μόνο απεικονιζόμενο (37 μ. x 30 εκ., όπου απεικονιζόταν 206 φορές). Σήμερα, στα 45 του, ολοκληρώνει δυο-τρεις τέτοιες φωτογραφίες το χρόνο, δουλεύοντας ασταμάτητα, και διδάσκει φωτογραφία στο πανεπιστήμιο. Στο ΕΨΙΛΟΝ μίλησε για την πολλαπλότητα των σημείων θέασης και την ειρωνεία στη σύγχρονη τέχνη.
____________

 *Η φωτογραφία ως απεικόνιση της πραγματικότητας δεν μου λέει πολλά. Οι φωτογραφίες μου είναι περισσότερο σαν ζωγραφικοί πίνακες, σαν τους πίνακες της Αναγέννησης που απεικονίζουν έναν τεράστιο αριθμό ανθρώπων. Σκέφτομαι σαν το ζωγράφο που θέλει να δη- μιουργήσει μια εικόνα - και όχι να γίνει σκλάβος της πραγματικότητας.

*Υπάρχει πάντα ένα στοιχείο ειρωνείας στη σύγχρονη τέχνη. Πρέπει να πας πέρα από το σημείο όπου παίρνεις τα πράγματα σοβαρά, να φτάσεις στα άκρα, να τα ξεπεράσεις και να κοιτάξεις από την άλλη πλευρά.

*Ο κινηματογράφος μάς έχει μάθει πώς να αισθανόμαστε και πώς να βλέπουμε. Οταν λέμε «σ' αγαπώ», υπάρχει πάντα ένας Κλαρκ Γκέιμπλ στη φράση μας. Οταν πάμε για πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη, βλέπουμε μια εικόνα που έχουμε δει χιλιάδες φορές στα περιοδικά και στον κινηματογράφο. Υπάρχει αναπόφευκτα ένα αρχείο εικόνων στο κεφάλι μας που καθιστά την εμπειρία μας από δεύτερο χέρι. Παίρνω υπόψη αυτό το στοιχείο στις φωτογραφίες μου, παίζοντας με πολλά διαφορετικά σημεία θέασης και κάνοντας αναφορές σε φωτογραφίες που προϋπήρξαν.

*Οι φωτογραφίες μου συντίθενται από τη συγκόλληση διαφορετικών σημείων θέασης του ίδιου μέρους ή -σπανιότερα- από τη συγκόλληση διαφορετικών τόπων. Οι μεγάλες φωτογραφίες μπορεί να κάνουν έξι μήνες να ολοκληρωθούν. Αφού επιλέξω το μέρος που με ενδιαφέρει, τραβώ μέσα σε δυο-τρεις μέρες, με τη βοήθεια ενός βοηθού που πατάει το κουμπί, περίπου 3.000 διαφορετικές λήψεις - καθεμία με τον εαυτό μου σε διαφορετική πόζα και σε διαφορετικό σημείο του χώρου. Από μια φωτογράφηση που έκανα στη Φιλαρμονική του Βερολίνου έφυγα πιασμένος - είχα καθίσει σε όλα τα καθίσματα μέσα σε τρεις μέρες, σαν να έκανα χίλια βαθιά καθίσματα τη μέρα. Στη συνέχεια, με το Photoshop φέρνω τις φωτογραφίες από κάθε γωνία λήψης στο ίδιο layer, εργασία που παίρνει μήνες. Οταν τελειώσω, τυπώνω τις διαφορετικές γωνίες λήψης, τις απλώνω στο τραπέζι και προσπαθώ να τις κολλήσω μεταξύ τους, σαν παζλ. Περίεργο πώς, στο τέλος προκύπτει μια μοναδική λύση που λειτουργεί.

*Το πιο σπουδαίο κομμάτι της ενασχόλησής μου με την τέχνη είναι ότι μπορώ να δημιουργήσω κάτι μόνος μου, κάτι υπό τον έλεγχό μου, χωρίς κανένας να μου υποδεικνύει τι να κάνω. Η αίσθηση ότι μπορείς να δημιουργήσεις κάτι εκ του μηδενός... αυτή η αίσθηση είναι υπέροχη.

*Πολλοί βλέπουν τις φωτογραφίες μου σαν μια κριτική στον καπιταλισμό ή στη γραφειοκρατία ή στην κλωνοποίηση. Ωστόσο, δεν χρησιμοποιώ τις εικόνες για να μεταφέρω ένα ευρύτερο μήνυμα, με ενδιαφέρουν περισσότερο οι ίδιες οι εικόνες.

-*-