[10%, Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2007]
Erva Cidreira σημαίνει μελισσόχορτο στα πορτογαλικά – ένα ταπεινό φυτό στο οποίο αποδίδονται αφροδισιακές ιδιότητες. Με αυτό το ψευδώνυμο, ο ιστολόγος του Απέναντι Πεζοδρομίου δημοσίευσε το πρώτο ποστ το καλοκαίρι του 2005. Από τότε το Απέναντι Πεζοδρόμιο έχει εξελιχτεί σε ιστολόγιο αναφοράς για τη λοατ ιστολογική κοινότητα. Κάτι σαν πρακτορείο ειδήσεων και βήμα ιδεών μαζί – «A Gay Reader’s Digest», όπως είναι ο υπότιτλος, ή, για να παραφράσουμε το μότο των New York Times, «All the gay news that’s fit to post».
Ποστ και σχόλια μαζί συνθέτουν την εικόνα ενός ομοφυλόφιλου κόσμου πλούσιου, σύνθετου και διαχρονικού, που επιμένει παρά τη συνωμοσία σιωπής και τις διακρίσεις που υφίσταται. Βάζουν επίσης επιτακτικά το αίτημα για ένα λοατ κίνημα που θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και θα διεκδικήσει με δυναμισμό, φαντασία και, κυρίως, αλληλεγγύη. Γιατί, όπως λέει ο Erva Cidreira στο 10%, για τον ομοφυλόφιλο οικογένεια είναι οι άλλοι ομοφυλόφιλοι.
Erva Cidreira σημαίνει μελισσόχορτο στα πορτογαλικά – ένα ταπεινό φυτό στο οποίο αποδίδονται αφροδισιακές ιδιότητες. Με αυτό το ψευδώνυμο, ο ιστολόγος του Απέναντι Πεζοδρομίου δημοσίευσε το πρώτο ποστ το καλοκαίρι του 2005. Από τότε το Απέναντι Πεζοδρόμιο έχει εξελιχτεί σε ιστολόγιο αναφοράς για τη λοατ ιστολογική κοινότητα. Κάτι σαν πρακτορείο ειδήσεων και βήμα ιδεών μαζί – «A Gay Reader’s Digest», όπως είναι ο υπότιτλος, ή, για να παραφράσουμε το μότο των New York Times, «All the gay news that’s fit to post».
Ποστ και σχόλια μαζί συνθέτουν την εικόνα ενός ομοφυλόφιλου κόσμου πλούσιου, σύνθετου και διαχρονικού, που επιμένει παρά τη συνωμοσία σιωπής και τις διακρίσεις που υφίσταται. Βάζουν επίσης επιτακτικά το αίτημα για ένα λοατ κίνημα που θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και θα διεκδικήσει με δυναμισμό, φαντασία και, κυρίως, αλληλεγγύη. Γιατί, όπως λέει ο Erva Cidreira στο 10%, για τον ομοφυλόφιλο οικογένεια είναι οι άλλοι ομοφυλόφιλοι.
____________
Η συνωμοσία της σιωπής
Στην Ελλάδα πολλοί είναι διατεθειμένοι να μιλήσουν γενικά και αόριστα για την ομοφυλοφιλία, αλλά ελάχιστοι για τους ίδιους τους ομοφυλόφιλους. Από τα σχολικά βιβλία απουσιάζουν οι ομοφυλόφιλοι. Τα μουσεία σπάνια εκθέτουν ομοερωτικά έργα. Οι μεγάλες ανθολογίες παρουσιάζουν μόνο το μη ομοερωτικό έργο των ομοφυλόφιλων συγγραφέων και οι μεταφράσεις διαστρεβλώνουν το πρωτότυπο ώστε να μην αναγνωρίζεται η ομοερωτική επιθυμία. Τόσα άρθρα δημοσιεύονται για τα ιστολόγια - για τα γκέι και λεσβιακά ιστολόγια τσιμουδιά. Ούτε βέβαια ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα καλέσει ποτέ γκέι ιστολόγους και οργανώσεις στη Δεξίωση για την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας μαζί με τους άλλους ιστολόγους και τις οργανώσεις που προβάλλουν, λέει, το κοινωνικό πρόσωπο της σύγχρονης Ελλάδας.
***
Η συνωμοσία της σιωπής
Στην Ελλάδα πολλοί είναι διατεθειμένοι να μιλήσουν γενικά και αόριστα για την ομοφυλοφιλία, αλλά ελάχιστοι για τους ίδιους τους ομοφυλόφιλους. Από τα σχολικά βιβλία απουσιάζουν οι ομοφυλόφιλοι. Τα μουσεία σπάνια εκθέτουν ομοερωτικά έργα. Οι μεγάλες ανθολογίες παρουσιάζουν μόνο το μη ομοερωτικό έργο των ομοφυλόφιλων συγγραφέων και οι μεταφράσεις διαστρεβλώνουν το πρωτότυπο ώστε να μην αναγνωρίζεται η ομοερωτική επιθυμία. Τόσα άρθρα δημοσιεύονται για τα ιστολόγια - για τα γκέι και λεσβιακά ιστολόγια τσιμουδιά. Ούτε βέβαια ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα καλέσει ποτέ γκέι ιστολόγους και οργανώσεις στη Δεξίωση για την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας μαζί με τους άλλους ιστολόγους και τις οργανώσεις που προβάλλουν, λέει, το κοινωνικό πρόσωπο της σύγχρονης Ελλάδας.
***
Ομοφυλοφιλικός πολιτισμός
Αναζητώντας θέματα για το «Απέναντι Πεζοδρόμιο», ανακάλυψα έναν ομοφυλόφιλο κόσμο πολύ πιο σύνθετο, πλούσιο και διαχρονικό από όσο μπορούσα να φανταστώ. Αν μπορούσαμε να συγκεντρώσουμε τα στοιχεία που κάποιοι καταστρέφουν, αποκρύπτουν ή παραποιούν, θα μιλούσαμε περήφανοι για έναν θαυμαστό ομοφυλοφιλικό πολιτισμό. Ομοφυλόφιλος γίνεσαι από τη στιγμή που αρχίζεις να μετέχεις στην ομοφυλόφιλη κουλτούρα, που υπάρχει ολόκληρο το εικοσιτετράωρο και παντού, όχι μόνο το βράδυ στα μπαρ και τα κλαμπ. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την ιστορία μας και να έχουμε πληροφόρηση για όσα συμβαίνουν σήμερα, έτσι που να μπορούμε ελεύθερα να μορφοποιήσουμε την ταυτότητά μας. Πρέπει να διεκδικήσουμε τη δημόσια εικόνα μας και με πραγματική αλληλεγγύη να μετασχηματίσουμε την ψευδοκοινότητα της νυχτερινής διασκέδασης σε μια αληθινή κοινότητα, έστω κι αν κάποια στιγμή αμφισβητήσουμε κι επανασχεδιάσουμε τα πάντα.
Αναζητώντας θέματα για το «Απέναντι Πεζοδρόμιο», ανακάλυψα έναν ομοφυλόφιλο κόσμο πολύ πιο σύνθετο, πλούσιο και διαχρονικό από όσο μπορούσα να φανταστώ. Αν μπορούσαμε να συγκεντρώσουμε τα στοιχεία που κάποιοι καταστρέφουν, αποκρύπτουν ή παραποιούν, θα μιλούσαμε περήφανοι για έναν θαυμαστό ομοφυλοφιλικό πολιτισμό. Ομοφυλόφιλος γίνεσαι από τη στιγμή που αρχίζεις να μετέχεις στην ομοφυλόφιλη κουλτούρα, που υπάρχει ολόκληρο το εικοσιτετράωρο και παντού, όχι μόνο το βράδυ στα μπαρ και τα κλαμπ. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την ιστορία μας και να έχουμε πληροφόρηση για όσα συμβαίνουν σήμερα, έτσι που να μπορούμε ελεύθερα να μορφοποιήσουμε την ταυτότητά μας. Πρέπει να διεκδικήσουμε τη δημόσια εικόνα μας και με πραγματική αλληλεγγύη να μετασχηματίσουμε την ψευδοκοινότητα της νυχτερινής διασκέδασης σε μια αληθινή κοινότητα, έστω κι αν κάποια στιγμή αμφισβητήσουμε κι επανασχεδιάσουμε τα πάντα.
***
Η αναγκαιότητα των θετικών διακρίσεων
Η ισονομία είναι απαραίτητη, αλλά δεν αρκεί. Πρέπει να επανορθωθούν οι ιστορικές αδικίες και να αλλάξουν οι κοινωνικοί μηχανισμοί που αναπαράγουν στην πράξη τις διακρίσεις. Μια πρόσθετη διασφάλιση θα ήταν να θεσπιστούν θετικές διακρίσεις, για παράδειγμα ποσοστώσεις. Δεν μπορούν βέβαια να χρησιμοποιηθούν όπως με τις γυναίκες, τους μαύρους και τους ανάπηρους, γιατί η ομοφυλοφιλία δεν προσδιορίζεται με τον ίδιο τρόπο. Μπορεί όμως να καθιερωθεί ένα είδος πολιτιστικής ποσόστωσης στον τύπο, στα μουσεία, στο σχολείο, ως έμπρακτη διασφάλιση.
Η ισονομία είναι απαραίτητη, αλλά δεν αρκεί. Πρέπει να επανορθωθούν οι ιστορικές αδικίες και να αλλάξουν οι κοινωνικοί μηχανισμοί που αναπαράγουν στην πράξη τις διακρίσεις. Μια πρόσθετη διασφάλιση θα ήταν να θεσπιστούν θετικές διακρίσεις, για παράδειγμα ποσοστώσεις. Δεν μπορούν βέβαια να χρησιμοποιηθούν όπως με τις γυναίκες, τους μαύρους και τους ανάπηρους, γιατί η ομοφυλοφιλία δεν προσδιορίζεται με τον ίδιο τρόπο. Μπορεί όμως να καθιερωθεί ένα είδος πολιτιστικής ποσόστωσης στον τύπο, στα μουσεία, στο σχολείο, ως έμπρακτη διασφάλιση.
***
Διεθνής αλληλεγγύη
Ανέβασα στο Απέναντι Πεζοδρόμιο ειδήσεις που συνήθως τα ελληνικά ΜΜΕ αγνοούν. Για τους απαγχονισμούς ομοφυλόφιλων στο Ιράν πριν γίνουν ευρύτερα γνωστοί, τις μαζικές δολοφονίες διαφυλικών στη Γουατεμάλα, το κρατικό outing ομοφυλόφιλων στην Ουγκάντα, τις φυλακίσεις ομοφυλόφιλων μαθητών στο Καμερούν. Αν τις αναδημοσίευαν τα 70-80 γκέι ιστολόγια που υπάρχουν στην Ελλάδα, θα εμφανίζονταν δυναμικά στις μηχανές αναζήτησης και θα σπάγαμε το φράγμα της σιωπής. Πρέπει να γνωρίζουμε τι γίνεται στις άλλες χώρες, γιατί η εμπειρία είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό κοινή. Ένας ομοφυλόφιλος στην άλλη άκρη του κόσμου συχνά μας καταλαβαίνει πολύ καλύτερα από την οικογένειά μας και τους ετεροφυλόφιλους συμπατριώτες μας. Είμαστε μια μεγάλη παγκόσμια κοινότητα – η αλληλεγγύη είναι η δύναμή μας.
Ανέβασα στο Απέναντι Πεζοδρόμιο ειδήσεις που συνήθως τα ελληνικά ΜΜΕ αγνοούν. Για τους απαγχονισμούς ομοφυλόφιλων στο Ιράν πριν γίνουν ευρύτερα γνωστοί, τις μαζικές δολοφονίες διαφυλικών στη Γουατεμάλα, το κρατικό outing ομοφυλόφιλων στην Ουγκάντα, τις φυλακίσεις ομοφυλόφιλων μαθητών στο Καμερούν. Αν τις αναδημοσίευαν τα 70-80 γκέι ιστολόγια που υπάρχουν στην Ελλάδα, θα εμφανίζονταν δυναμικά στις μηχανές αναζήτησης και θα σπάγαμε το φράγμα της σιωπής. Πρέπει να γνωρίζουμε τι γίνεται στις άλλες χώρες, γιατί η εμπειρία είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό κοινή. Ένας ομοφυλόφιλος στην άλλη άκρη του κόσμου συχνά μας καταλαβαίνει πολύ καλύτερα από την οικογένειά μας και τους ετεροφυλόφιλους συμπατριώτες μας. Είμαστε μια μεγάλη παγκόσμια κοινότητα – η αλληλεγγύη είναι η δύναμή μας.
***
Κάνοντας διάλογο με ετεροφυλόφιλους
Έχει ενδιαφέρον πώς αντιδρούν οι ετεροφυλόφιλοι ιστολόγοι όταν σχολιάζεις στα ιστολόγιά τους. Κάποιοι είναι αμήχανοι ή εχθρικοί. Άλλοι κολακεύονται, γιατί, όταν σου απευθύνουν το λόγο, προσθέτουν εύσημα προοδευτικότητας, αρκεί ν΄ αναπαράγεις την εικόνα που θέλουν για τους ομοφυλόφιλους και να μην αμφισβητήσεις την απόλυτη νομιμότητα του ετεροκανονικού τους κόσμου. Αλλιώς παύουν να σου απαντούν και σε καταδικάζουν στον ρόλο του παραληρηματικού γραφικού ή σε κατηγορούν για τις προθέσεις σου με σκοπό να σε απαξιώσουν. Αντί να απολογηθούν εκείνοι για τη μισαλλοδοξία τους, βάζουν εσένα στη θέση να πρέπει να αποδείξεις ότι δεν είσαι υποκινούμενος ή ιδιοτελής.
Έχει ενδιαφέρον πώς αντιδρούν οι ετεροφυλόφιλοι ιστολόγοι όταν σχολιάζεις στα ιστολόγιά τους. Κάποιοι είναι αμήχανοι ή εχθρικοί. Άλλοι κολακεύονται, γιατί, όταν σου απευθύνουν το λόγο, προσθέτουν εύσημα προοδευτικότητας, αρκεί ν΄ αναπαράγεις την εικόνα που θέλουν για τους ομοφυλόφιλους και να μην αμφισβητήσεις την απόλυτη νομιμότητα του ετεροκανονικού τους κόσμου. Αλλιώς παύουν να σου απαντούν και σε καταδικάζουν στον ρόλο του παραληρηματικού γραφικού ή σε κατηγορούν για τις προθέσεις σου με σκοπό να σε απαξιώσουν. Αντί να απολογηθούν εκείνοι για τη μισαλλοδοξία τους, βάζουν εσένα στη θέση να πρέπει να αποδείξεις ότι δεν είσαι υποκινούμενος ή ιδιοτελής.
***
Οι δικές μας διακρίσεις
Δυστυχώς αποκλεισμούς συναντάμε και εντός της γκέι κοινότητας. Ήμουν το καλοκαίρι στο γκέι πράιντ στο Τόκιο. Όλες οι ομιλίες μεταφράζονταν στη νοηματική. Εδώ ποιος ασχολείται με τους ομοφυλόφιλους με αναπηρία; Με τους άρρωστους, τους φτωχούς, τους έφηβους ή τους ομοφυλόφιλους της τρίτης ηλικίας; Είναι τρομερό να πρέπει στα γεράματα να κρυφτείς ξανά στο σκοτάδι της ντουλάπας σου, επειδή τα ανίψια και τα αδέρφια σου που σε γηροκομούν και σε κληρονομούν θεωρούν ότι ο τρόπος ζωής σου τους προσβάλλει. Άσε την απελπισία αν πρέπει να καταλήξεις σε οίκο ευγηρίας. Είναι κρίμα γιατί οι ηλικιωμένοι είναι πολύτιμοι για τους νεώτερους, αφού τα βασικά που χρειαζόμαστε να μάθουμε δεν θα μας τα πουν η οικογένεια και το σχολείο. Η μόνη γκέι παιδεία που έχουμε είναι η εμπειρική μετάδοση γνώσεων από γενιά σε γενιά.
Δυστυχώς αποκλεισμούς συναντάμε και εντός της γκέι κοινότητας. Ήμουν το καλοκαίρι στο γκέι πράιντ στο Τόκιο. Όλες οι ομιλίες μεταφράζονταν στη νοηματική. Εδώ ποιος ασχολείται με τους ομοφυλόφιλους με αναπηρία; Με τους άρρωστους, τους φτωχούς, τους έφηβους ή τους ομοφυλόφιλους της τρίτης ηλικίας; Είναι τρομερό να πρέπει στα γεράματα να κρυφτείς ξανά στο σκοτάδι της ντουλάπας σου, επειδή τα ανίψια και τα αδέρφια σου που σε γηροκομούν και σε κληρονομούν θεωρούν ότι ο τρόπος ζωής σου τους προσβάλλει. Άσε την απελπισία αν πρέπει να καταλήξεις σε οίκο ευγηρίας. Είναι κρίμα γιατί οι ηλικιωμένοι είναι πολύτιμοι για τους νεώτερους, αφού τα βασικά που χρειαζόμαστε να μάθουμε δεν θα μας τα πουν η οικογένεια και το σχολείο. Η μόνη γκέι παιδεία που έχουμε είναι η εμπειρική μετάδοση γνώσεων από γενιά σε γενιά.
***
Εσωτερικευμένη ομοφυλοφοβία
Πολλοί ομοφυλόφιλοι διακατέχονται από εσωτερικευμένη ομοφυλοφοβία. Την εκφράζουν, για παράδειγμα, όταν στριμώχνονται στην κουβέντα και σπεύδουν να απαξιώσουν τον άλλον ως «αδελφή», όπως θα έκανε κάθε ομοφυλοφοβικός. Ακόμη και κάποιοι σκληροπυρηνικοί ακτιβιστές στην ουσία περιφρονούν τους άλλους ομοφυλόφιλους, έστω κι αν προσχηματικά εστιάζουν σε όσους φοβούνται να εκδηλωθούν ανοιχτά, δηλαδή σχεδόν σε όλους μας. Όμως αυτοί που φοβούνται είναι ακριβώς αυτοί που έχουν την ανάγκη τους. Αντί να τους ενθαρρύνουν και να τους πείσουν, τους φέρονται με σκληρότητα απαράδεκτη. Δεν είναι τυχαία, νομίζω, η συνένοχη σιωπή των περισσότερων λοατ οργανώσεων σχετικά με το outing στο φετινό pride, μια τακτική εξαιρετικά αμφιλεγόμενη που δεν μπορεί να γίνεται χωρίς κριτήρια από ανώνυμους αγνώστων κινήτρων. Στην πραγματικότητα αυτό που εμφανίζεται ως περιφρόνηση των άλλων έχει έντονα στοιχεία ταυτοτικής αυτοπεριφρόνησης.
Πολλοί ομοφυλόφιλοι διακατέχονται από εσωτερικευμένη ομοφυλοφοβία. Την εκφράζουν, για παράδειγμα, όταν στριμώχνονται στην κουβέντα και σπεύδουν να απαξιώσουν τον άλλον ως «αδελφή», όπως θα έκανε κάθε ομοφυλοφοβικός. Ακόμη και κάποιοι σκληροπυρηνικοί ακτιβιστές στην ουσία περιφρονούν τους άλλους ομοφυλόφιλους, έστω κι αν προσχηματικά εστιάζουν σε όσους φοβούνται να εκδηλωθούν ανοιχτά, δηλαδή σχεδόν σε όλους μας. Όμως αυτοί που φοβούνται είναι ακριβώς αυτοί που έχουν την ανάγκη τους. Αντί να τους ενθαρρύνουν και να τους πείσουν, τους φέρονται με σκληρότητα απαράδεκτη. Δεν είναι τυχαία, νομίζω, η συνένοχη σιωπή των περισσότερων λοατ οργανώσεων σχετικά με το outing στο φετινό pride, μια τακτική εξαιρετικά αμφιλεγόμενη που δεν μπορεί να γίνεται χωρίς κριτήρια από ανώνυμους αγνώστων κινήτρων. Στην πραγματικότητα αυτό που εμφανίζεται ως περιφρόνηση των άλλων έχει έντονα στοιχεία ταυτοτικής αυτοπεριφρόνησης.
***
Γκέι δικαιώματα
Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα μας αντιμετωπίζουν όχι ως συστατική ομάδα του ελληνικού κράτους, αλλά σαν μετανάστες που δυστυχώς ζούμε στη χώρα τους και πρέπει κάποτε να αποφασίσουν αν θα μας παραχωρήσουν δικαιώματα και ποια. Προσβλητική αδιαφορία, έλλειψη σεβασμού, μισόλογα, πατερναλιστική αντίληψη, καιροσκοπισμός προς άγραν ψήφων, υπαναχωρήσεις, απροκάλυπτος εμπαιγμός. Ωστόσο, ούτε όλες οι λοατ οργανώσεις είναι ξεκάθαρες τι ακριβώς υποστηρίζουν σε θέματα όπως ο γάμος ομοφύλων, η ομογονεϊκότητα και η ταυτότητα φύλου. Μήπως πρέπει να τοποθετηθούν με τη σαφήνεια που απαιτούν οι περιστάσεις και να μην κρύβονται άλλο πίσω από ανέξοδους βερμπαλισμούς και δράσεις για το θεαθήναι;
Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα μας αντιμετωπίζουν όχι ως συστατική ομάδα του ελληνικού κράτους, αλλά σαν μετανάστες που δυστυχώς ζούμε στη χώρα τους και πρέπει κάποτε να αποφασίσουν αν θα μας παραχωρήσουν δικαιώματα και ποια. Προσβλητική αδιαφορία, έλλειψη σεβασμού, μισόλογα, πατερναλιστική αντίληψη, καιροσκοπισμός προς άγραν ψήφων, υπαναχωρήσεις, απροκάλυπτος εμπαιγμός. Ωστόσο, ούτε όλες οι λοατ οργανώσεις είναι ξεκάθαρες τι ακριβώς υποστηρίζουν σε θέματα όπως ο γάμος ομοφύλων, η ομογονεϊκότητα και η ταυτότητα φύλου. Μήπως πρέπει να τοποθετηθούν με τη σαφήνεια που απαιτούν οι περιστάσεις και να μην κρύβονται άλλο πίσω από ανέξοδους βερμπαλισμούς και δράσεις για το θεαθήναι;
***
Athens Pride
Το pride το έστησε μια ομάδα τολμηρών ανθρώπων μέσα σε εμφανώς αντίξοες συνθήκες, με πολύ κόπο, χωρίς βοήθεια, αν κρίνουμε και από την γενικότερη έλλειψη πνεύματος εθελοντισμού, την αδιαφορία ή τον φόβο. Είναι αναμφίβολα αξιέπαινοι γι’αυτό. Φροντίζοντας όμως να αριθμήσουν ξανά από το «ένα», αγνοώντας τα pride που προϋπήρξαν και σε πολύ δυσκολότερους καιρούς, διέγραψαν μονοκοντυλιά 25 χρόνια ιστορίας. Επιπλέον το pride συνεχίζει να έχει θολή πολιτική στόχευση, με συνθήματα της τελευταίας ώρας, που δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την έλλειψη διαλόγου, πολιτικής ατζέντας και χρονοδιαγράμματος του ελληνικού γκέι κινήματος. Αν προσθέσουμε διάφορες αντιπαραγωγικές εμμονές, το φτωχό και χωρίς προσανατολισμό πολιτιστικό πρόγραμμα, τον αποκλεισμό των γκέι επιχειρήσεων, τις κομματικές συμπάθειες, τη γενικότερη αδιαφάνεια στον απολογισμό, τη δυσανεξία στην κριτική και μια ισχυρά ιεραρχική αντίληψη, διαπιστώνει κανείς ότι ένας θεσμός που θα έπρεπε να αποτελεί την αιχμή του δόρατος τείνει να συρρικνωθεί σε μια υπόθεση που δεν καταφέρνει να κινητοποιήσει όσους θα επιθυμούσαμε.
Το pride το έστησε μια ομάδα τολμηρών ανθρώπων μέσα σε εμφανώς αντίξοες συνθήκες, με πολύ κόπο, χωρίς βοήθεια, αν κρίνουμε και από την γενικότερη έλλειψη πνεύματος εθελοντισμού, την αδιαφορία ή τον φόβο. Είναι αναμφίβολα αξιέπαινοι γι’αυτό. Φροντίζοντας όμως να αριθμήσουν ξανά από το «ένα», αγνοώντας τα pride που προϋπήρξαν και σε πολύ δυσκολότερους καιρούς, διέγραψαν μονοκοντυλιά 25 χρόνια ιστορίας. Επιπλέον το pride συνεχίζει να έχει θολή πολιτική στόχευση, με συνθήματα της τελευταίας ώρας, που δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την έλλειψη διαλόγου, πολιτικής ατζέντας και χρονοδιαγράμματος του ελληνικού γκέι κινήματος. Αν προσθέσουμε διάφορες αντιπαραγωγικές εμμονές, το φτωχό και χωρίς προσανατολισμό πολιτιστικό πρόγραμμα, τον αποκλεισμό των γκέι επιχειρήσεων, τις κομματικές συμπάθειες, τη γενικότερη αδιαφάνεια στον απολογισμό, τη δυσανεξία στην κριτική και μια ισχυρά ιεραρχική αντίληψη, διαπιστώνει κανείς ότι ένας θεσμός που θα έπρεπε να αποτελεί την αιχμή του δόρατος τείνει να συρρικνωθεί σε μια υπόθεση που δεν καταφέρνει να κινητοποιήσει όσους θα επιθυμούσαμε.
***
Χωρίς οικογένεια
Οι περισσότεροι γκέι ιστολόγοι στην Ελλάδα μοιάζουν ακόμη αβέβαιοι για τις ιδέες τους. Δεν φαίνονται ιδιαίτερα ικανοί να τις αναπτύξουν σε έκταση ούτε να παρακολουθήσουν τη συνέχεια ενός διαλόγου. Πολύ συχνά οι αντιθέσεις απόψεων καταλήγουν σε προσωπικές αντιπαραθέσεις και ομαδοποιήσεις. Αυτό βέβαια συμβαίνει και στους ετεροφυλόφιλους ιστολόγους. Νομίζω όμως ότι εμείς δεν έχουμε την πολυτέλεια. Πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Στην Ελλάδα κάθε ένας, ακόμη κι αν ανήκει σε μειονότητα, έχει τουλάχιστον την οικογένειά του για καταφύγιο. Για μας η οικογένεια είναι συνήθως ο χειρότερος εχθρός μας. Οικογένειά μας είναι οι άλλοι ομοφυλόφιλοι.
Οι περισσότεροι γκέι ιστολόγοι στην Ελλάδα μοιάζουν ακόμη αβέβαιοι για τις ιδέες τους. Δεν φαίνονται ιδιαίτερα ικανοί να τις αναπτύξουν σε έκταση ούτε να παρακολουθήσουν τη συνέχεια ενός διαλόγου. Πολύ συχνά οι αντιθέσεις απόψεων καταλήγουν σε προσωπικές αντιπαραθέσεις και ομαδοποιήσεις. Αυτό βέβαια συμβαίνει και στους ετεροφυλόφιλους ιστολόγους. Νομίζω όμως ότι εμείς δεν έχουμε την πολυτέλεια. Πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Στην Ελλάδα κάθε ένας, ακόμη κι αν ανήκει σε μειονότητα, έχει τουλάχιστον την οικογένειά του για καταφύγιο. Για μας η οικογένεια είναι συνήθως ο χειρότερος εχθρός μας. Οικογένειά μας είναι οι άλλοι ομοφυλόφιλοι.
-*-
